ثبت برند و علائم تجاری در ایران

ثبت برند و علائم تجاری در ایران

در دنیای تجارت مدرن، ثبت برند و علائم تجاری به عنوان یکی از اصول اساسی حفاظت از هویت و اعتبار کسب‌ وکارها شناخته می ‌شود. در ایران، این فرایند با هدف حفظ حقوق مالکیت معنوی و جلوگیری از سوء استفاده ‌های احتمالی انجام می ‌شود. برند و علامت تجاری، به‌ عنوان ابزارهایی برای شناسایی محصولات یا خدمات خاص و ایجاد تمایز در بازار عمل می‌ کنند. ثبت این علائم در سازمان ‌های مربوطه، علاوه بر این که حقوق قانونی مالک آن‌ ها را تثبیت می ‌کند، به ایجاد اعتماد در میان مصرف‌ کنندگان و افزایش اعتبار برند نیز کمک می ‌نماید.

این فرآیند، شامل ارائه مدارک مورد نیاز، تکمیل فرم ‌های مخصوص و پرداخت هزینه ‌های مربوطه است. بعد از ثبت، برند به‌ طور قانونی محافظت می ‌شود و هیچ‌ کس دیگری نمی ‌تواند بدون مجوز از آن استفاده کند. در ایران، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مسئولیت ثبت برند و علائم تجاری را بر عهده دارد و در راستای تسهیل این فرایند، راهکارهایی را ارائه می ‌دهد که به حفظ و تقویت حقوق مالکین برندها کمک می ‌کند.

مراحل ثبت برند

برای ثبت برند، شما باید چهار مرحله اصلی و مهم را دنبال کنید:

1.  مرحله انتخاب نام برند و علامت تجاری است. این انتخاب، نقطه شروع کار شماست و باید نامی را انتخاب کنید که قصد دارید برای مدت طولانی از آن استفاده کنید و در بین مشتریان و در بازار شناخته شوید. بنابراین، نامی را برگزینید که هم از لحاظ قانونی مشکلی نداشته باشد و هم قبلاً ثبت نشده باشد. 

2.  مرحله شامل جستجو و بررسی سوابق نام تجاری است. پیش از نهایی کردن انتخاب خود، باید بررسی کنید که آیا این نام یا علامت تجاری قبلاً ثبت شده است یا خیر. اگر نام یا علامت تجاری مشابهی در حوزه فعالیت شما قبلاً ثبت شده باشد، یا دامنه اینترنتی با آن نام وجود داشته باشد و حتی صفحات اجتماعی با آن نام فعالیت کنند، بهتر است از آن نام صرف ‌نظر کنید، زیرا احتمالاً ثبت شده است.

3.  مرحله شامل تکمیل مدارک لازم است. پس از انتخاب نام، باید مدارک مورد نیاز که به ‌طور دقیق در ادامه توضیح داده شده‌ اند، را آماده کنید و تکمیل نمایید.

4.  مرحله ثبت اظهارنامه درخواست در سامانه مالکیت معنوی است. پس از تکمیل مدارک، باید در سامانه مرکز مالکیت معنوی ثبت نام کرده و برای تأیید حساب کاربری، گواهی امضا از دفترخانه اسناد رسمی دریافت کنید. پس از ثبت اظهارنامه در وب‌ سایت و بارگذاری مدارک و تصویر برند، باید حداقل 15 روز صبر کنید تا نتیجه بررسی کارشناسان اعلام شود.

مدارک لازم جهت ثبت برند

مدارک مورد نیاز برای ثبت برند به نوع متقاضی، یعنی حقیقی یا حقوقی بودن آن، بستگی دارد.

ثبت علامت تجاری به ‌عنوان شخص حقیقی (فرد):

• تصویر مدارک شناسایی فرد متقاضی شامل شناسنامه و کارت ملی.

• گواهی امضا از دفترخانه اسناد رسمی.

• ارائه مجوز فعالیت در حوزه مورد نظر، مانند جواز کسب برای خرده ‌فروشی یا هر نوع پروانه فعالیت معتبر.

• کارت بازرگانی، در صورتی که برند به زبان انگلیسی یا بدون معنی خاص باشد.

ثبت علامت تجاری به‌عنوان شخص حقوقی (شرکت):

• تصویر مدارک شناسایی مدیرعامل شرکت شامل شناسنامه و کارت ملی.

• ارائه آگهی تأسیس شرکت.

• ارائه ثبت شرکت، با این شرط که حوزه فعالیت برند در موضوع فعالیت شرکت قید شده باشد و همراه با مجوز فعالیت مرتبط باشد.

• کارت بازرگانی، در صورتی که برند به زبان لاتین باشد.

• اگر وکیل یا نماینده رسمی شرکت، امور ثبت علامت تجاری را انجام می ‌دهد، باید مدارک مربوط به نماینده قانونی نیز تهیه و ارائه شود.

برای تمدید برند، که پس از گذشت 10 سال از ثبت اولیه نیاز به انجام این فرآیند است، مدارک مورد نیاز به شرح زیر است:

برای اشخاص حقیقی:

کپی شناسنامه و کارت ملی مالک علامت تجاری.

ارائه اصل یا کپی تصدیق ثبت شده علامت تجاری.

برای اشخاص حقوقی:

ارائه روزنامه آخرین تغییرات اعضای هیئت مدیره.

کپی شناسنامه و کارت ملی دارندگان حق امضا.

ارائه اصل یا کپی تصدیق ثبت شده علامت تجاری

مدت زمان ثبت برند

مدت زمان لازم برای اطمینان از ثبت علائم تجاری به طور کلی حداقل 60 روز است و این فرآیند شامل مراحل زیر می ‌شود:

بررسی اولیه اظهارنامه:

این مرحله تقریباً 15 روز به طول می ‌انجامد.

درج آگهی تقاضای برند در روزنامه رسمی (نوبت اول):

این مرحله 30 روز طول می ‌کشد.

باید توجه داشت که برای صدور گواهی ثبت برند، که به مدت 10 سال اعتبار دارد، چند روز دیگر نیز باید به این زمان اضافه شود. بنابراین، مجموعاً فرآیند ثبت برند ممکن است کمی بیشتر از 60 روز به طول بینجامد.

صدور گواهی ثبت برند

برای صدور گواهی ثبت برند، مراحل زیر باید طی شود:

ابتدا، لازم است که در سایت اداره مالکیت معنوی ثبت‌ نام کنید و پرونده‌ ای برای ثبت اظهارنامه درخواست برند تشکیل دهید. پس از این مرحله، معمولاً بین 15 تا 45 روز کاری طول می ‌کشد تا وضعیت پرونده شما مشخص شده و پاسخی به شما ابلاغ گردد.

تهیه نام اولیه در سامانه مالکیت معنوی:

نام برند مورد نظر خود را در سامانه ثبت کنید و از در دسترس بودن آن مطمئن شوید.

دریافت برگه و مراجعه به دفترخانه‌ های اسناد رسمی:

برگه‌ ای برای تایید و دریافت گواهی امضا از دفترخانه‌ های اسناد رسمی تهیه کنید.

بارگذاری گواهی امضا در سامانه مالکیت معنوی:

پس از دریافت گواهی امضا، آن را در سامانه مالکیت معنوی بارگذاری کنید و نام کاربری و کلمه عبور خود را دریافت نمایید.

ثبت نام برند و مشخصات آن در بخش اظهارنامه:

اطلاعات کامل برند و مشخصات آن را در بخش اظهارنامه سامانه وارد کنید.

ارائه مجوز فعالیت به دفترخانه:

جهت تایید اصل مدرک در سامانه‌ ای که از مهر ماه 1400 به دفاتر اسناد رسمی تفویض شده است، مجوز فعالیت خود را به دفترخانه ارائه دهید.

ارزیابی و بررسی مدارک:

مدارک شما توسط کارشناسان اداره ثبت ارزیابی می ‌شود. با ورود به کارتابل خود می ‌توانید تعداد پرونده ‌هایی که در صف بررسی هستند را مشاهده کنید.

ثبت برند در ایران

ثبت برند در ایران، حتی با وجود ضعف‌ های موجود در زمینه کپی ‌رایت و پیچیدگی ‌های پیگیری، اهمیت ویژه ‌ای دارد. با ثبت برند، شما می ‌توانید از کپی ‌برداری و سوء استفاده‌ های احتمالی از شهرت و اعتبار نام تجاری خود جلوگیری کنید. برند و نام تجاری شما به ‌نوعی مانند ویترین کسب ‌وکار شما عمل می ‌کند و یک ویترین جذاب و شکیل به ‌طور قاب ل‌توجهی در جذب مشتریان مؤثر است.

داشتن یک علامت تجاری خوب می ‌تواند به شما کمک کند تا تعداد بیشتری از بازدیدکنندگان تبلیغات خود را به مشتریان وفادار تبدیل کنید و در نتیجه، بازدهی تبلیغات شما افزایش یابد. به علاوه، تجربه ‌ای خوشایند که از یک برند به دست می ‌آید، به ‌راحتی فراموش نمی‌ شود و بسیاری از مردم تمایل دارند که دوباره این تجربیات مثبت را تجربه کنند.

برای ثبت برند کجا باید رفت ؟

برای ثبت برند، تمامی مراحل به ‌طور آنلاین انجام می ‌شود. متقاضی باید ابتدا به سامانه مرکز مالکیت معنوی مراجعه کرده و کارتابل خود را ایجاد کند. سپس می ‌تواند اظهارنامه اولیه را ثبت کرده و منتظر بررسی کارشناسان بماند. در این سامانه، تعداد افراد حاضر در صف بررسی کاملاً مشخص است، اما مدت زمانی که نوبت به شما می ‌رسد، قابل پیش ‌بینی نیست.

• ابتدا، اظهارنامه باید به ‌طور کامل و با توصیف دقیقی از علامت تجاری تکمیل شود. تصویر علامت تجاری باید شامل نمای مشخصی از آرم باشد و آرم مورد نظر باید به‌ طور واضح قابل شناسایی و در زمان طراحی رنگ آن درج شده باشد.

• قبل از ثبت، متقاضی باید تمامی اطلاعات و مدارک مورد نیاز برای ثبت برند را جمع ‌آوری و تنظیم کرده و نسخه‌ های اسکن ‌شده آن ‌ها را برای بارگذاری در سامانه اینترنتی آماده نماید.

• پس از تکمیل ثبت نام اولیه، متقاضی کد رهگیری دریافت می ‌کند که با استفاده از آن می ‌تواند روند پیشرفت ثبت برند را پیگیری کند و از مراحل مختلف آن مطلع شود.

سخن پایانی 

ثبت برند تجاری در ایران، گامی حیاتی برای حفاظت از هویت و اعتبار کسب ‌وکارها است. این فرآیند نه تنها از حقوق مالکیت معنوی شما حمایت می ‌کند، بلکه به ایجاد تمایز و اعتماد در بازار کمک می ‌نماید. با انجام صحیح مراحل ثبت و رعایت نکات قانونی، می ‌توانید از برند خود در برابر کپی ‌برداری و سوء استفاده ‌های احتمالی محافظت کرده و به موفقیت ‌های بیشتری در عرصه تجارت دست یابید.