یکی از موارد و مسایلی که وجود دارد در رابطه با بخشیدن مهریه توسط زوجه است .

به موجب قانون مدنی زوجه به محض انعقاد عقد مالک تمام مهر میشود و هر نوع تصرفی که بخواهد میتواند در آن به عمل آورد مثلا زوجه میتواند آن را فورا مطالبه کند یا اینکه بعدا آن را مطالبه کند اما اقدام دیگری که میتواند انجام دهد اینکه میتواند مهریه را ببخشد یا به عبارت حقوقی آن را بذل کند در روایات و احادیث بخشش و هبه کردن امری پسندیده و قابل توجه است که در ادامه نمونه ای از حدیث پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم در رابطه با بخشش مهریه آمده است ؛

 

 

در کتاب وسائل الشیعه به نقل از امام حسین علیه‌السلام آمده است: روزی پیامبر صلی‌الله علیه و آله در مجلسی نشسته بودند و درباره آداب معاشرت میان همسران صحبت می‌کردند. در ضمن صحبت‌هایشان فرمودند: «هر زنی که قبل از عروسی و در زمان عقد مهریه‌اش را به شوهرش ببخشد، خداوند متعال به ازای هر یک دیناری که او از مهریه‌اش بخشیده، پاداش آزاد کردن یک بنده اسیر را به حساب نامه اعمالش خواهد نوشت». یکی از افراد آن جمع پرسید: «اگر زنی مهریه‌اش را بعد از عروسی و در زمان زندگی کنار همسرش به او ببخشد، چه پاداشی دارد؟» پیامبر صلی‌الله علیه و آله در جواب فرمودند: «این کار باعث افزایش مودت و الفت بین آن‌ها می‌شود».

 

بخشش مهریه یا همان بذل مهریه میتواند به موجب سند رسمی یا سند عادی باشد که نحوه بخشش آن به لحاظ نوع لفظ آن متفاوت است .

مثلا زوجه میتواند امکان رجوع خود را به مهریه ساقط کند یا اینکه زوجه میتواند زوج را بری کند و ذمه همسر خود را ابرا کند یا اینکه زن مهریه خود را به مرد هبه  یا هدیه کند .

پس مشاهده میشود که روش‌هایی مختلف وجود دارد ولی هرکدام دارای آثار متفاوتی است .

 

برای طی مراحل بخشیدن مهریه به زوجه نیاز به مراجعه به دادگاه نیست و زوجه میتواند به موجب یک سند عادی و دست‌نوشته مهریه خود را به همسرش ببخشد و بذل کند و یا اینکه با مراجعه به دفتر اسناد رسمی به صورت تنظیم سند رسمی مهریه خود را به زوج ببخشد .

 

باید توجه داشت که بخشیدن مهریه به موجب هر دو روش کاملا نافذ و معتبر است و بخشیدن مهریه در برگه دست‌نویس و سند عادی مجوزی به زوجه برای رجوع از این بخشش نیست و در هر صورت کاملا نافذ است .

زمانی که زوجه در دفتر اسناد رسمی مهریه خود را به همسرش بذل میکند و بخشش مهریه در دفترخانه اسناد رسمی ثبت میشود ، دفترخانه اسناد رسمی اقدامی که انجام میدهد این است که نامه ای به دفتر ازدواجی که زوجین را به نکاح هم در آورده است و عقد در آنجا منعقد شده است میفرستد تا این مطلب در آنجا ثبت شود.

 

شرایط لازم برای بخشیدن مهریه

زن حق دارد در مورد مهریه اش هر طور که می خواهد تصمیم بگیرد. خانم برای این که مهریه اش را ببخشد باید شرایط لازم را بداند.

مهم ترین شرط لازم در این جا این است که خطبه عقد خوانده شده باشد. وقتی عقد انجام می شود زن صاحب مهریه است و هر تصمیمی می تواند برای آن بگیرد. در صورتی که زن برای جلب توجه یا هر موضوع مشابهی مهریه اش را ببخشد این بخشش را نمی توان درست دانست. پیشنهاد می کنیم در این مورد به خوبی فکر کرده و سپس اقدام کنید.

برای این که مهریه تان را ببخشید نیازی ندارید که به دادگاه بروید. شما می توانید این کار را در یک برگه معمولی انجام دهید. کافی است اثر انگشت و امضاء خانم پای متن مربوط به بخشش وجود داشته باشد.

اگر مهریه را در دفتر اسناد رسمی ببخشید باعث می شود از مشکلات بعدی و احتمالی جلوگیری شود.

دست نوشته برای بخشش مهریه

بسیاری از افراد برای بخشیدن مهریه از یک دست نوشته معمولی استفاده می کنند. خانم متنی را نوشته و سپس امضاء می کند. درج تاریخ هم مهم است. زن می تواند یادداشت کند که تمام و یا بخشی از مهریه اش را به همسرش بخشیده است و هیچ ادعایی هم نسبت به آن ندارد. این روش ممکن است از نظر قانونی با مشکلاتی همراه باشد.

بخشش شفاهی مهریه

زن ممکن است به صورت کلامی نزد همسرش و یا با حضور تعدادی شاهد بگوید که می خواهد پس از تعیین مهریه بر اساس جدول محاسبه مهریه به نرخ روز بخشی یا تمام مهریه اش را به همسرش ببخشد. این روش هم هر چند که حضور شاهد را هم داشته ایم قابل اعتماد و معتبر نخواهد بود. زن و مرد هیچ کدام نمی توانند به این بخشش استناد کنند.

آیا برای ثبت بخشش مهریه توسط زوجه نیاز به اذن پدر زوجه می‌باشد ؟

سوالی که مطرح است اینکه آیا اساساً برای ثبت بخشش مهریه توسط زوجه نیاز به اذن پدر زوجه می‌باشد ؟

باید توجه داشت که زوجه مالک مهر است و هر دخل و تصرفی را که بخواهد میتواند در آن کند و اینکه حتما  زوجه نیاز به اذن پدر دارد را باید از ذهن زدود مگر اینکه زوجه صغیر باشد یا محجور باشد که نیاز به اذن پدر داشته باشد .

 

اگر زن واقعا مایل به بخشیدن مهریه به همسر خود باشد بهتر است که این امر را به صورت رسمی انجام دهد و در دفترخانه اسناد رسمی حاظر شوند تا در مواقع و وقوع اختلافات بعدی به مشکلی بر نخورند .

 

 زن باید با مدارک احراز هویتی خود و با در دست داشتن شناسنامه ،کارت ملی و عقدنامه به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و اقرار به بخشش مهریه کند که اقرار نامه ثبتی تنظیم خواهد شد و این اقرار نامه به صورت رسمی در دفترخانه ثبت خواهد شد .

بعد از ثبت اقرار نامه این عمل زن به اطلاع دفترخانه ازدواجی که زوجین را به نکاح هم در آورده است اطلاع داده میشود.

 

نکته حایز اهمیت اینکه بعد از بخشش مهریه دیگر نمیشود از این عمل رجوع کرد و هیچ راه بازگشتی علی الاصول وجود ندارد مگر اینکه بتوان ثابت نمود که این عمل یعنی بخشش مهریه با اکراه و اجبار زوجه همراه بوده و زوجه قصد واقعی برای بخشش مهریه را نداشته است که در عمل اثبات چنین موضوعی بسیار سخت است .

پس بهتر است قبل از بخشش مهریه در این مورد تامل کرده که میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به وکلا و مشاوران و کارشناسان حقوقی سایت وکیلوند اولین استارتاپ حقوقی ایران مراجعه نمایید.

 

ثبت بخشش مهریه در دفتر اسناد رسمی

معتبرترین روش برای این که مهریه تان را ببخشید ثبت آن در دفتر اسناد رسمی است. طبیعتا در این روش بعدا هیچ گونه مشکل و اختلافی پیش نمی آید.

برای انجام این کار خانم با توجه به تصمیم و نظر خودش می تواند به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و با همراه داشتن مدارک لازم، مهریه اش را به همسرش ببخشد. بخشش مهریه ممکن است در ازای گرفتن حق طلاق، مال و اموال و یا برخی موارد دیگر باشد. ممکن است شخص در ازای بخشش مهریه هیچ چیز دیگری هم مطالبه نکند.

طلاق توافقی و بخشش مهریه

طلاق توافقی همان طور که از نام آن پیداست با توافق انجام می شود. در این نوع طلاق هر دو طرف راضی هستند و یا به هر دلیل دیگری تصمیم گرفته اند که با صلح و سازش از هم جدا شوند. زوجین در مورد موضوعات مختلفی از جمله مهریه به توافق می رسند.

اگر زن و مرد در مورد بخشش مهریه توافق داشته باشند این کار انجام خواهد شد. قانون توافقات زن و مرد را محترم دانسته و اجرا می کند. زن برای بخشش یا دریافت مهریه می تواند وکیل داشته باشد و خودش در دفتر ثبت اسناد رسمی حاضر نشود.

حق طلاق و بخشش مهریه

زن و مرد می توانند با یک دیگر در این مورد توافق کنند. آن ها می توانند توافق کنند که زن حق طلاق داشته باشد و در عوض مهریه اش را به همسرش ببخشد. برای انجام این کار هم باید به دفتر اسناد رسمی مراجعه نموده و هم بخشش مهریه و هم حق طلاق خانم را به ثبت برسانید. با توجه به این وکالت نامه اگر زن بخواهد مهریه اش را پس بگیرد دیگر حق طلاق نخواهد داشت.

بعد از بخشش مهریه می توان آن را دریافت کرد؟

گاهی اوقات زن می تواند مهریه بخشیده شده را پس بگیرد. انجام این کار شرایطی دارد. مثلا اگر زن بتواند ثابت کند که مرد او را به انجام این کار مجبور کرده است می تواند مهریه اش را پس بگیرد. نکات کلی در مورد بخشش مهریه وجود دارد که باعث می شود بدانید زن چه زمانی می تواند مهریه بخشیده شده را پس بگیرد.

برائت ذمه شوهر

وقتی زن به همسرش می گوید دیگر وظیفه ای در قبال پرداخت مهریه ندارد، در این شرایط زن دیگر نمی تواند درخواست مهریه اش را داشته باشد.

طلاق خلع و مبارات و بخشش مهریه

مبارات و خلع دو نوع طلاق هستند که در آن ها زن مالی به مرد می دهد و سپس طلاق می گیرد. در واقع این طلاق برای حالتی است که زن دلیل قانع کننده ای برای طلاق ندارد و می خواهد به دلیلی مثل عدم علاقه یا تنفر و.. از همسرش جدا شود. زن در چنین شرایطی پول یا مالی به مرد داده و سپس جدا می شود. در چنین طلاقی زن تا پایان مدت عده می تواند رجوع از مهریه را داشته باشد.

حالت اقرار زن به دریافت مهریه

در صورتی که زن دست نوشته ای به همسرش داده است و در طی آن اعلام کرده که مهریه اش را دریافت نموده است، احتمالا دیگر نمی توان مهریه را طلبید. ادعایی که پس از این حالت انجام می شود در واقع انکاری در نظر گرفته می شود که پس از اقرار انجام شده است. تنها حالتی که زن می تواند در این شرایط مهریه اش را مطالبه کند این است که ثابت کند اقرار او در شرایطی بی اعتبار و مثلا با زور و از روی ترس انجام شده است.

بخشش مهریه بر اساس عقد صلح

منظور از عقد صلح هر حالتی است که بسته به توافق یا موارد مشابه، تصمیمی گرفته می شود. معمولا در چنین حالتی هدف این است که از ادامه اختلاف جلوگیری کنیم. اگر مهریه با چنین عنوانی بخشیده شود نمی توان این بخشش را در هیچ حالتی پس گرفت.

بخشیدن مهریه با ثبت رسمی

اگر زن در دفترخانه و یا از طریق یک نوشته معمولی مهریه اش را ببخشد اصطلاحا می گوییم که هبه کرده است. دو نظر متفاوت در این جا داریم. عده ای از مراجع می گویند فرد می تواند مالی که بخشیده است را پس بگیرد و عده ای هم بر عکس آن را اعلام می کنند.

بخشش مهریه بدون داشتن اذن پدر

قانون در مورد این که پدر باید برای بخشش مهریه اجازه بدهد هیچ موردی تعیین نکرده است. دفترخانه ها اما این کار را بدون اجازه پدر انجام نمی دهند. احتمالا هدف این است که از اعمال این تصمیم در حالت غلبه احساسات و یا فشارهای مختلف جلوگیری شود.

بخشش مهریه و حضانت فرزند

هنگام طلاق باید تکلیف مهریه مشخص شود. زن می تواند مهریه اش را به همسرش ببخشد و در ازای آن حق حضانت فرزند یا فرزندانش را داشته باشد.

بخشش مهریه برای ازدواج موقت

در عقد موقت تعیین مهریه مهم است. خانم در این جا هم می تواند مهریه اش را دریافت نموده و یا ببخشد. در صورتی که صیغه عقد در دفتر اسناد رسمی ثبت شده باید بخشش مهریه را هم از همین طریق انجام داد. در صورتی که عقد موقت ثبت رسمی نشده است ابتدا باید خود عقد در دادگاه ثابت شود.