شکایت از کارکنان و قضات شورای حل اختلاف
پیشینه شورای حل اختلاف به قبل از انقلاب جمهوری اسلامی باز میگرد در آن دوران برای رسیدگی به شکایت روستایین به دلیل دسترسی نداشتن به خدمات قضایی دولت مراکزی را تحت عنوان خانه های انصاف تاسیس و سپس بعد از مدتی این مراکز به شوراهای داوری تغییر اسم دادند و محدودشان گسترش یافت اما پس از انقلاب اسلامی بدلیل اینکه حاکمان این محاکم مجتهد نبودند و شرایط شرعی از دیدگاه اسلام برای رسیدگی به حل اختلاف بین اشخاص را نداشتند این محاکم به کلی تعطیل گردید و بعد از گذشت چندین سال در نهایت سال 1379 دولت تصمیم به راه اندازی سیستمی جهت حل اختلافات اشخاص برای کاهش مراجعه به دادگستری گرفت که در نهایت شوراهای حل اختلاف تاسیس گردید. همانطور که می دانیم در قضاوت و داوری می تواند حتی در مراجع دادگستری هم حق و حقوق اشخاص به دلیل صدور رای اشتباه و به ناحق و یا تخلفات اعضای آن ذایل شود. حال راهکار چیست؟
درصورتی که شخصی به رای صادره این محاکم اعتراضی داشته باشد می تواند ا طریق مراجع تجدیدنظر خواهی درخواست رسیدگی به اعتراض خود را ثبت نماید اما گاهی این اشتباه از سوی قضات و یا کارمندان این شورا صورت میگیرد.
شکایت از شورای حل اختلاف
در صورتی که از عملکرد یا رأی صادره از سوی شورای حل اختلاف ناراضی هستید، میتوانید نسبت به آن اقدام قانونی انجام دهید. اما باید توجه داشت که مسیر شکایت از شورای حل اختلاف، بسته به نوع تصمیم و دلایل اعتراض شما، متفاوت خواهد بود.
مرجع شکایت از شورای حل اختلاف
مرجع اصلی برای شکایت از آرای صادره از سوی شورای حل اختلاف، دادگاه بالاتر است. به عنوان مثال، اگر شورای حل اختلاف در سطح بخش باشد، شما میتوانید به دادگاه عمومی آن حوزه قضایی شکایت کنید.
موارد شکایت از شورای حل اختلاف
دلایل مختلفی برای شکایت از شورای حل اختلاف وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
-
عدم صلاحیت شورای حل اختلاف: اگر شورای حل اختلاف به موضوعی رسیدگی کرده باشد که در صلاحیت آن نبوده است، میتوان از رأی صادره شکایت کرد.
-
نقض قانون یا آیین دادرسی: در صورتی که شورای حل اختلاف در حین رسیدگی به پرونده، قوانین یا آیین دادرسی را رعایت نکرده باشد، میتوان به رأی صادره اعتراض کرد.
-
اشتباه در تشخیص موضوع: اگر شورای حل اختلاف در تشخیص موضوع دعوی اشتباه کرده باشد و در نتیجه رأی نادرستی صادر کرده باشد، میتوان از آن شکایت کرد.
-
عدم رعایت عدالت: اگر رأی صادره از سوی شورای حل اختلاف عادلانه نباشد و به حقوق شما لطمه وارد کرده باشد، میتوانید به آن اعتراض کنید.
بازرسی شورای حل اختلاف: نظارتی بر عملکرد و ارتقای عدالت
بازرسی شورای حل اختلاف به عنوان یکی از ارکان مهم نظارتی در دستگاه قضایی، با هدف ارزیابی عملکرد شوراها، تضمین رعایت قوانین و مقررات، ارتقای کیفیت رسیدگی به پروندهها و در نهایت، تحقق عدالت در جامعه انجام میشود. این بازرسیها به صورت دورهای و برنامهریزی شده در سطح شوراهای حل اختلاف سراسر کشور صورت میگیرد و شامل بررسیهای مختلفی از جمله بررسی پروندهها، نحوه رسیدگی به پروندهها، رعایت تشریفات قانونی، رفتار کارکنان شورا و... میشود.
بازرسی شورای حل اختلاف کل کشور به عنوان یک فرایند جامع و هماهنگ، با هدف ارزیابی کلی عملکرد شوراهای حل اختلاف در سطح ملی انجام میشود. در این نوع بازرسی، علاوه بر بررسی عملکرد فردی هر شورا، به مقایسه عملکرد شوراهای مختلف، شناسایی نقاط قوت و ضعف مشترک و تدوین برنامههای بهبود در سطح کل کشور نیز پرداخته میشود.
اهمیت بازرسی شورای حل اختلاف:
-
تضمین رعایت قوانین و مقررات: بازرسیها به اطمینان از اینکه شوراهای حل اختلاف در رسیدگی به پروندهها، دقیقاً از قوانین و مقررات جاری تبعیت میکنند، کمک میکند.
-
ارتقای کیفیت رسیدگی به پروندهها: با شناسایی نقاط ضعف و قوت در نحوه رسیدگی به پروندهها، میتوان اقدامات لازم برای بهبود کیفیت رسیدگی را انجام داد.
-
افزایش رضایتمندی مردم: با بهبود کیفیت رسیدگی به پروندهها و کاهش اطاله دادرسی، رضایتمندی مردم از دستگاه قضایی افزایش مییابد.
-
پیشگیری از تخلفات: بازرسیها به عنوان یک ابزار بازدارنده، از وقوع تخلفات در شوراهای حل اختلاف جلوگیری میکند.
-
تدوین برنامههای بهبود: با شناسایی نقاط ضعف و قوت، میتوان برنامههای بهبودی را تدوین و اجرا کرد تا عملکرد شوراها به طور مستمر بهبود یابد.
نحوه شکایت از شورای حل اختلاف، قاضی شورای حل اختلاف و کارکنان این شورا
شکایت از نهادهای قضایی و کارکنان آنها، به ویژه هنگامی که احساس میکنید حقتان ضایع شده است، میتواند پروسهای پیچیده و حساس باشد. در مورد شورای حل اختلاف، که نهادی برای حل و فصل اختلافات محلی است، نیز ممکن است دلایلی برای طرح شکایت وجود داشته باشد.
شکایت از قاضی شورای حل اختلاف
برای شکایت از قاضی شورای حل اختلاف، معمولاً دو مسیر اصلی وجود دارد:
-
شکایت به هیئت نظارت بر تخلفات قضایی: این هیئت وظیفه رسیدگی به تخلفات قضایی از جمله قاضیان شورای حل اختلاف را بر عهده دارد. شما میتوانید با تنظیم شکایتی مبسوط و ارائه دلایل خود، به این هیئت مراجعه کنید.
-
شکایت به سازمان بازرسی کل کشور: در مواردی که شکایت شما جنبههای تخلف اداری یا کیفری داشته باشد، میتوانید به سازمان بازرسی کل کشور شکایت کنید. این سازمان وظیفه نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی از جمله قوه قضاییه را بر عهده دارد.
نحوه شکایت از کارکنان شورای حل اختلاف
برای شکایت از کارکنان شورای حل اختلاف، میتوانید به واحد بازرسی یا رسیدگی به شکایات آن شورا مراجعه کنید. همچنین، میتوانید شکایت خود را به سازمان بازرسی کل کشور ارائه دهید.
نحوه شکایت از شورای حل اختلاف
اگر اعتراض شما به عملکرد کلی شورای حل اختلاف یا تصمیمات آن مربوط میشود، میتوانید شکایت خود را به دادگاه بالاتر یا به سازمان بازرسی کل کشور ارائه دهید.
نکات مهم در هنگام طرح شکایت
-
مدارک کافی: هنگام طرح شکایت، حتماً تمام مدارک و مستندات مربوط به پرونده خود را به همراه داشته باشید.
-
دلیل محکم: دلایل خود را به طور واضح و روشن بیان کنید و از ادعاهای بیاساس خودداری کنید.
-
مراجعه به وکیل: توصیه میشود قبل از طرح شکایت، با یک وکیل متخصص در امور قضایی مشورت کنید. وکیل میتواند به شما در تنظیم شکایت و پیگیری آن کمک کند.
-
مهلت قانونی: برای طرح هر شکایتی، مهلت قانونی مشخصی وجود دارد. بنابراین، بهتر است در اسرع وقت اقدام کنید.
توجه: اطلاعات ارائه شده در این متن صرفاً جنبه اطلاعرسانی داشته و به منزله مشاوره حقوقی نیست. برای دریافت مشاوره حقوقی دقیق، توصیه میشود با یک وکیل متخصص مشورت کنید.
تیم وکیلوند با بهرهگیری از وکلای مجرب و متخصص در حوزه حقوقی، آماده است تا در صورت نیاز به شما در خصوص پروندههای مربوط به شکایت از نهادهای قضایی مشاوره حقوقی ارائه دهد. ما با بررسی دقیق پرونده شما و با استفاده از آخرین قوانین و مقررات، بهترین راهکار را برای احقاق حقوق شما ارائه خواهیم داد.
برای شکایت از شورای حل اختلاف چه باید کرد؟
هیئت نظارت بر شوراهای حل اختلاف
حل اختلاف خوشبختانه قانون گذار در این خصوص تدابیری دیده و برای اشخاص معترض به عملکرد شوراهای حل اختلاف و قضات این محکمه هیئتی تحت عنوان هیئت نظارت بر تخلاف شورای حل اختلاف به وجود آورده که وظیفه آن رسیدگی به تخلفات اعضا و کارمندان این شورا است و برای قضای متخلف نیز باید از طریق دادگاه انتظامی قضات اقدام نمود.
اعضای این هیئت عبارتند از :
· یک قاضی که توسط رئیس کل دادگستری استان می گردد.
· رئیس شورای حل اختلاف استان.
· مسئول حفاظت و اطلاعات دادگستری استان.
یک عضو علی البدل که از بین قضات پایه 9 به بالاتر که توسط رئییس قوه قضائیه منصوب می شود.
تخلفات اعضا و کارکنان
در این خصوص که چه اقدامی توسط اعضای این شورا تخلف محسوب شده و شما می توانید آن را پیگیری کنید در ماده 35 قانون شوراهای حل اختلاف آمده عبارتند از:
· عدم انجام کار ارباب رجوع و یا تاخیر در انجام آن
· تبعیض یا اعمال غرض یا برقراری روابط خارج از عرف اداری با اشخاص مراجعه کننده
· ایجاد روابط خارج از عرف اداری با مراجه کنندگان
· تبعیض در بین مراجعه کنندگان
· دریافت هرگونه پول یا مال و حتی امتیاز از ارباب رجوع برای تسریع در انجام کار
· کوتاهی در حفظ اسناد و اموال شورا و ارباب رجوع
· ارائه گزارش خلاف واقعه به شورا
· افشا مدارک پرونده مراجعه کنندگان و یا عدم اجازه مطالعه پرونده توسط شخص ذی سمت
· رفتار های خارج از عرف و شئون شغلی – اخلاقی
· کوتاهی و سهل انگاری در انجم وظایف محوله
· مجازات کارکنان و اعضای متخلف
پس از تعیین وقت رسیدگی ، خوانده می بایست در جلسه هیئت رسیدگی به تخلفات حضور یافته و دفاعیات و توضیحات لازم را عرض نماید و سپس اعضای شورا پس از بررسی مدارک و دفاعیت یا رای برائت صادر کرده و یا یکی از مجازات های ذیل را بر اساس نوع تخلف صورت گرفته برای شخص خاطی در نظر خواهد گرفت:
· اخطار کتبی بدون درج در پرونده
· توبیخ کتبی با درج در پرونده
· کسر پاداش تا یک سوم به مدت یک ماه تا یک سال
· محرومیت از کار در شورا از یک ماه تا یک سال
· محرومیت دائمی از کار در شورا
تمامی آرا صادره این هیئت قابلیت اعتراض ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ در هیئت تجدیدنظر را خواهند داشت.
تخلفات قضات
قضات محاکم رسیدگی به شکایات چه در محاکم شورای حل اختلاف و چه دیگر محاکم قضایی گاهی عمدا یا سهوا اشتباهاتی را مرتکب خواهند شد که می تواند موجب اطاله دادرسی و یا ذایل شدن حق یکی از طرفین پرونده شود.
از آنجایی که هیچ تفواتی میان قضای شورای حل اختلاف و سایر محکم قضایی وجود نداشته برای بررسی نوع تخلفات قضات باید به قانون نظارت بر رفتار قضات رجوع کرد که مواد 14 ، 15 ، 16 و17 این قانون تخلفات قضات را به چهار دسته از لحاظ نوع مجازات تقسیم نموده که به اختصار عبارتند از:
تخلفاتی که دارای مجازات انتظامی درجه 1 تا 4 می باشند:
الف – عدم درج مشخصات خود و یا امضا نکردن صورتجلسات،تصمیمات و اوراق تحقیق
ب – رعایت نکردن قواعد نگراشی که سبب ناخوانا و یا ناپسند شدن متن احکام صادره توسط قضات باشد.
ج – بی انضباطی در برگزاری جلسات رسیدگی و انجام وظایف مختص خود بدون عذر موجه
ح – عدم نظارت درست بر عملکرد متصدیان امور شعبه
چ – عدم نظارت صحیح بر رفتار مراجع قضایی پایین دست خود، دادسان نسبت به دادیار و بازپرس ، قضات عالی نسبت به قضات تالی.
د – غیبت غیر موجه
ذ – اظهار نظر ماهوی قاضی قبل از صدور رای نهایی
تخلفاتی که دارای مجازات انتظامی درجه 4 تا 7 می باشند:
الف – صدور رای غیر مستند و مستدل
ب – دستور تعیین وقت خارج از مقررات اداری و بدون علت موجه
پ- تجدید جلسه و یا تاخیر در برگزاری بدون علت موجه
ج – عدم رعایت صلاحیت ( ذاتی یا محلی)
چ- عدم رعایت شئونات اخلاقی و برخورد خارج از عرف با ارباب رجوع
ح- تاخیر غیر موجه در صدور رای به مدت یک ماه
د – سرپوشی تخلفات کارمندان اداری و گزارش ندادن به مقامات صالح به رسیدگی تخلفات
ذ – رعایت نکردن قوانین برگزاری جلسه و ابلاغ وقت رسیدگی
تخلفاتی که دارای مجازات انتظامی درجه 6 تا 10 می باشند:
الف – سوء استفاده از اموال دولتی، عمومی و توقیفی
ب- خوداری از اعتبار دادن به مفاد اسناد ثبتی بدون جهت قانونی
ج – خوداری از پذیرش لوایح وکلا و مستندات طرفین پرونده به جهت ضبط و ثبت فوری در پرونده
چ- خروج غیر موجه از محل کار و یا ترک خدمت بیش از سی روز
د – استنکاف از رسیدگی و امتناع از انجام وظیفه
تخلفاتی که دارای مجازات انتظامی درجه 8 تا 13 می باشند:
الف – گزارش خلاف واقه که بصورت عمدی و با هدف انجام شده باشد
ب- خارج کردن مدارک و اسناد از پرونده
ج- اشتغال هم زمان به شغل دیگر
چ- پذیرش هدایا،امتیاز درواقع هرگونه رشوه
د- رفتار خلاف شان قضایی ( هرگونه عملی که توسط قانون جرم عمدی شناخته شده و خارج از عرف قضات است)
ذ- خرج از اصل بی طرفی در رسیدگی به پرونده
مجازات قضات متخلف
بر اساس قانون نظارت بر رفتار قضات در صورتی که هر یک از قضات محاکم قضایی مرتکب تخلفی شود بسته به نوع و شدت آن بر اساس ماده 13 این قانون مجازاتی بر وی اعمال خواهد شد:
توبیخ کتبی بدون درج در پرونده
توبیخ کتبی با درج در پرونده
کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه
کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از شش ماه تا یک سال
کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از یک سال تا دو سال
تنزل یک پایه قضایی
تنزل دو پایه قضایی
انفصال موقت از یک ماه تا شش ماه
انفصال موقت از شش ماه تا یکسال
درصورت داشتن 25 سال سابقه خدمت الزام به بازنشستگی و سابقه خدمت کمتر از 25 سال الزام به باز خرید خدمت
تبدیل به وضعیت اداری
انفصال دائم از خدمات قضایی
انفصال دائم از خدمات دولتی
رسیدگی به تخلفات
رسیدگی به تخلفات قضات در صلاحیت دادگاه عالی انتظامی قضات می باشد و شکایات اشخاص در این مرجع رسیدگی خواهد شد. و آرای صادره آن تا 20 روز پس از ابلاغ قابلیت تجدیدنظرخواهی در دادگاه عالی تجدیدنظرخواهی را دارد.
سامانه شکایت از شورای حل اختلاف و شماره تلفن آن
برای طرح شکایت از عملکرد شورای حل اختلاف، شما میتوانید از چندین روش استفاده کنید. هرچند سامانه آنلاین مشخصی برای ثبت مستقیم شکایت از شورای حل اختلاف وجود ندارد، اما راههای دیگری برای پیگیری شکایت شما وجود دارد.
1. مراجعه حضوری به شورای حل اختلاف:
-
در اولین قدم، میتوانید به شورای حل اختلافی که از آن شکایت دارید، مراجعه کرده و شکایت خود را به صورت کتبی به آنها ارائه دهید.
-
در این شکایت به طور دقیق و روشن به موارد شکایت خود اشاره کرده و دلایل خود را بیان کنید.
-
یک نسخه از شکایت خود را نزد خود نگه دارید.
2. مراجعه به دادگاه بالاتر:
-
اگر از پاسخ شورای حل اختلاف یا عدم رسیدگی آنها راضی نیستید، میتوانید به دادگاهی که بالاتر از شورای حل اختلاف است، شکایت کنید.
-
این دادگاه به بررسی شکایت شما پرداخته و در صورت وجود تخلف، اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
3. مراجعه به بازرسی دادگستری:
-
بازرسی دادگستری نیز میتواند مرجع مناسبی برای رسیدگی به شکایات از شورای حل اختلاف باشد.
-
شما میتوانید با مراجعه به بازرسی دادگستری، شکایت خود را مطرح کرده و درخواست رسیدگی کنید.
4. تماس با شماره تلفنهای امداد قضایی:
-
در بسیاری از استانها، شماره تلفنهای امداد قضایی وجود دارد که میتوانید با آنها تماس گرفته و از مشاوره حقوقی رایگان بهرهمند شوید.
-
آنها میتوانند شما را در مورد نحوه طرح شکایت و مراجع ذیصلاح راهنمایی کنند.
توجه: شماره تلفنهای امداد قضایی در هر استان متفاوت است و بهتر است برای اطلاع از شماره دقیق، به سایت دادگستری استان خود مراجعه کنید.
نکته مهم: در هنگام طرح شکایت، حتماً مدارک و مستندات خود را همراه داشته باشید تا بتوانید ادعاهای خود را اثبات کنید. همچنین، توصیه میشود که از یک وکیل پایه یک دادگستری کمک بگیرید تا روند رسیدگی به شکایت شما به صورت حرفهایتری انجام شود.
بازرسی شورای حل اختلاف، به عنوان یکی از ارکان نظارتی در دستگاه قضایی، نقش حیاتی در تضمین اجرای عدالت و ارتقای کیفیت رسیدگی به پروندهها ایفا میکند. این فرایند با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف در عملکرد شوراها، اصلاح روشها و بهبود ارائه خدمات قضایی به مردم انجام میشود.
اگر شما به عنوان یک شهروند، در ارتباط با عملکرد شوراهای حل اختلاف، با مسئلهای مواجه شدهاید یا نیاز به مشاوره حقوقی در این زمینه دارید، تیم وکیلوند آماده است تا با بهرهگیری از وکلای متخصص در حوزه حقوق قضایی، به شما کمک کند.
وکیلوند با ارائه مشاوره حقوقی تخصصی، شما را در مراحل مختلف پرونده همراهی کرده و از حقوق قانونیتان دفاع خواهد کرد.