همه زندانیان اعم از محکومین و متهمین مطابق مواد آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها می توانند با خانواده، آشنایان و بستگان خود به وسیله قرارملاقات و یا مکاتبه در ارتباط باشند مگر اینکه با دستور مقام قضایی منع قانونی در این خصوص وجود داشته باشد که در این صورت زندانی ممنوع الملاقات خواهد بود در صورتی که ملاقات و مکاتبه کردن با متهم بر خلاف روند رسیدگی و جریان محاکمه باشد قاضی مورد نظر باید به صورت کتبی ملاقات و مکاتبه با متهم را ممنوع نماید در این شرایط تا پایان ممنوعیت امکان ملاقات و مکاتبه با زندانی وجود نخواهد داشت بعد از شروع محاکمه قرار ملاقات وکیل مدافع با زندانی تنظیم خواهد شد.
چه کسانی مجاز به ملاقات با زندانیان هستند
بر طبق ماده 182 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها به پدر ،مادر ، همسر ، برادر ، خواهر و فرزندان شخص بازداشت شده ، پدر همسر و مادر همسر این حق داده شده که به صورت هفتگی با زندانی ملاقات داشته باشند و سایر بستگان و دوستان زندانی نیز می تواند در صورت تمایل درخواست خود را به رئیس زندان و یا قاضی ناظر زندان اعلام نموده و در صورت اجازه از سوي این مقامات وقت ملاقات اخذ نمایند
شرایط مورد نیاز برای ملاقات حضوری یا خصوصی
مستند به ماده183 آئین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌هاچنانچه زندانی در زندان حسن رفتار و کردار داشته باشد می‌توانند با صلاح دید رئیس زندان یا قاضی ناظر با همسر، فرزندان ، پدر و مادر ،خواهر و برادر ،پدر همسر و مادر همسر به صورت حضوری با حضور مامور قرار ملاقات داشته باشد
در برخی از مواقع مطابق ماده 185 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها با درخواست زندانی و موافقت رئیس زندان یا قاضی ناظر زندان به شخص متهم یا محکوم شده مجوز ملاقات خصوصی و بدون حضور مامور با همسر و یا فرزندان داده می شود.
ملاقات وکیل با متهم یا محکوم
بر اساس ماده ۱۸۷ آئین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۸۴، وکلای دادگستری نیز اجازه داده شده که در صورت داشتن وکالت نامه رسمی برای محافظت از حقوق موکل خود در هر زمانی که ضرورت دیده شود به زندان مراجعه نمایند ،آنها باید از مقامات قضایی مربوطه مجوز کتبی اخذ نمایند و پس از دریافت آن ، وکالتنامه رسمی را به رئیس زندان ارائه دهند وکلا می توانند در صورت وجود شرایط لازم با موکل خود در اتاق مجزا ملاقات داشته باشند در صورتی که زندانی مورد نظر ممنوع الملاقات باشد ملاقات پس از اجازه مقام قضایی مورد نظر امکان پذیر است
نکاتی در خصوص ملاقات با متهم یا محکوم
باید برنامه ملاقات زندانیان به گونه‌ای تعیین شود که هر یک از آنها حداقل برای یک مرتبه در هفته قرار ملاقات داشته باشند و زمان هر ملاقات کمتر از ۲۰ دقیقه نباشد
با نظر رئیس زندان و یا بالاترین مقام موجود در زندان می توان برای زندانی قرار ملاقات خارج از وقت اداری تنظیم نمود
رئیس زندان می‌تواند در صورت بیماری و بستری شدن زندانی در بیمارستان و عدم توانایی زندانی در حرکت به نظر پزشک تسهیلات لازم برای ملاقات با زندانی بیمار را فراهم آورد
رد و بدل شدن نامه و یا اشیای مجاز بین ملاقات کننده و زندانی بدون کسب اجازه از رئیس زندان و یا نماینده او به هر روشی ممنوع می باشد
