در این مقاله می خوانید:
اعتراض به حکم حبس تعزیری
بر اساس نظر قانونگذار در قوانین کیفری ایران، مجازات ها به چهار دسته مختلف از جمله حدود، قصاص، دیات و تعزیرات تقسیم بندی می شوند که هر یک از آن ها دارای شرایط خاصی هستند و از روش های مختلفی برای اعتراض برخوردارند.
تعزیر، مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و طبق قانون، در موارد ارتکاب به محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی، تعیین و اعمال می گردد؛ از طرفی دیگر، حبس که به دو دسته ابد و تعزیری تقسیم می شود، یکی از رایج ترین مجازات ها در قانون مجازات اسلامی است.
حبس تعزیری به آن دسته از احکامی گفته می شود که مدت آن ها توسط قانونگذار تعیین شده و طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامی، به هشت دسته تقسیم می شود؛ اما تعیین میزان آن، به نظر قاضی وابسته است، البته امکان اعتراض نیز برای آن وجود دارد.
بنابراین بهتر است راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری را بشناسید تا در صورت لزوم از آن ها استفاده کنید؛ در این مقاله به طور کلی درباره اعتراض به حکم حبس تعزیری و تمامی موارد مرتبط با آن خواهیم پرداخت، اگر شما هم سوالاتی در این زمینه دارید، لطفاً تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری
همان طور که ذکر شد، تعیین میزان مجازات حبس تعزیری به رأی و نظر قاضی پرونده بستگی دارد؛ معمولاً روال قانونی کار به این صورت است که قاضی، بعد از بررسی جرم ارتکابی و شرایط آن، از جمله انگیزه، سوء پیشینه و شخصیت مرتکب جرم، ضمن در نظر داشتنِ قوانین، حکم پرونده را صادر می کند.
نکته لازم به ذکر این است که حکم صادره قاضی، قابلیت اعتراض داشته و محکوم می تواند ظرف مهلت قانونی، نسبت به تقدیم اعتراض خود اقدام نماید؛ اما مهم تر از آن، راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
برخورداریِ مرتکب از شرایط تبدیل حبس تعزیری به حبس تعلیقی، یکی از راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری می باشد که اگر فرد مرتکب دارای شرایط مذکور باشد، مرجع صادرکننده رأی یا خود محکوم می تواند عدم اجرای مجازات حبس تعزیری و به تعلیق در آوردن آن را (برای مدتی) تقاضا کند.
تبدیل مجازات حبس تعزیری به مجازات های جایگزین نظیر جزای نقدی، یکی دیگر از راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری می باشد؛ به همین ترتیب، چنانچه جهات تخفیف مجازات وجود داشته باشد، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را به گونه ای که به وضعیت محکوم مناسب تر باشد، تقلیل دهد یا آن را به مجازات دیگری تبدیل کند.
همچنین، امکان تجدیدنظرخواهی از حکم در دادگاه تجدیدنظر نیز برای اعتراض به حکم حبس تعزیری وجود دارد و طبق قانون، در صورتی که حکم تعزیری مذکور، به صورت غیابی، در دادگاه بدوی یا تجدیدنظر صادر شده باشد، امکان واخواهی نیز وجود خواهد داشت.
شرایط اعتراض به حکم حبس تعزیری
راه های اعتراض به حکم حبس تعزیری را ذکر کردیم؛ در این قسمت نیز شرایط مربوط به آن را شرح خواهیم داد. همان طور که گفته شد، درخواست تعلیق اجرای مجازات حبس تعزیری، یکی از روش های اعتراض به این حکم می باشد که شرایط آن، بر اساس مواد 46 تا 54 قانون مجازات اسلامی، آن است که مجازات حبس تعزیری، از نوع مجازات درجه هشت تا سه (یعنی حبس یا زندان تا 15 سال) باشد و جهات تخفیف در مجازات نیز در آن وجود داشته باشد.
اصلاح مرتکب، جبران ضرر و زیان بزه دیده و نداشتن سوء سابقه کیفری مؤثر، از دیگر شرایط اعتراض به حکم حبس تعزیری محسوب می شود. علاوه بر آن، خرید حبس، یکی دیگر از موارد اعتراض به این حکم است که طبق ماده 37 قانون مجازات اسلامی، در صورت وجود جهات تخفیف، دادگاه می تواند طبق شرایط زیر، نسبت به تقلیل یا تبدیل مجازات حبس تعزیری اقدام کند:
· در مجازات های حبس تعزیری درجه چهار و بالاتر، دادگاه مجازات حبس را به میزان یک تا سه درجه تقلیل می دهد.
· در مجازات های حبس تعزیری درجه پنج و شش، دادگاه مجازات را به میزان یک یا دو درجه تقلیل می دهد.
· در مجازات های حبس تعزیری درجه پنج و شش و هفت، حسب مورد، نسبت به تبدیل مجازات، به جزای نقدی با همان درجه اقدام می کند.
یکی دیگر از روش های اعتراض به حکم حبس تعزیری آن است که مرتکب بعد از صدور حکم، با استفاده از یکی از روش های اعتراض به حکم دادگاه، اعتراض خود را طرح نماید که از جمله این روش ها، طرح اعتراض تجدیدنظرخواهی از حکم دادگاه، تقاضای واخواهی، فرجام خواهی و درخواست اعاده دادرسی را می توان نام برد.
شرایط تجدیدنظر به حکم حبس تعزیری، طبق ماده 431 قانون آیین دادرسی کیفری، آن است که مرتکب ظرف مهلت بیست روز بعد از صدور حکم توسط دادگاه بدوی، با استناد به یکی از جهات تجدیدنظرخواهی کیفری، تقاضای رسیدگی مجدد را از دادگاه تجدیدنظر داشته باشد.
علاوه بر آن، طبق ماده 406 قانون آیین دادرسی کیفری، در صورتیکه حکم حبس تعزیری به صورت رأی غیابی صادر شده باشد، محکوم می تواند ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی غیابی، نسبت به طرح اعتراض واخواهی اقدام کرده تا همان شعبه صادرکننده حکم، مجدداً به رأی غیابی رسیدگی نموده و حکم صادر کند.
براساس ماده 428 قانون آیین دادرسی کیفری، اگر رأی دادگاه در خصوص حبس تعزیری درجه چهار و بالاتر باشد، قابلیت فرجام خواهی کیفری را نیز خواهد داشت و شخص مرتکب می تواند از طریق دیوان عالی کشور، اعتراض فرجام خواهی را نسبت به حکم داشته باشد.
اعتراض به حکم حبس تعزیری از طریق اعاده دادرسی، در شرایطی است که دادگاه تجدیدنظر، حکم قطعی را صادر نموده؛ اما مرتکب با استناد به یکی از جهات اعاده دادرسی (ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری) از دیوان عالی کشور تقاضا کند که پرونده را به شعبه هم عرض ارجاع دهد تا حکم دیگری صادر شود.
سامانه اعتراض به حکم حبس تعزیری
پس از آشنایی با راه ها و شرایط اعتراض به حکم حبس تعزیری، شاید این سؤال برای شما به وجود آمده باشد که اعتراض به حکم حبس تعزیری به چه صورت است و چگونه انجام می شود؛ اما جای نگرانی نیست و در این قسمت با نحوه ثبت اعتراض در سامانه ثنا آشنا خواهید شد.
سامانه ثنا که به منظور تسهیل و تسریع امور حقوقی مربوط به دعاوی مختلف کیفری و حقوقی و همچنین برای پیگیری پرونده ها راه اندازی شده، امکان ثبت اعتراض به حکم حبس تعزیری را نیز، به صورت الکترونیک، برای متقاضیان فراهم نموده است؛ البته لازم است ابتدا در این سامانه ثبت نام کرده و احراز هویت شده باشید.
با وجود اینکه امکان ثبت اعتراض به این حکم از طریق سامانه ثنا فراهم است، افراد برای ثبت آن باید ابتدا به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی مراجعه کرده و بعد از ثبت درخواست اعتراض خود، صرفاً از طریق سامانه مذکور، نسبت به پیگیری درخواست خود اقدام نمایند.
طریقه اعتراض به حکم حبس تعزیری
طریقه اعتراض به حکم حبس تعزیری، به یکی از روش های تجدیدنظرخواهی، واخواهی، فرجام خواهی و اعاده دادرسی به این صورت است که ابتدا محکوم، بعد از ابلاغ حکم، اسناد و مدارک لازم را تهیه نموده و به استناد شرایط خاص مربوط به روش مورد نظر، ظرف مهلت قانونی، درخواست اعتراض خود را با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی به ثبت برساند.
برای مثال، اعتراض تجدید نظر از حکم حبس تعزیری به این صورت است که مرتکب باید ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی بدوی، به استناد یکی از جهات تجدیدنظرخواهی نظیر بی اعتباری ادله و مستندات صدور رأی یا عدم صلاحیت دادگاه، درخواست خود را تقدیم نموده و یا اگر حکم حبس تعزیری به صورت غیابی صادر شده، طی مدت 20 روز، درخواست واخواهی دهد.
بعد از تقدیم درخواست، محکوم علیه باید جریان رسیدگی به اعتراض خود را از طریق دادگاه تجدیدنظر پیگیری کند و با مراجعه به سامانه ثنا، از جزئیات مربوط به روند رسیدگی مطلع شده و در صورت لزوم، اقدامات ضروری را انجام دهد.
چنانچه نیاز به مشاوره متنی در این زمینه دارید میتوانید به سایت مشاوره حقوقی آنلاین وکیل وند مراجعه نمایید.
