داوری و مزایای مراجعه به نهاد داوری در موارد حقوقی

داوری درواقع یک نهاد رسیدگی به اختلافات بین اشخاص بوده که گاه بصورت اجباری و گاهی بصورت اختیاری و به واسطه توافق طرفین تشکیل خواهد شد. 

زمانی که اشخاص با یک دیگر به اختلافی می رسند قانونگذار این حق برای آنان متصور شده است تا در ابتدا احتلاف خود را از طریق داوری برطرف نمایند و درصورتی که به نظر داور اعتراضی داشتند بتوانند از طریق محاکم قضایی آن را پیگیری کنند اما این به معنای بی اعتبار بودن داوری نیست بر خلاف تصور اغلب اشخاص که بر این باورند رای داوری لازم الاجرا نیست، لازم است بدانیم که حکم صادره توسط داور همان اعتبار حکم صادره توسط قاضی را دارد.

قرارداد داوری

امروزه اشخاص با آگاه شدن از مزایای داوری سعی بر آن داشتند که حتما یکی از بند های مفاد قرارداد خود را به بحث نحوه رسیدگی و اختلاف طرفین قرارداد اختصاص دهند و در آن شرایط مراجعه به داوری یا نحوه تعیین داور و هر آنچه که مربوط به آن است را بیان میکنند. اما ممکن است شما قراردادی را منعقد نمایید که فاقد شرط داوری باشد و تمایل داشته باشید که شرط داوری را به آن اضافه نمایید و یا اصلا قرارداد جداگانه ای برای داوری منعقد نماید. در این صورت تنها کافیست یک قرارداد داوری در خصوص آن قراردادی که مد نظرتان است منعقد نماید همین امر کافیست تا شما از مزایای داوری بهرمند شوید.

لازم به ذکر است زمانی که شما شرط داوری در قرارداد خود میگنجانید و یا قراردادی جداگانه در خصوص داوری تنظیم و منعقد می نماید، دیگر محاکم قضایی صالح به رسیدگی نخواهند بود .درصورتی که بین طرفین اختلافی به وجود آِید در ابتدا باید تقاضای داوری نمایند و سپس در صورت معترض بودن به رای داوری ، اعتراض خود را طی مهلت قانونی در محاکم تجدیدنظر اعلام نماید. 

مزایای داوری

تاسیس نهاد داوری مزایای بسیاری را برای اشخاص فراهم آورده به طوری که در حال حاضر در سطح بین المللی تمایل مراجعه به مراکز داوری بسیار بیشتر از مراجعه به محاکم قضایی بوده.اگر تاکنون برای حل مشکلات قراردادی که ممکن است در آینده برای شما به وجود آید چاره ای نیاندیشید قطعا می توانید از این تاسیس حقوقی بهترین استفاده را نمایید تا در زمان بروز اختلاف در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه به حق و حقوق خود دست یابید.

مزایای داوری به طور کلی عبارتند از:

 اشخاص برای مطرح کردن خواسته های خود در محاکم نسبت به میزان و نوع خواسته خود باید مبلغ معینی به حساب دادگستری تحت خسارت احتمالی و هزینه دادرسی  واریز نمایند که گاهی اوقات این رقم آنقدر سنگین خواهد بود که شخص قادر به پرداخت آن نبوده و در نهایت مجبور به تقدیم دادخواست اعسار از هزینه دادرسی خواهند شد. اما هزینه داوری در برابر هزینه رسیدگی توسط محاکم بسیار مقرون به صرفه تر بوده و همین امر سبب مراجعه بیشتر به داوری می شود تا محاکم.

جلوگیری از اطاله دادرسی:

 برخلاف محاکم قضایی که آنقدر شلوغ هستند که رسیدگی به یک پرونده حتی ممکن است چندین سال به طول انجامد، داوری اینگونه نبوده و در سزعت رسیدگی در آن بسیار بالاتر بوده و اختلاف اشخاص بسیار سریع تر حل و فصل خواهد شد.

شاید برای بسیاری از اشخاص خوش آیند نباشد که شخص رسیدگی کننده به موضوع اختلاف یک قاضی از پیش تعیین شده باشد. در برخی از اختلافات به دلیل تخصصی بودن موضوع اختلاف،قاضی رسیدگی کننده فاقد تخصص کافی  در آن زمینه می باشد که در این حالت اشخاص ترجیح می دهند شخصی به موضوع اختلافشان رسیدگی کند که هم تخصص کافی داشته و هم مورد تایید طرفین قرارداد باشد.چنانچه اشخاص در تعیین داور با یکدیگر به توافق نرسند می توانند وظیفه تعیین داور را به قاضی محول نمایند.

یکی از بزرگترین معضلات رسیدگی در محاکم اصل صلاحت محلی محاکم می باشد که بر اساس آن شما باید در دادگاه محل اقامات خوانده اقامه دعوی نماید و این مشکل زمانی به حد خود می رسد که شخص خوانده در شهری دیگر باشد. اما در داوری طرفین نیز حتی می توانند در خصوص تعیین محل رسیدگی و برگزاری جلسات داوری توافق نمایند و این یک امتیاز مثبت به شمار می آید.

سهولت در رسیدگی :

شما برای تقدیم یک دادخواست باید تمامی تشریفاتی که در آئین دادرسی مدنی تعیین گردیده است را رعایت نماید  اما قانونگذار جهت ترغیب اشخاص به داوری در ماده 477 آئین دادرسی مدنی بیان داشته که داوری نیازمند تشریفات آئین دادرسی مدنی نبوده و تنها باید مقررات مربوط به داوری در آن رعایت شود.

محرمانگی جلسات رسیدگی:

تصور کنید دو شرکت تجاری یا بازرگانی بین المللی که با یکدیگر در حال همکاری هستند با اختلافی مواجه می شوند، چنانچه بخواهند از طریق محاکم قضایی اختلاف خود را حل و فصل نمایند این احتمال وجود دارد که اطلاعات محرمانه طرفین پخش شده و زیان مالی بیشتر به آنان وارد شود و حتی اعتبارشان خدشه دار . در این جاست که داوری مورد توجه قرار خواهد گرفت چراکه جلسات داوری کاملا محرمانه بوده و جلسات رسیدگی تنها میان طرفین پرونده برگزار خواهد شد .

احکام صادره از سوی مراجع داوری لازم الا اجرا بوده و پس از صدور رای طرفین پس از ابلاغ 20 روز مهلت اعتراض خواهند داشت که پس از آن درصورت عدم اعتراض ، طرفین ملزم به اجرای مفاد حکم بوده چنانچه مفاد حکم اجرا نگردد دادگاه موظف به صدور اجرائیه خواهد بود.