به عنوان یکی از انواع طرق ازدواج، در نظام حقوقی و شرعی ما به رسمیت شناخته شده است.

در قانون مدنی ایران، احکام ویژه ای برای عقد موقت، وجود دارد و شرایط صحت آن ، منوط به وجود دو رکن اساسی می باشد. تعیین مدت معین و مهریه، دو شرط صحت این عقد هستند.

احکام مهریه عقد موقت به موجب قانون، همچون احکام مهریه در عقد دائم است؛ اما در برخی موارد نیز ممکن است با هم تفاوت داشته باشند. مثلا، صحت عقد موقت، منوط به تعیین مهریه است، در حالی که در عقد دائم اینگونه نیست. همچنین، چگونگی تعیین حداقل میزان مهریه صیغه، مساله ای است که معمولا زوج ها در ازدواج موقت، با آن سروکار دارند

عقد موقت، که دارای عناوین دیگری همچون نکاح منقطع و ازدواج صیغه است، در جامعه حقوقی و اجتماعی ما، به رسمیت شناخته شده است. در ایران، برای انعقاد عقد نکاح موقت، وجود دو رکن اصلی الزامی می باشد، که آن دو رکن مهریه و تعیین مدت است.

علت تاکید قانون بر تعیین مهریه عقد موقت آن است، که چون معمولا ازدواج موقت، جز در موارد خاص، به ثبت نمی رسد، در نتیجه، با تعیین مهریه تا حدودی حقوق زوجه تامین بشود. حتی در ماده 1096 قانون مدنی، به این موضوع اشاره شده است که در صورت فوت زن، مهریه او همچنان به قوت خود باقی می ماند، حتی اگر شوهر با وی نزدیکی نکرده باشد.

بر خلاف احکام عقد نکاح دائم است. در نکاح دائم، تعیین مهر ضروری نیست و زوجین می توانند بعد از عقد نیز نسبت به تعیین مهریه به توافق برسند . حتی اگر مهریه ای هم تعیین نشود ، باز هم زن می تواند از احکام مربوط به مهرالمثل و مهرالمتعه استفاده کند. این در حالی است، که تعیین مهر و میزان آن در عقد موقت، لازم و ضروری است و عدم تعیین آن ، سبب بطلان عقد موقت می شود

برای زمان پرداخت مهریه در عقد موقت می توان گفت امکان پرداخت مهریه از هنگام اجرای عقد وجود دارد تا زمانی که عقد موقت به هر دلیلی مثل پایان مدت یا بذل مدت به پایان برسد . به عبارت دیگر مرد در هنگام وقوع عقد ازدواج موقت مهریه را به زن خود می ‌پردازد یا مکلف به پرداخت آن می ‌شود .

 عقد ازدواج موقت اگر مدتش ۹۹ ساله هم باشد ، باز هم عقد نکاح موقت یا صیغه موقت نامیده می شود . زمان های مختلف برای پرداخت مهریه در عقد دائم یا موقت بر اساس توافق طرفین در نوع مهریه به ترتیب زیر می باشد :

در این صورت باید تا مهلتی که در هنگام عقد مشخص شده است زن مهریه را دریافت کند .

در این مورد هم مانند مهریه حال باید زن مهریه را از مرد تا مهلت مشخص شده دریافت کند .

در چنین حالتی هرگاه زوجه درخواست وصول مهریه کند می تواند اقدام به دریافت مهریه در عقد موقت ، یا دائم را بنماید که اصطلاحا مهریه عندالمطالبه است .

 مطالبه مهریه از جانب زن منوط باشد به استطاعت و توان مالی مرد در پرداخت : در این نوع از مهریه که هنگام عقد تعیین شده و توافق طرفین رسیده است ، زوجه باید اثبات کند که زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارد . آن وقت می ‌تواند اقدام به دریافت مهریه خود ‌کند که اصطلاحا مهریه عندالاستطاعه است .

 در صورتی که هنگام عقد مبلغ معینی به عنوان مهریه تعیین شود اما توافق شود که پرداخت آن به زن به صورت اقساطی باشد : در این حالت مرد باید در زمان تعیین شده به عنوان زمان پرداخت قسط ، مبلغ مورد نظر را پرداخت کند

 

درازدواج موقت، رضایت طرفین و خواندن صیغه کافی است و نوشتن و شاهد گرفتن لازم نیست.

خود زن و مرد می‌توانند صیغه عقد را بخوانند. ابتدا مدت عقد (از یک ساعت تا چند سال) و میزان مهر (مثلاً از هزار تومان تا …) را معین کنند و بعد صیغه عقد را بخوانند.

زن می‌گوید :

«زَوَّجتُکَ نَفْسی فی المُدَّهِ الْمَعْلوُمَه عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلوُم» (خودم را به تو تزویج کردم برای مدت معین با مهر معین.)

بعد مرد می‌گوید:

«قَبِلْتُ» (قبول کردم)

تبصره: اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند به هر لفظی که صیغه را بخوانند صحیح است. اما باید لفظی را بگویند که معنیزَوَّجْتُ و قَبِلْتُرا بفهماند.

زن زمانی که در عقد دیگری بوده، با مردی که قصد دارد در آینده با او ازدواج کند، زنا نکرده باشد؛ زیرا اگر مردی با زن شوهرداری زنا کند برای همیشه آن زن بر او حرام می شود

کسی که صیغه را می خواند باید بالغ و عاقل باشد.

دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است؛ یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد اگر بخواهد شوهر کند چنانچه باکره باشد باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد، ولی اگر باکره نباشد در صورتی که بکارتش به وسیله شوهر کردن از بین رفته باشد اجازه پدر و جد لازم نیست.

زن در زمان اجرای عقد موقت، در  نکاح کس دیگری درنیامده باشد (همسر شخص دیگری نباشد)

همچنین زن هنگامی که می خواهد به عقد مردی درآید، اگر قبلا در عقد دیگری بوده و طلاق گرفته یا مدت عقد موقتش به سر آمده، مدت عده خود را نیز گذرانده باشد.

شرط دیگر آن است که زن زمانی که در عقد دیگری بوده، با مردی که قصد دارد در آینده با او ازدواج کند، زنا نکرده باشد؛ زیرا اگر مردی با زن شوهرداری زنا کند برای همیشه آن زن بر او حرام می شود.

در شرایط ازدواج موقت باید مقدار وقت و مقدار مهر تعیین شده باشد و بدون آن باطل است و به محض این که عقد خوانده شد مرد مهریه را مدیون است واگر مرد مدّت صیغه را ببخشد، چنان چه با او نزدیکى کرده، باید تمام چیزى را که قرار گذاشته به او بدهد و اگر نزدیکى نکرده باید نصف آن را بدهد.اما اگر مقدار مهر در عقد مشخص شد و مرد بنا به دلایلی قصد پرداخت آن را نداشته باشد عقد آنها صحیح است، ولی مهر را باید بدهد، و اگر نپردازد، کار حرام کرده و شرعاً مدیون و بدهکار است و  مثل کسی است که مال دیگری را غصب کرده یا تصرف کرده و از پرداخت آن امتناع می کند قطعاً چنین کاری حرام و گناه است . بله اگر قصد پرداخت مهریه را داشت، ولی به یک علت غیر قابل پیش بینی؛ مثل سرقت، سیل، آتش سوزی یا …، مال خود را از دست داد و اکنون توانایی پرداخت مهر را ندارد مرتکب حرام و گناه نشده، ولی باز شرعاً مدیون و بدهکار است و در اولین فرصت که توانایی مالی پیدا کرد باید دین خود (مهریه) را بپردازد. در هر صورت شوهر نمی تواند از اصل پرداخت مهریه امتناع ورزد، مگر آن که زن مهر خود را ببخشد.

حدود لذت جنسی در ازدواج موقت زن و مردی که با هم ازدواج کرده اند در دوران عقد موقت دو طرف می توانند از یک دیگر همانند دوران عقد دائم لذت ببرند مگر آن که زن در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، در این صورت عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط مى‏تواند لذت هاى دیگر از او ببرد، ولى اگر بعداً به نزدیکى راضى شود، شوهر مى‏تواند با او نزدیکی نماید