در این مقاله مطالعه خواهید کرد:
صدور قرار موقوفی تعقیب چیست؟
زمانی که دادستان به منظور صادر کردن حکم مجازات و حتی اقدامات مربوط به تامین و تربیت از دادگاه های کیفری برای مهتمی که مسئولیت کیفری بر ضمه اوست، درخواست نماید، درخواستش را درخواست کیفری می نامند. به عبارت دیگر کیفر خواست با کلماتی مانند تقاضانامه و ادعانامه هم مترادف بوده و هر سه این کلمات در زمینه حقوقی یک مفهوم را بیان می کنند.
به هر حال امروز در این مقاله ما تصمیم داریم در مورد کیفرخواست با شما عزیزان صحبت کنیم؛ پس اگر می خواهید اطلاعاتی در این زمینه به دست آورید ادامه مطلب را از دست ندهید.
کیفرخواست به چه معنا است؟
همانطور که در بالا هم گفته شد درخواست های دادستان را برای مجازات متهمی که اتهام های کیفری بر ضمه اوست، کیفرخواست نامیده می شود. در قانون 1291 اصول محاکمات جزایی به جای کلمه کیفر خواست از تقاضانامه استفاده می کنند. این در حالی است که جدیدا در قانون آیین دادرسی کیفری این واژه را همان کیفرخواست می گویند.
به هر حال، هر دادستانی موظف است که وظایف خود را به خوبی انجام دهد. وظایف یک دادستان در ابتدا به تعقیب و نظارت برای انجام تحقیق های مقدماتی خلاصه شده و در پایان به کیفرخواست ختم می شود. یک دادستان با کیفرخواست تعقیب متهم را ادامه داده و به طور کلی باید گفت که وظیفه یک دادستان تنها در تعقیب متهم خلاصه می شود. نتیجه یک تعقیب هم نهایتا با درخواست صادر شدن کیفر خواست به جایگاه بروز خود خواهد رسید.
چه پیام هایی را با صدور کیفرخواست می توان نشان داد؟
در بالا ما گفتیم که صدور کیفرخواست چیست، حال در ادامه می خواهیم به شما بگوییم که این درخواست بیانگر چه چیزهایی است.
- جرم بودن رفتار فرد مرتکب اثبات و کشف شده
- مرتکب به جرم شناسایی شده است
- تمامی دلایل له و علیه مربوط به متهم به دست آمده است
- متهم نسبت به موضوع جرم و تمامی دلایل مربوط به آن تفهیم گشته است
- بازجویی های لازم از متهم انجام شده
- قرار کیفری به دلیل دسترسی به متهم و همچنین به دلیل حضور سر موقع در مرجع قضایی و جلوگیری از پنهان شدن، فرار و یا حتی تبانی با فرد دیگری صادر گشته
- تمام دلایل مورد نیاز برای تعقیب کیفری فرد متهم از نظر بازپرس کافی تشخیص داده شده باشد
- آخرین دفاعیات از متهم اخد شده باشد
- اعلام پایان و اتمام تحقیقات مقدماتی
- صدور قرار جلب به دادرسی
- موافقت دادستان با این قرار
- جرایم متهم جزو جرایم تعزیری درجه 7 و 8 نیست
- جرم ارتکابی جزو جرایم منافی عفت نیست
- مرتکب جرم سنش کمتر از 15 سال نباشد
دادستان با رعایت تمامی موارد مذکور درخواست مجازات متهم را از دادگاه کیفری ارائه می کند. به علاوه تمامی این ها صادر شدن درخواست کیفری نشان دهنده اتمام تحقیقات مقدماتی در دادسرا و همچنین آماده بودن پرونده برای ارسال به دادگاه است.
محتویات موجود در کیفرخواست
قانون 279 آیین دادرسی کیفری به وضوح بیان می کند که در کیفرخواست باید چه مواردی ذکر کند. ما در ادامه نکاتی را برای تصریح کیفر خواست برای شما عزیزان ارائه می کنیم:
- در یک کیفر خواست باید تمامی مشخصات فردی متهم مانند نام، نام خانوادگی، شهرت، شماره ملی، نام پدر، سن، تابعیت، محل اقامت، شغل، شماره شناسنامه، کد ملی، وضعیت تاهل و محل اقامت قید شود.
- این که متهم تحت قرار تامین و یا نظارت قضایی، آزاد باشد باید در کیفرخواست مشخص شود. نوع نظارت قضایی بر متهم و این که او در بازداشت است یا خیر با ذکر علت و همچنین تاریخ بازداشت همگی باید در کیفر خواست بیاید.
- نوع اتهام، محل وقوع جرم و تاریخ آن باید کاملا در کیفرخواست مشخص باشد. محل وقوع جرم باید به صورت دقیق ذکر شده و در آن نام روستا، بخش، دهستان، ناحیه، شهر، خیابان، منطقه و کوچه نوشته شود.
- ادله های انتساب اتهام
- مستندات قانونی اتهام
- سوابق محکومیت موثر کیفری مرتکب جرم
پس گرفتن کیفرخواست و اصلاح آن
در مطالب بالا سعی کردیم شما را تا حدود زیادی با کیفرخواست آشنا سازیم، حال ممکن است این سوال برای شما پیش آید که آیا دادستان قادر به پس گرفتن کیفرخواست خود است؟ آیا دادستان می تواند از تصمیم قبلی خود عدول نماید؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
با توجه به قانون 283 آیین دادرسی کیفری عدول از کیفر خواست توسط دادستان تنها در صورتی امکان پذیر است که قبل از ارسال کیفرخواست به دادگاه شاکی در مورد جرایم قابل گذشت خود رضایت قطعیش را به دادستان اعلام نماید. به عبارت دیگر دادستان بعد از اعلام رضایت متهم به جرایم قابل گذشتش و وجود پرونده در دادسرا، می تواند از تصمیم خود عدول کند. در چنین حالتی بازپرس معمولا قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد کرد.
اما برای جرایم غیر قابل گذشت، در صورت اعلام رضایت قطعی شاکی و فراهم بودن تمامی شرایط صادر شدن قرار تعلیق تعقیب، دادستان قادر به عدول از کیفر خواست معلق کردن تعقیب خواهد بود. یک حالت دیگر برای عدول از کیفرخواست وجود دارد و آن هم رضایت شاکی و تاثیر آن روی نوع مجازات متهم است.
در صورتی که شاکی رضایت دهد و مجازات متهم تغییر کند، دادستان باید کیفرخواست قبلی خود را باز پس گرفته و یک کیفرخواست جدید صادر نماید. البته که باید توجه داشته باشید این موارد تنها زمانی قابل انجام است که پرونده هنوز به دادگاه ارائه نشده و پرونده در دادسرا باشد. زمانی که پرونده به دادگاه ارسال گردد به هیچ عنوان امکان عدول از اصل اتهام و ادله توسط دادستان وجود نخواهد داشت.
با این وجود دادستان می تواند ادله های جدیدی که به متهم وارد شده را در قالب کیفرخواستی جدید به دادگاه اعلام نماید.
انواع کیفرخواست
در سال 1392 قوانین جدیدی در آیین دادرسی کیفری برای موارد مربوط به کیفرخواست مصوب شد، بر طبق این قوانین دو نوع کیفرخواست وجود دارد که به شرح زیر هستند:
الف) کیفرخواست کتبی
در بالا محتویاتی که در این نوع کیفرخواست باید نوشته شود را بیان کردیم، تمامی محتویات مربوط به متن کیفرخواست کتبی به موجب قانون 279 آیین دادرسی کیفری مشخص شده است.
ب) کیفرخواست شفاهی
کیفرخواست شفاهی و قوانین مربوط به آن در ماده 335 آیین دادرسی کیفری به وضوح بیان شده است. به طور کلی با توجه به قانون 335 آیین دادرسی کیفری درخواست کیفری به صورت شفاهی را با عنوان ادعای شفاهی دادستان در محضر قاضی و دادگاه می شناسند.
در مفاد این قانون آمده که کیفرخواست شفاهی در صورتی امکان مطرح شدن در دادگاه را دارد که شاکی و متهم هردو حاضر بوده یا این که شاکی از متهم گذشت کرده یا در کل وجود نداشته باشد. در این صورت دادستان می تواند با اعزام متهم و در صورت وجود شاکی به دادگاه کیفرخواست خود را به صورت شفاهی بیان کند.
معمولا در چنین مواردی دادگاه در تشکیل جلسه تاخیری نکرده و تمامی حقوق متهم مانند درخواست مهلت برای تعیین وکیل و ارائه ادله دفاعیه را به او تفهیم خواهد کرد. مهلتی که دادگاه در چنین مواقعی برای متهم در نظر می گیرد سه روز است.
تفهیم حقوق متهم به وی و پاسخ او باید در پرونده و دادگاه به وضوح ذکر شود. در صورتی که متهم مایل به استفاده از حقوق خود و دریافت وقت نباشد، دادگاه در همان جلسه اول به موضوع رسیدگی کرده و رای خود را صادر خواهد کرد. البته که در صورت الزام به تحقیقات قاضی آن را بر عهده دادستان می گذارد.
به علاوه دادگاه وظیفه اخذ تامین متناسب از فرد متهم را هم بر عهده دارد. حتی در صورتی که شاکی در این بین ضرر و زیانی دیده باشد می تواند در طی پنج روز دادخواستی مبنی بر دریافت ضرر و زیانش به دادگاه ارائه نماید. در صورت دریافت چنین دادخواستی دادگاه فارغ از موضوع کیفری دعوی به دعوی مربوط به ضرر و زیان آن فرد رسیدگی خواهد کرد.
سخن آخر
دادخواست کیفری، تقاضانامه ای است که از سوی دادستان برای اجرای احکام مربوط به جرم متهم به دادگاه ارائه می شود. قوانین زیادی در آیین دادرسی کیفری به این مسئله اختصاص داده شده است که در موارد فوق ما سعی داشتیم تمامی آن ها را بازگو نماییم.