انواع بیمه نامه

انواع بیمه نامه

امروزه انواع گوناگونی از بیمه‌نامه‌ها در جوامع مختلف وجود دارد و هر کدام جهت پیشگیری از زیان‌های مالی و جانی در شرایط خاص کاربرد دارند. حفاظت از دارایی‌ها، جان و سلامت افراد از اهداف مهم بیمه محسوب می‌شود. 

بیمه در حقیقت پیمانی است میان شخص بیمه‌ شده و شرکت بیمه‌گر که بر اساس آن، بیمه‌گر متعهد می‌شود بر پایه بندهای قرارداد، زیان‌های احتمالی را جبران کند. در ادامه، می‌خواهیم مهم‌ترین انواع بیمه را معرفی کنیم و تفاوت‌های آن‌ها و همچنین ضرورت داشتن هریک در زندگی روزمره را توضیح دهیم.

معرفی انواع بیمه نامه ها

در یک دسته‌بندی کلی، بیمه‌نامه‌ها را می‌توان به سه بخش اصلی تقسیم کرد: «بیمه اشخاص»، «بیمه اموال» و «بیمه مسئولیت». هر کدام از این شاخه‌ها به‌طور جداگانه رشته‌های گوناگونی دارند. در برخی منابع، بیمه‌های اجتماعی و پزشکی (مانند تأمین اجتماعی) نیز در بحث بیمه گنجانده می‌شوند. همچنین تقسیم‌بندی دیگری وجود دارد که بیمه‌ها را به دو گروه «اجباری» و «اختیاری» تفکیک می‌کند. 

در ادامه، انواع این بیمه‌ها تشریح شده است.

1. بیمه اشخاص

این نوع برای حفاظت از سلامت جسم و جان افراد در برابر خطرات لازم است. بیمه اشخاص، مواردی مثل بیماری، فوت یا آسیب جسمی افراد را در بر می‌گیرد و خود شامل چند زیرشاخه است:

• بیمه عمر: شخص حق بیمه می‌پردازد و شرکت بیمه‌گر متعهد به جبران زیان‌های ناشی از مرگ طبیعی، برخی بیماری‌های خاص و حتی مشکلات دیگر می‌شود. این نوع از بیمه‌نامه، هم برای ایجاد پشتوانه مالی آینده مفید است و هم برای پشتیبانی در شرایط دشوار.

• بیمه حوادث: شامل حوادثی است که ممکن است برای فرد رخ دهد، مثل لغزش، تصادف، سقوط و رخدادهای ناگهانی در کار یا تحصیل و رویدادهای روزمره. این بیمه از هزینه‌های مرگ، نقص عضو و موارد مشابه حمایت می‌کند.

• بیمه درمانی: برای کاهش هزینه‌های درمان در زمان بیماری یا هر عمل پزشکی ضروری، استفاده می‌شود. بیمه‌های پایه مثل بیمه تأمین اجتماعی و بیمه درمان تکمیلی همگی در این رده قرار می‌گیرند. بیمه تکمیلی، هزینه‌های بیشتری را نسبت به بیمه‌های دولتی پوشش می‌دهد.

2. بیمه اموال

در این رده، اموال منقول یا غیرمنقول افراد در برابر حوادث ناگهانی بیمه می‌شوند. مهم‌ترین رشته‌های بیمه اموال شامل موارد زیر است:

• بیمه خودرو: دربرگیرنده‌ی دو بخش اصلی است؛ بیمه شخص ثالث (الزامی) و بیمه بدنه (اختیاری).
  بیمه شخص ثالث در حوادث رانندگی، خسارت‌ها و زیان‌های واردشده به اشخاص دیگر را پوشش می‌دهد. اگر حادثه‌ای رخ دهد و فردی در داخل یا بیرون وسیله نقلیه صدمه ببیند، این بیمه هزینه‌های او را پرداخت می‌نماید.
  بیمه بدنه حفاظت بیشتری را برای وسیله نقلیه فراهم می‌کند و زیان‌های مرتبط با واژگونی، آتش‌سوزی، صاعقه، انفجار و حتی سرقت کامل را جبران می‌کند.

• بیمه آتش‌سوزی: ساختمان‌های مسکونی، تجاری یا کارخانه‌ها را در برابر آتش‌سوزی، صاعقه یا انفجار تحت پوشش قرار می‌دهد. همچنین می‌توان پوشش‌های تبعی دیگری مانند سرقت، زلزله یا طوفان را هم به این بیمه اضافه کرد.

• بیمه باربری یا حمل‌ونقل: محافظت از کالا در جریان جابه‌جایی از مبدا تا مقصد را برعهده دارد. انواعی چون وارداتی، صادراتی، ترانزیت و داخلی در این گروه قرار می‌گیرند.

• بیمه پول: گزینشی است برای جبران زیان‌های مربوط به اسکناس، چک‌های بانکی و تمبر مالیاتی در صورت حوادثی مثل آتش‌سوزی، صاعقه یا سرقت.

• بیمه کشتی و بیمه هواپیما: اشاره به پوشش خطرهای مرتبط با حمل‌ونقل دریایی و هوایی دارد که خسارت‌های احتمالی به بدنه کشتی یا هواپیما و حتی مسئولیت قانونی را شامل می‌شود.

• بیمه مهندسی: پروژه‌های ساختمانی، عمرانی و تجهیزات صنعتی را دربرمی‌گیرد. این بیمه، خطراتی چون خرابی ماشین‌آلات و حوادث مهندسی را جبران می‌کند.

3. بیمه مسئولیت

افراد در جامعه ممکن است بر اثر اشتباه یا فعالیت حرفه‌ای، به سایرین خسارت وارد کنند. در چنین وضعیتی، بیمه مسئولیت برای جبران هزینه‌های زیان‌دیده در نظر گرفته‌ شده است. بیمه مسئولیت، تنوع فراوانی دارد:

• مسئولیت عمومی: برای افرادی که به واسطه فعالیت شغلی یا اجتماعی خود، سبب زیان جانی یا مالی دیگران می‌شوند. نمونه آن، پیمانکاران ساختمانی یا مدیران فضاهای عمومی است که ممکن است در روند کار، آسیبی به اشخاص ثالث وارد کنند.

• مسئولیت حرفه‌ای: مشاغلی مثل پزشکان، پیراپزشکان، مهندسان و افرادی که امکان صدمه به مراجعه‌کنندگان دارند، از این بیمه استفاده می‌کنند.

• مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان: اگر کارگری یا کارمندی در محل کار سانحه ببیند یا در مأموریت دچار آسیب شود، این نوع بیمه می‌تواند تا مقدار تعیین‌شده در قرارداد از زحمات مالی بکاهد.

• مسئولیت کالا: تولیدکنندگانی که محصولی را به مردم ارائه کرده‌اند، اگر محصول‌شان نقصی داشته باشد و برای خریدار مشکل جانی یا مالی به وجود آورد، خسارات را از راه این بیمه جبران می‌کنند.

از سوی دیگر، بیمه‌های اجتماعی (مانند تأمین اجتماعی) در دسته اجباری طبقه‌بندی قلمداد می‌شوند. کارفرما و کارگران از این راه، تحت حمایت درمانی و بازنشستگی قرار می‌گیرند. حق بیمه در بیمه‌های اجتماعی به‌صورت درصدی از دستمزد تعریف می‌شود.

بررسی و کاربرد انواع بیمه نامه ها 

درست است که خرید بیمه در نگاه اول هزینه‌بردار به نظر می‌رسد، اما چنین قراردادی به شکل گسترده‌ای از دارایی‌ها و سلامت افراد مراقبت می‌کند. در ادامه، چند کاربرد اساسی بیمه‌ها و دلیل روی‌آوردن جامعه به این سازوکار آورده شده است:

• بیمه درمان

بیمه درمان بار هزینه‌های بیمارستانی و خدمات پزشکی را کم می‌کند. اشخاصی که تمایل دارند در دوران سخت بیماری هزينه کمتری صرف بیمارستان و درمان کنند، می‌توانند از بیمه تکمیلی هم استفاده نمایند تا پرداخت هزینه‌های سرپایی، بستری یا عمل‌های جراحی کاهش یابد.

• بیمه بدنه اتومبیل

در صورت سرقت خودرو یا آسیب‌دیدگی بدنه در تصادفات و واژگونی، هزینه ناشی از خسارت می‌تواند بسیار بالا باشد. این جا است که بیمه بدنه اهمیت پیدا می‌کند و آرامش ذهنی افراد را تقویت می‌کند.

• بیمه مسافرتی

در سفرهای خارجی، احتمال گم شدن چمدان، سرقت پاسپورت یا بیماری در کشور مقصد زیاد است. برای کاهش ریسک این موارد، بیمه مسافرتی امکانات خوبی دارد. همچنین بعضی سفارت‌ها داشتن بیمه مسافرتی را به‌عنوان شرط دریافت ویزا می‌خواهند.

• بیمه عمر

بیمه عمر، دو جنبه برجسته دارد: نخست اینکه مبلغی را در صورت فوت فرد به بازماندگان می‌پردازد و دوم اینکه در طی سال‌های متمادی ویژگی سرمایه‌گذاری دارد. شخص می‌تواند بخشی از حق بیمه را به‌صورت اندوخته‌ای برای آینده خود و خانواده‌اش در نظر بگیرد.

• بیمه مسئولیت

کارفرمایان برای جلوگیری از زیان‌های ناشی از سوانح و خطرات شغلی، این بیمه را می‌خرند تا اگر رویدادی برای کارکنان پیش آمد، هزینه‌های درمان یا غرامت را از راه شرکت بیمه جبران کنند. افزون بر این، پزشکی که در روند درمان بیمار، خطا کند، می‌تواند بخشی از زیان‌های مالی و دیه را از راه بیمه مسئولیت حرفه‌ای بپردازد.

• بیمه حمل‌ونقل

در بازرگانی و خرید و فروش کالا، انتقال محصولات از نقشه اصلی کارها است. اگر کالا در مسیر دچار حادثه شود (مثلا کشتی باری غرق شود یا کامیون در راه تصادف کند)، این بیمه خسارت را پوشش می‌دهد.

• بیمه آتش‌سوزی

هرچند ممکن است فرد سال‌ها در ساختمانی زندگی کند و دچار حریق نشود، اما درصدی از افراد در طول زندگی با چنین رخدادی روبه‌رو می‌شوند. داشتن بیمه آتش‌سوزی باعث می‌شود در صورت نابودی بخش یا تمام اموال، غرامت مالی مربوطه دریافت گردد.

• بیمه کشتی و هواپیما

شرکت‌های کشتیرانی و هواپیمایی در جهان، از جمله قدیمی‌ترین خریداران بیمه هستند. این بیمه‌نامه‌ها خطرات گسترده‌ای را پوشش می‌دهند؛ از آسیب به بدنه کشتی و هواپیما گرفته تا صدمه به سرنشینان یا بار حمل‌شده.

• بیمه پول

در کسب‌وکارهایی مثل صرافی‌ها و بانک‌ها، پول نقد و چک در معرض خطر سرقت قرار دارند. این بیمه، زیان‌های مالی چنین رخدادهایی را جبران می‌نماید و پوشش‌های گوناگون دارد؛ مثلا سرقت مسلحانه، آتش‌سوزی یا صاعقه.

بنابراین، هر بیمه‌ای بسته به نوع خطر، هدف خاص خود را دنبال می‌کند؛ نکته مهم آن است که افراد یا بنگاه‌ها باید متناسب با ریسک احتمالی، بهترین رشته را گزینش نمایند تا بتوانند از مزایای آن به شکل کامل بهره ببرند.

تفاوت انواع بیمه ها 

سوالی که اغلب افراد می‌پرسند این است که بیمه‌نامه‌های گوناگون چه فرقی با هم دارند و هنگام مقایسه آن‌ها باید به چه نکاتی توجه کرد؟ واقعیت این است که تفاوت در چند زمینه شکل می‌گیرد:

1. نوع پوشش

هر بیمه‌نامه، مجموعه‌ای از خسارت‌ها را تحت پوشش دارد. مثلا بیمه بدنه بیشتر به خسارت‌های مربوط به خودرو توجه می‌کند، در حالی که بیمه آتش‌سوزی ساختمان‌ها و دارایی‌های دیگر را شامل می‌شود. بیمه عمر نیز رویکرد متفاوتی دارد و خطر فوت و بیماری‌های سخت را در کانون قرار می‌دهد.

2. حق بیمه و نحوه پرداخت

حق بیمه بعضی انواع به‌صورت سالانه یا ماهانه پرداخت می‌شود، برخی رقمی مقطوع در آغاز دوره دارند، میزان خطر یا احتمال وقوع حادثه هم در تعیین نرخ تاثیرگذار است. در بیمه اجتماعی مثل تامین اجتماعی، وضعیت درآمد و قوانین کار دخیل است، اما در بیمه بازرگانی، عامل اصلی، درجه ریسک و خواسته‌های بیمه‌گذار است.

3. سقف تعهدات

هر بیمه‌گر تا میزان معینی خسارت می‌پردازد و  بعضی بیمه‌ها سقف پایه دارند که می‌توان با پرداخت مازاد، سقف بالاتری طلب کرد.

4. استثناها

اغلب قراردادهای بیمه، رویدادهایی را جزو استثنا تعریف می‌کنند. برای مثال، ممکن است بیمه بدنه تعمیرات ناشی از استهلاک معمول را نپذیرد. باید دقت کرد که آیا خطر مدنظر شما در بیمه‌نامه تحت پوشش است یا خیر.

5. خدمات پشتیبانی جانبی

برخی شرکت‌ها، در کنار خدمات اصلی بیمه، امکانات دیگری هم در نظر می‌گیرند؛ ممکن است در بیمه درمان، پذیرش بیمارستانی خاص سریع‌تر انجام شود یا در بیمه بدنه، امتیازاتی برای خسارت جزئی ارائه شود.

با درنظرگرفتن این نکات، افرادی که در پی انتخاب بیمه‌اند باید هدفشان را بدانند. اگر قرار است درمان پزشکی پوشش داده شود، بیمه تکمیلی درمان گزینه مهمی خواهد بود. اگر تأمین آتیه برای خانواده مدنظر است، بیمه عمر ارزش خود را نشان می‌دهد. همچنین ممکن است فردی به ریسک آتش‌سوزی در انبار یا منزل خود بیشتر حساس باشد و حق بیمه آتش‌سوزی برایش سودمند به نظر برسد.

ضرورت داشتن انواع بیمه نامه ها

• کاهش پیامد حوادث پیش‌بینی‌نشده

زندگی پر از اتفاقات غیرمنتظره است که شاید در لحظه‌ای کوتاه، سلامت، خودرو یا خانه‌تان دچار زیان شود. داشتن بیمه‌نامه باعث می‌شود هنگام پرداخت هزینه‌ها آسوده‌تر عمل کنید، چون شرکت بیمه بخشی یا تمام خسارت را می‌پردازد.

• حمایت از خانواده

برخی بیمه‌ها مانند بیمه عمر، باعث می‌شوند حتی پس از فوت فرد، بستگان او تا اندازه‌ای از نظر مالی آسوده‌تر بمانند. این موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا نبود سرپرست سبب مشکلاتی برای بازماندگان خواهد شد.

• امکان سرمایه‌گذاری

بعضی انواع بیمه (مانند بیمه عمر و سرمایه‌گذاری) امکان اندوختن مالی فراهم می‌کنند و آدم‌ها را تشویق می‌کنند در یک دوره طولانی، مبلغی را کنار بگذارند تا در پایان، بتوانند از آن بهره بگیرند.

• آرامش روحی

هنگامی که فرد می‌داند خطرهای گوناگون مالی و جانی تحت پوشش است، فشار روانی کمتری در زندگی روزمره تجربه می‌کند. وجود بیمه نه‌تنها فرد را در برابر هزینه‌های خسارت‌های سنگین یاری می‌دهد، بلکه اعتمادبه‌نفس در مواجهه با شرایط دشوار را هم تقویت می‌نماید.

• ضرورت قانونی برخی بیمه‌ها

بعضی بیمه‌ها اجبار قانونی دارد و بدون آن‌ها امکان استفاده از برخی خدمات یا انجام کار مشخص وجود ندارد. مانند بیمه شخص ثالث برای خودرو.

با درنظرگرفتن این دلایل، روشن است که هر کسی در حد امکان باید بیمه‌نامه‌های ضروری را انتخاب کند.

سخن پایانی

در دنیای امروز، حوادث غیرمنتظره همیشه ممکن است رخ دهند و بیمه، ابزاری ارزشمند برای حمایت مالی در برابر این خطرات به‌شمار می‌رود. انواع بیمه، از جمله شخص ثالث، عمر، بدنه خودرو و آتش‌سوزی، با هدف پوشش خسارت‌های احتمالی طراحی شده‌اند. نکته مهم در انتخاب بیمه مناسب، تعیین هدف و سطح پوشش دلخواه پیش از خرید است. اگرچه برخی بیمه‌ها اختیاری هستند، اما استفاده از پوشش‌های تکمیلی می‌تواند باری سنگین از نگرانی‌های مالی را کاهش دهد. هنگامی که حادثه‌ای پیش می‌آید، دانستن این‌که در کنار شما ابزاری حمایتی وجود دارد، آسودگی خاطری را فراهم می‌کند که بسیار ارزشمند است.

گروه وکلای وکیل وند نیز در کنار شماست تا در صورت بروز مسائل حقوقی مرتبط با خسارات و تعهدات بیمه‌ای، راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد. این گروه با تسلط بر قوانین بیمه و موضوعات حقوقی، می‌تواند روند دریافت خسارات یا دفاع از حقوق بیمه‌گذاران را ساده‌تر سازد.

در مجموع، بیمه تنها ابزاری برای جبران زیان‌های مالی نیست؛ بلکه پلی برای ایجاد امنیت روانی و آگاهی بیشتر در مواجهه با رویدادهای زندگی است. با شناخت دقیق نیازها و مشورت با متخصصان، می‌توان از مزایای بیمه حداکثر استفاده را برد و در کنار آن، آسایش خاطر را برای خویش و خانواده مهیا کرد.