بررسی مسئولیت قانونی وکیفری کارشناسی بیهوشی درانجام اقدامات خارج از شرح وظایف مصوب وزارت بهداشت
آخرین بازدید
1 هفته پیش

Question

سلام و احترام 
موضوع شرح وظایف پرستاری
در بخش اتاق عمل بیمارستان ها ، کارشناس بیهوشی تحت نظر متخصص بیهوشی و کارشناس اتاق عمل (جراحی) تحت نظر پزشک جراح انجام وظیفه می کند. در شرح وظایف کارشناس بیهوشی ، لوله گذاری نای و تزریق دارو وجود ندارد و اگر هم انجام دهد در حضور پزشک بیهوشی و با مجوز او انجام می دهد.
از طرفی شرکت های بیمه مسئولیت حرفه ای نیز می گویند که در صورت بروز اتفاق ، حمایت مالی طبق شرح وظایف شما صورت می گیرد.
حال در برخی بیمارستان ها عرف شده است که کارشناس بیهوشی در خارج از بخش کاری خود و در غیاب پزشک متخصص ، برای بیماران دارو تزریق کرده و لوله گذاری نای میکند که امکان بروز عوارضی مثل شکستن دندان ، آسیب به تارهای صوتی وجود دارد همینطور برخی بیماران درحال فوت وجود دارد که درصورت فوت ، همراهان وی ، تزریق دارو توسط کارشناس بیهوشی را بهانه قرار دهند و بعضاً موجب مجازات قانونی و پرداخت دیه رخ دهد.
در حالی که از نظر شرح وظیفه ، امور فوق در وظایف کارشناس پرستار اورژانس و آی سی یو ذکر شده است.
🟤 سوال :  آیا کارشناس بیهوشی که طبق عرف [نه شرح وظایف وزارت بهداشت] انجام کار میکند ، درصورت بروز اتفاق بر بیمار ، مقصر خواهد بود یا خیر ؟
آیا اینگونه کارهای خلاف شرح وظایف حرفه ای ، بسان رانندگی بدون گواهینامه نیست ؟؟
سپاســــــگزارم

زهرا احمدی · Accepted Answer

سلام واحترام کاربرگرامی:
طبق شرح وظایف رسمی کارشناسان بیهوشی که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ شده است، اقداماتی مانند لوله‌گذاری نای و تزریق داروهای بیهوشی از جمله وظایفی هستند که باید تحت نظر مستقیم پزشک متخصص بیهوشی انجام شوند و خارج از این چارچوب، مسئولیت قانونی متوجه فرد خواهد بود.
از نظر حقوقی، چنانچه کارشناس بیهوشی خارج از حدود وظایف قانونی و بدون حضور پزشک متخصص اقدام به چنین کارهایی کند و حادثه‌ای برای بیمار رخ دهد (مانند فوت، آسیب جسمی یا عارضه دائمی)، شخص مرتکب عمل فراتر از حدود صلاحیت حرفه‌ای شده و مطابق با قانون، مسئول جبران خسارت و حتی در برخی موارد، مشمول مجازات کیفری خواهد بود.
ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) نیز تصریح دارد:
 «اگر پزشک یا هر شخص دیگری بدون رضایت آگاهانه و آگاه به شرایط و یا خارج از حدود صلاحیت حرفه‌ای خود اقدام کند و خسارتی وارد شود، مسئول خواهد بود.»
همچنین مطابق قانون بیمه مسئولیت حرفه‌ای کارکنان حوزه درمان، چنانچه اقدام درمانی خارج از شرح وظایف مصوب وزارت بهداشت انجام شده باشد، شرکت بیمه نیز متعهد به پرداخت خسارت یا دیه نخواهد بود.
در واقع، انجام چنین اقداماتی «بر اساس عرف» و بدون مجوز قانونی، مانند رانندگی بدون گواهینامه تلقی می‌شود. به عبارتی، فرد بدون داشتن صلاحیت قانونی، دست به عملی زده که می‌تواند برای جان انسان‌ها خطرناک باشد و از نظر قانونی و قضایی، مصداق تقصیر حرفه‌ای و تخطی از وظایف محسوب می‌شود.
درنتیجه:
در صورت بروز حادثه، کارشناس بیهوشی مقصر شناخته خواهد شد، چرا که خارج از حدود قانونی اقدام کرده است؛ حتی اگر این کار طبق عرف در برخی بیمارستان‌ها انجام شود. عرف، جایگزین قانون نمی‌شود و دفاع موثری در برابر مسئولیت قانونی محسوب نمی‌گردد.

بررسی مسئولیت قانونی وکیفری کارشناسی بیهوشی درانجام اقدامات خارج از شرح وظایف مصوب وزارت بهداشت

زهرا احمدی