✓دعاوی سه گانه تصرف به دعاوی ذیل گفته میشود ؛
۱-رفع تصرف عدوانی
۲_رفع ممانعت ازحق
۳_رفع مزاحمت
✓دعوای رفع تصرف عدوانی
طرح این دعوا نیازمند برقراری سه رکن است به عبارت دیگر سه عنصر زیر باید برای پیروزی در این دعوا اثبات شود؛
۱_ ثبت تصرف خواهان یعنی سابقا ملک در تصرف خواهان بوده است در این خصوص نکات ذیل قابل توجه است؛
لازم نیست که خواهان مالکیت خود را بر مال اثبات کند بلکه اثبات سبق تصرف کافی است
تصرفاتی مورد حمایت است که اقدامات او مصداق تصرف باشد یعنی تصرف مستمر مستقر و علنی
۲_ لحوق تصرف خوانده یعنی در حال حاضر ملک در تصرف خوانده است در این خصوص نکات ذیل قابل توجه است؛
حتی اگر خوانده مدعی مالکیت ملک باشد نمی تواند ملک را بدون طرح دعوای حقوقی و به نحوی اتوانی از تصرف متصرف خارج کند و اگر چنین کند عمل مشمول عنوان تصرف عدوانی است.
اخلالی که مستمر به مستقر نیست نمی‌تواند مبنای دعوای رفع تصرف عدوانی قرار گیرد برای مثال اگر شخصی از ملک مورد تصرف دیگری صرفاً عبور کند عمل او مصداق دعوای تصرف عدوانی نیست.
۳_ عدوانی بودن تصرف خوانده یعنی تصرف فعلی خوانده بدون رضایت خواهان و بدون حکم مرجع صالح باشد
✓ قابل طرح بودن دعوای تصرف در املاکی که قابلیت تملک خصوصی دارند.
دعوای تصرف عدوانی در اموالی قابل طرح است که قابلیت تملک خصوصی داشته باشد بنابراین این دعوا در اموال عمومی ممکن نیست.
✓ تفاوت دعوای تصرف عدوانی و دعوای خلع ید؛
مبنای دعوای تصرف عدوانی حمایت از تصرفات متصرف سابق است و مبنای دعوای خلاقیت و حمایت از مالکیت است.
در دعوای خلع ید ارائه سند رسمی مالکیت الزامیست این سند رسمی مالکیت اعم است از سند ثبتی یا داد نامه‌ای که از دادگاه مبنی بر اثبات مالکیت صادر شده است.
«در صورت نیاز به اطلاع بیشتر در این مورد میتوانید به وکلا و مشاوران این مجموعه مراجعه نمایید»
✓ رای وحدت رویه
مطابق رای وحدت رویه شماره ۶۷۲ مورخ ۱/ ۱۰ /۱۳۸۳ خلع ید از اموال غیر منقول فرع بر مالکیت است بنابراین طرح دعوای خلع ید از زمین قبل از احراز و اثبات مالکیت قابل استناد نیست و سند رسمی لازم است برای طرح دعوای خلع ید.
✓طرح دعوای تصرف عدوانی علیه امین ؛
اگر فی مابین مالک و امین قرارداد و شروط خاصی در خصوص شیوه تخلیه موجود نباشد در این حالت می توان علیه امین با رعایت تحقیقات ذیل دعوای رفع تصرف عدوانی طرح کرد؛
۱_مالک ابتدا اظهارنامه برای متصرف جهت رفع تصرف می فرستد پس ارسال اظهارنامه در این مورد الزامی و ضروری است.
۲_ متصرف از تاریخ ابلاغ ده روز برای رفع تصرف مهلت دارد در صورت عدم رفع تصرف مالک می‌تواند علیه دعوای تصرف عدوانی طرح کند.
۳_ بنا به نظر برخی از حقوقدانان مثل دکتر عبدالله شمس مالک باید ظرف یک ماه از انقضای مهلت ۱۰ روزه ای که متصرف برای رفع تصرف دارد علیه او طرح دعوا کند.
✓اجرای حکم نسبت به ابنیه و اشجار؛
تا یک ماه از تاریخ اجرای حکم به متصرف برای طرح دعوای اثبات مالکیت نسبت به زمین فرصت داده می شود در صورت عدم طرح دعوای مالکیت تا یکماه ابنیه و اشجار نیز تخریب و قطع می شوند حتی اگر در خصوص حکم تصرف عدوانی تجدیدنظرخواهی شده باشد
✓حمایتهای قانون گذار از دعوای تصرف
۱- رسیدگی به آنها فارغ از تشریفات دادرسی است یعنی رعایت تشریفات دادرسی الزامی نیست.
۲_رسیدگی به این دعوا به صورت خارج از نوبت به عمل می آید.
۳_هرگاه تصرف عدوانی مال غیر منقول یا مزاحمت یا ممانعت از حق در نظر و مقابل ضابطین دادگستری باشد ضابطین مکلفند به موضوع شکایت خواهان رسیدگی و با حفظ وضع موجود از انجام اقدامات بعدی خوانده جلوگیری کنند.
۴_ اجرای حکم صادره در این دعاوی فوری است یعنی قبل از قطعیت اجرا می شودبه عبارت دیگر زمانی که تجدیدنظرخواهی کنیم این تجدیدنظرخواهی مانع از اجرای حکم نیست و حکم اجرا میشود.
«برای کسب اطلاعات تکمیلی در خصوص دعاوی رفع تصرف عدوانی مزاحمت و ممانعت از حق می توانید با وکلا و مشاوران و کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.»
