شرایط دفاع شخصی در مقابل سارق چیست؟

دفاع از خود و دیگران در قانون دارای شرایطی است که درصورت رعایت این شرایط دفاع مشروع تلقی خواهد شد که قانونگذار از فرد مدافع با رعایت شرایط ذکر شده در مقاله حمایت خواهد کرد  

دفاع  مشروع یکی از موانع قصاص و دیه از نظر فقها محسوب می گردد ، هر عمل مجرمانه ای مجازات خاص خود را دارد اما گاهی عوامل و موانعی وجود دارد که باعث می شود این قاعده نقض شود  که دفاع مشروع یکی از این عوامل است . 

دفاع مشروع به این معناست که فرد بی گناه برای دفاع از خود در برابر متهم،  قتل یا ضرب و جرح می کند ،اما باید بدانیم که این نوع دفاع دارای شرایطی است که باید رعایت شود .

هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس ،ناموس ، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع با رعایت مراحل دفاع مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می شود ،در صورت اجتماع شرایط زیر مجازات نمی شود : 

فتار ارتکابی در حالت عادی جرم باشد ، دفاع در مقام دفاع از نفس ،مال ، آبرو ،عرض، آزادی تن خود و دیگران ،مدافع در مقام دفاع مراتب الاسهل ،مدافع در مقام دفاع ، رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد ،خطر فعلی قریب الوقوع باشد ،رعایت کردن تناسب . 

اگر مجموع این شرایطی که ذکر شد در مقام دفاع مشروع رعایت گردد هیچ گونه مجازاتی اعم از (قصاص ،دیه و تعزیر ) برای مدافع وجود نخواهد داشت . 

به موجب ماده ی 15 قانون مسئولیت مدنی مصوب 1392 بیان می کند : کسی که در مقام دفاع مشروع موجب خسارت بدنی یا مالی شخص متعدی شود ،مسئول خسارت نیست ، مشروط به اینکه خسارت وارده باید برحسب متعارف متناسب با دفاع باشد .

به طور مثال:  اگر شما برای دفاع در مقابل متهاجم بر سر مقدار اندکی پول او را به قتل برسانید و آن شخص هم بدون هیچ گونه سلاحی به شما حمله کند ،خب در اینجا  مال اندک با گرفتن جان آدمی هیچ گونه تناسبی ندارد ،بنابراین اصلا از نظر قانونی مورد پذیرش نمی باشد که این نوع دفاع از موارد دفاع مشروع باشد . 

در صورت تناسب بین دفاع و حمله و رعایت مجموع شرایط ذکر شده در دفاع مشروع ، علل موجه جرم محقق می شود و مجازاتی اعم از قصاص و دیه و تعزیر شامل حال مدافع نمی گردد . 

- پایان مقاله