تنظیم اظهارنامه

تنظیم اظهارنامه

ضرورت اظهارنامه قضایی، برای اشخاصی که در پی مطالبه حقوق و حق قانونی خود هستند، بسیار مهم است. این ابزار به شما این امکان را می دهد تا قبل از مراجعه به دادگاه، با تنظیم و ارسال اظهارنامه به طرف مقابل، حقوق قانونی خود را مطالبه کنید. اظهارنامه قضایی به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهایی محسوب می شود که در اختیار شما قرار دارد و می تواند به شما در رسیدگی به مسائل حقوقی کمک کند. 

اظهارنامه ها قبلاً با استفاده از اسناد و مدارک ارائه شده توسط مراجع قضایی تهیه و تحویل می شد. افراد با تکمیل و تحویل این اوراق، اظهارات خود را به مخاطب مورد نظر انتقال می‌دادند. اما اکنون در ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی به این موضوع پرداخته شده است. در تنظیم اظهارنامه‌های قضایی، نکات حقوقی مهمی وجود دارند که باید به آن‌ها توجه کرد. عدم توجه به این نکات می‌تواند باعث پیچیده شدن وضعیت شود. در این قسمت، قصد داریم به بیان این موارد مهم بپردازیم.

یک نکته مهم در تنظیم اظهارنامه قضایی، دقت در ثبت مطالب می‌باشد. هرگاه مواردی را در برگه اظهارنامه یادداشت می‌کنیم، باید به خاطر داشت که این مطالب اظهارات شخصی خودمان هستند و زیر آن‌ها امضاء می‌کنیم، به همین دلیل ممکن است به عنوان اقرارها شناخته شوند. از آنجایی که اقرار یکی از دلایل اثبات ادعا در دادگاه‌ها است، ممکن است در برابر خودمان استفاده شود. بنابراین، در این زمینه باید مواظب باشیم و دقت کنیم.

نکته دیگری که باید در تنظیم اظهارنامه قضایی مد نظر داشته باشیم، خودداری از تهدید به مخاطب است. زیرا تهدید در شرایط خاص می‌تواند یک جرم باشد و طرف مقابل ممکن است در دادگاه کیفری علیه ما شکایت کند. بدیهی است در پایان اظهارنامه می توان به این نکته اشاره کرد که در صورت عدم پاسخگویی به درخواست یا مطالبه، نسبت به حفظ حقوق خود اقدام قانونی می کنیم. این مطلب دیگر به عنوان جرم تهدید در نظر گرفته نمی‌شود.

در واقع ما با ارسال بیانیه ای به مخاطب اعلام می کنیم که قصد داریم علیه وی اقدام قانونی کنیم. به همین دلیل، این اقدام می‌تواند باعث شود که مخاطب برای مقابله با این وضعیت، آمادگی لازم را داشته باشد. برای مثال، فرض کنید که می‌خواهیم اموالی که شخصی بدهکار است را جهت ادای بدهی توقیف کنیم. در این صورت، ممکن است که شخص مدیون با اطلاع از این وضعیت، تلاش کند اموال خود را مخفی کند تا نتوانیم به توقیف اموال او اقدام کنیم. در این حالت، منطقی‌تر است که از ابتدا در دادگاه، به وسیله‌ی دادخواست، اقامه دعوا را انجام دهیم.

در تنظیم یک اظهارنامه، حتما باید به نزاکت و اخلاق رعایت کنیم. زیرا اظهارنامه یک ابزار قضایی است که از طرف دادگاه به مخاطب تحویل داده می‌شود. به همین دلیل، دادگاه ممکن است از ابلاغ اظهارنامه‌هایی که خارج از حدود نزاکت باشند، خودداری کند.

تنظیم اظهارنامه چیست

به طور ساده، اظهارنامه یک نوع نامه رسمی است که بین دو طرف در یک دعوی صورت می‌گیرد و تحت نظارت مراجع قانونی اجرا می‌شود. اگر بخواهیم این مفهوم را به زبان ساده تر بیان کنیم، اظهارنامه می‌تواند به عنوان درخواست خواهان از خوانده در نظر گرفته شود، در حالی که دادخواست یا دعوا، درخواست خواهان از دادگاه برای حل و فصل دعوی است.

همچنین، در برخی موارد بهتر است قبل از اقدام به دادگاه و ارائه درخواست، با تنظیم اظهارنامه موضوع را پیش ببریم. این به این دلیل است که با دریافت یک اظهارنامه که بر اساس آن خواهان اقدامات لازم را انجام می‌دهد، می‌توان مشکل را بدون نیاز به مداخله دادگاه حل کرد.

تنظیم اظهارنامه نیز به عنوان یک سند رسمی و قانونی شناخته می‌شود و در دادگاه و سایر مراجع قضایی استناد به آن مورد قبول قرار می‌گیرد. استفاده از اظهارنامه به این دلیل است که بتوان بر اساس آن در دادگاه به نقض مواد قانونی توسط خوانده اشاره کرد و از طریق آن بتوان تمکین حقوقی خوانده را ثابت کرد.

با تمامی نکاتی که ذکر کردید، بیشتر متوجه اهمیت تنظیم اظهارنامه قبل از تنظیم دادخواست می‌شویم. همچنین طبق قانون در برخی موارد لازم است قبل از انجام هر گونه اقدام قانونی، اظهارنامه ای تنظیم شود. تنظیم اظهارنامه در واقع یک فرایند حقوقی است که در آن شما به عنوان طرف درخواست کننده، به صورت قانونی در حال ارائه درخواست به طرف دیگر دعوی هستید. این درخواست با توجه به نقش قانون به عنوان واسطه و ناظر، باید به صورت دقیق و مطابق با قوانین و مقررات مربوطه تنظیم شود. 

استفاده صحیح از واژه‌ها، رعایت اختصارات و نکات نگارشی، در کنار مواردی که در بالا ذکر شد، ممکن است به تنظیم یک اظهارنامه سختی بیفزاید. اما دشواری اصلی در واقع در هنگامی است که با قوانین روبرو می‌شویم. یکی از مسائلی که در تنظیم اظهارنامه وجود دارد، این است که این اظهارنامه در واقع یک نامه رسمی و سندی غیر قابل انکار است و طرفین می‌توانند در دادگاه به آن استناد کنند. اما مسئله بسیار مهم‌تر این است که این نامه قبل از ارائه دادخواست ارائه می‌شود.

به طور ساده، تنظیم اظهارنامه قبل از تنظیم دادخواست صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، یعنی هنوز دادگاه حکمی صادر نکرده و هیچ اقدامی در این مورد صورت نگرفته است. تنظیم اظهارنامه فقط به عنوان یک درخواست قانونی از طرف خواهان به خوانده در نظر گرفته می‌شود و هدف آن ارائه درخواستی است و نمی‌تواند در استفاده‌های دیگری مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، در تدوین اظهارنامه باید به دقت مراقب باشید. این نامه، به عنوان یک سند قانونی، ممکن است تأثیر قابل توجهی بر روی خواننده یا طرف مقابل شما داشته باشد و آمادگی برای شروع دعوی را فراهم کند.

به عنوان مثال، اگر دعوی شما در زمینه مالی باشد و در واقع خوانده شما به عنوان بدهکار در این دعوی به خواسته‌ها پاسخ دهد، اظهارنامه می‌تواند باعث ایجاد آمادگی در طرف خوانده شود که باید وارد مراحل قانونی و دادگاهی شود. بنابراین ممکن است یک خانواده قبل از شروع دعوی با تغییر مالکیت یا مخفی کردن دارایی، خود را مفلس یا فقیر معرفی کند. پس، شما باید به خاطر داشته باشید که در برخی موارد، تنظیم اظهارنامه نه تنها به شما کمک نمی‌کند، بلکه ممکن است وضعیت پرونده شما را تشدید کند. از اینرو، در تهیه اظهارنامه حتماً باید دقت لازم را به خرج دهید.

آموزش تنظیم اظهارنامه گمرکی

واردات و صادرات کالا دارای پیچیدگی‌های زیادی هستند و تجار برای ورود به این حوزه باید حتماً با قوانین و مراحل آن آشنا باشند. در مورد صادرات، تنظیم اظهارنامه گمرکی یکی از عوامل مهم است. شخص حقوقی یا حقیقی برای ترخیص کالا از گمرک باید تمامی مشخصات محصول را ارائه کند. تنظیم این اظهارنامه در قالب یک فرم انجام می‌شود و پس از تایپ و چاپ، به گمرک تحویل داده می‌شود. این فرم بسیار حائز اهمیت است و باید به طور ویژه به اطلاعاتی که وارد می‌شوند توجه کنید. به همین دلیل، در ادامه به آموزش تنظیم اظهارنامه گمرکی صادرات می‌پردازیم.

ابتدا، اطلاعات صاحب بار را وارد می‌کنیم. سپس، شرکت صادرات ذی‌ربط تمامی اطلاعات مربوط به محصول صادراتی و بهای آن را محاسبه و در فرم وارد می‌کند. سپس، اظهارنامه گمرکی پذیرش می‌شود و بازرسان گمرک کنترل و بازرسی‌های لازم را انجام می‌دهند. کالا فیزیکی ارزیابی می‌شود و مبالغ درج شده در اظهارنامه بر اساس مقررات گمرکی بررسی و پرداخت مبالغ کنترل می‌شود. پس از تایید و امضای بازرس، اظهارنامه به کارشناسان سریس ارزیابی تحویل داده می‌شود و آنها آن را ارزیابی و صحت سنجی می‌کنند. در صورت تایید، کارشناس سرویس ارزیابی اظهارنامه را امضا می‌کند.

سپس، با استفاده از سیستم و با استفاده از کد عطف و کد اظهارنامه، شماره ارزیابی فراخوانی می‌شود و اظهارنامه به صورت سیستماتیک توسط رئیس سرویس ارزیابی مورد بررسی قرار می‌گیرد. سپس رئیس سرویس باید فرم را به صورت دستی امضا کند. سپس فرم اظهارنامه و فیش بانکی به واحد صندوق ارسال می‌شود و پروانه صادر می‌شود. در ادامه، اظهارنامه از سیستم توسط صندوقدار فراخوانی می‌شود و سیستم مبلغ محاسبه شده را بازبینی می‌کند و باید توسط صندوقدار تایید شود. تکمیل، کنترل و تایید رسید صندوق براساس اطلاعاتی که در خانه‌های فرم درج شده انجام می‌شود. فیش بانکی از اسناد جدا می‌شود و در نهایت پروانه گمرکی چاپ می‌شود و توسط مسئول صندوق مهر و امضا می‌شود. سپس، شماره مربوطه در دفتر مربوطه ثبت می‌شود و در آخر رسید از صاحب کالا دریافت و پروانه به او تحویل داده می‌شود. پس از انجام تمامی این مراحل، صدور کالا امکان پذیر می‌شود.

لطفاً توجه داشته باشید که برای جلوگیری از هرگونه عدم تطابق بین اظهارنامه‌ای که توسط شما ارائه می‌شود و کالای صادراتی، بسیار مهم است. در صورتی که محتویات محموله صادراتی با اطلاعات اظهارنامه مطابقت نداشته باشد، گمرک صاحب محموله را جریمه می کند. و ممکن است این عمل به عنوان تخلف محسوب شود. همچنین، استفاده از تعرفه‌های دیگر به منظور اجتناب از پرداخت عوارض گمرکی می‌تواند منجر به افزایش جریمه شود.

براساس اطلاعیه ای که از سوی گمرک منتشر شده است، به منظور مدیریت ریسک، شفاف سازی اسناد تجاری، استاندارد سازی اسناد و ایجاد ارزیابی و کنترل مناسب برای زمان ترخیص و سایر موارد، تنها اسنادی که به طور کامل با فرمت استاندارد بین المللی مرتبط با جزئیات محصول ارائه شده باشند و اظهارنامه گمرکی نیز به همین فرمت ارائه شود، قابل قبول خواهند بود.

علاوه بر مواردی که اشاره کردید، در اظهارنامه صادرات باید تمامی اطلاعات مانیفست، پیش‌فاکتور، فهرست عدل‌بندی و سیاهه خرید نیز درج شده باشد. این فرم باید تمامی اطلاعات لازم برای اعمال مقررات گمرک را شامل شود، حتی اگر محصول مورد نظر پس از ورود به گمرک گم شود. حتی اگر فرم صادرات کالا شامل حقوق گمرکی نباشد، اظهار شفاهی برای صدور برخی کالاهای غیرتجاری توسط مسافران بدون سند کتبی کافی است.

تنظیم اظهارنامه الکترونیکی

در حال حاضر، شما می‌توانید فرم اظهارنامه الکترونیکی قضایی را به دو روش مختلف ثبت کنید و نامه الکترونیکی خود را به قوه قضاییه ارسال کنید. این دو روش شامل ثبت از طریق دفاتر خدمات قضایی و از طریق سامانه عدل ایران است. همچنین، شما می‌توانید اظهارنامه الکترونیکی قضایی خود را به دو روش مختلف دریافت کنید. این دو روش شامل مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی و استفاده از سامانه ابلاغ الکترونیکی قضایی است.

طبق ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، هر فرد قبل از تقدیم دادخواست، می‌تواند حق خود را با ارسال یک اظهارنامه به طرف دیگر مطالبه کند، زمانی که موعد مطالبه فرا رسیده باشد. در واقع خواهان می تواند به جای مراجعه به دادگاه و تقدیم دادخواست با ارسال اظهارنامه قضایی و پرداخت کمتر از هزینه دادخواست حق خود را از خوانده مطالبه کند. در صورتی که خوانده به اظهارنامه توجه نکند، خواهان می‌تواند برای مطالبه حق خود به دادگاه مراجعه کند.

در گذشته، ارسال اظهارنامه حقوقی از طریق فرم چاپی صورت می‌گرفت که مراجع قضایی آن را به افراد ارائه می‌کردند. اما متقاضیان در حال حاضر از دو طریق می توانند اظهارنامه قضایی الکترونیکی ثبت کنند

•    در روش اول، برای ثبت اظهارنامه الکترونیکی قضایی باید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در اینجا، شما اطلاعات خود را به مسئول دفتر ارائه می‌دهید و او با تنظیم فرم الکترونیکی اظهارنامه، یک کد پیگیری به شما اعطا می‌کند. این کد پیگیری به شما امکان می‌دهد در مراحل بعدی، اظهارنامه ارسالی خود را با استفاده از این کد پیگیری دنبال کنید.
•    در روش دوم، برای ثبت اظهارنامه الکترونیکی قضایی، شما می‌توانید از سامانه عدل ایران استفاده کنید. مراحل زیر شما را در استفاده از این روش راهنمایی می کند:

1.    « ثبت اظهارنامه قضایی » را در مرورگر دستگاه خود جستجو کنید.
2.    لطفاً برروی لینک remission.adliran.ir در صفحه نتایج جستجو کلیک کنید.
3.    دکمه "تقدیم اظهارنامه" باید کلیک شود.
4.    هم اکنون می توانید پس از وارد نمودن اطلاعات مورد نیاز و ثبت فرم اظهارنامه الکترونیکی قضایی نامه الکترونیکی خود را به قوه قضاییه ارسال نمایید.

اظهارنامه برای تنظیم سند

وقتی یک ملک یا خودرو به صورت قانونی (عقد بیع) به فرد دیگری فروخته می‌شود، به معنای منتقل شدن صاحبیت آن به نام خریدار جدید، می‌باشد. برای انجام این عمل، طرفین معمولاً به عنوان شرط ضمن عقد، توافق می‌کنند که در تاریخ و مکان مشخصی، در دفترخانه حاضر شده و مالک قبلی، سند رسمی را به نام خریدار جدید منتقل کند. همچنین، مبلغی نیز به عنوان وجه التزامی تعیین می‌شود.

گاهی اوقات، با وجود توافق و شرط ضمن عقد بیع بین طرفین، فروشنده یا شخص متعهد به انتقال سند رسمی، از انجام این اقدام و حضور در دفترخانه در زمان تعیین شده، خودداری می‌کند و باعث می‌شود که انتقال سند رسمی به نام خریدار متوقف شود. در این شرایط، بهتر است خریدار قبل از اقدام به ارائه درخواست حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی، اقدامات لازم برای جمع آوری مدارک و شواهد کافی را انجام دهد. ارسال یک اظهارنامه در این مورد می‌تواند به خریدار کمک کند تا بدون نمونه اظهارنامه مشکلات را به خوبی حل نماید.

در صورتی که مالک ملک یا خودرو از انتقال سند رسمی به نام خریدار جدید امتناع کند، خریدار باید برای اثبات عدم حضور مالک، یک اظهارنامه قضایی تهیه کند. برای این کار، می‌تواند از نمونه‌ای از اظهارنامه حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی استفاده کند. سپس با ارائه مدارک هویتی و نام کاربری خود در سامانه ثنا و پرداخت هزینه ارسال (که معمولاً در حدود 50 هزار تومان است)، اظهارنامه را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به متعهد انتقال سند رسمی ارسال کند.

حق الزحمه تنظیم اظهارنامه

نگارش اظهارنامه در هنگام مواجهه با موقعیت‌های حقوقی، یکی از مهمترین اقدامات است. بدون ارسال اظهارنامه، پرونده‌ها به طور کامل پیگیری نمی‌شوند و ممکن است به مشکلاتی برخورد کنید. به عنوان مثال، اگر همسایه شما پول شارژ را نپردازد، نمی‌توانید مستقیماً به دادگاه مراجعه کرده و شکایت کنید؛ بلکه باید ابتدا یک اظهارنامه تهیه کنید و سپس شکایت خود را ثبت کنید.

اظهارنامه حقوقی بدون تعرفه مشخص توسط وکلا تنظیم می شود اما وکلای سایت وکیل وند مبلغی بین یکصد و هفتاد هزار و پانصد و بیست هزار تومان دریافت می کنند. باید توجه داشت که طبق آیین‌نامه تعرفه حق‌الوکاله، حق‌المشاوره و هزینه‌های سفر وکلای دادگستری، مبلغ مورد نظر برای تنظیم لایحه، دادخواست و اظهارنامه حداکثر پنج میلیون تومان است. اما اگر شما تمایل دارید اظهارنامه خود را در دفاتر الکترونیک قضایی تنظیم کنید، تعرفه‌ای در نظر گرفته شده است که باید پرداخت گردد.

اظهارنامه‌های حقوقی و مالیاتی از بین معروف‌ترین اظهارنامه‌ها هستند. این اظهارنامه‌ها به صورت عمومی برای مواردی مانند انحلال شرکت، تمکین زوجه خیار غبن، تخریب بنا و سایر موارد مشابه، قابل تنظیم هستند. به عنوان مثال، در ماده ۱۳ و ۱۴ قانون روابط موجر و مستاجر، مواردی همچون عدم پرداخت اجاره بها توسط مستاجر و عدم تحویل ملک توسط موجر به صورت کاملاً اجباری و قطعی در متن قانون ذکر شده‌اند که اظهارنامه در این موارد باید ارسال شود.

روش تنظیم اظهارنامه حقوقی

در صورتی که بین افراد مشکلات حقوقی پیش می‌آید، می‌توانید قبل از رفتن به دادگاه و استفاده از راه‌های قانونی، با تنظیم یک برگه درخواست، مطالبه حقوق خود را از طرف مقابل اعلام کنید. این برگه که به آن اظهارنامه قضایی می‌گویند، بدون نیاز به مراجعه قبلی به دادگاه ابلاغ می‌شود. اما برگه مذکور به عنوان یک سند رسمی با اعتبار شناخته می‌شود. بنابراین برای تنظیم اظهارنامه بهتر است از کمک کارشناسان حقوقی متخصص وکیلوند بهره مند گردید. در صورتی که در ارسال اظهارنامه، هیچ توافقی بین طرفین حاصل نشده و فرد دریافت کننده برگه به آن توجه نکرده باشد، فرد شاکی می‌تواند از اظهارنامه ارسالی به عنوان مدرک معتبر در دادگاه استفاده کند.

نگارش اظهارنامه قضائی، همانند سایر برگه‌های قضائی، اصول خاص خود را دارد. این اصول عبارتند از:

•    در قسمت اظهارات اظهارنامه ، باید مطالب مورد نظر خود را بیان کنید. 
•    در نوشتن قسمت اظهارات اظهارنامه قضایی، مطالب خود را با استفاده از جملات بدون ابهام و قابل فهم بیان کنید. 
•    بهتر است از جمله‌بندی محترمانه و خودداری از نسبت دادن هرگونه جرم و اتهام به طرف مقابل پیروی کنید. 
•    می‌توانید شروط لازم را ذکر کنید و به ویژه در صورت عدم همکاری طرف مقابل، اخطار به اقدام قانونی را درج کنید. 
•    در صورت نیاز، می‌توانید به اظهارنامه قضایی مدارک لازم را به صورت پیوست ارائه کنید. 
•    بیان اظهارات در اظهارنامه قضایی نیازمند دقت کافی است تا از سوء استفاده علیه شما به عنوان اقرار جلوگیری شود.
•    بطور قطع، در اظهارنامه قضایی باید از هرگونه تهدید فرد خودداری کنید. 
•    تنظیم دادخواست در دادگاه قبل از ابلاغ اظهارنامه به شخص، می‌تواند از طرقی که فرد می‌تواند از اقدامات خود در راستای منافع خود استفاده کند جلوگیری کند. به عنوان مثال، شخصی که بدهکار است ممکن است با دریافت اظهارنامه، تصمیم به فروش دارایی‌های خود بگیرد و در نتیجه قبل از اقدامات قضایی شاکی، از توقیف دارایی‌های خود جلوگیری کند.