در چه شرایطی پدر و مادر و فرزندان تحت تکفل قرار می گیرند؟

یکی از مزایای بیمه تامین اجتماعی این است که بیمه شدگان این سازمان می‌توانند پدر و مادر و همسر و فرزندان خود را نیز تحت تکفل خود درآورند. در این صورت آن‌ها هم می‌توانند از خدمات این سازمان بهره مند شوند. شاید برایتان این سوال به وجود بیاید که اصطلاح افراد تحت تکفل به چه معنایی می‌باشد؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که در اصطلاح به افرادی که تحت پوشش فرد بیمه شده اصلی قرار داشته و به عنوان بیمه شده تبعی بیمه شده اصلی شناخته می‌شوند، افراد تحت تکفل آن شخص می‌گویند. این افراد می‌توانند از خدمات درمانی بیمه به واسطه بیمه شده اصلی خود بهره‌مند شوند. برای اطلاع از شرایط بهره‌مندی افراد تحت تکفل از خدمات بیمه و درمان و همچنین مدارک لازم برای کفالت افراد با ما همراه باشید.

تکفل به چه معنا است؟

همانطور که می‌دانید تَجَـرُّد، تَأَهُّـل و تَکَـفُّـل، با کلمات مُجرَّد، مُتأهِّـل و مُتکَـفِّـل هم‌خانواده هستند. این واژه ‌ها اصطلاحاتی حقوقی می‌باشند که در قوانین مختلف به ویژه در کار، تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری کاربرد داشته و برای آن‌ها تکالیف یا حقوق مشخصی تعیین شده است.

متکفٌل یعنی فردی که افرادی را از جهت معاش و گذراندن زندگی تحت سرپرستی خود قرار داده و زندگی آن‌ ها وابسته به کار و شغل آن فرد می‌باشد. بنابراین اصطلاح متکفّل شامل دو عنوان مجرد و متأهل می‌باشد. یعنی شخص متکفل ممکن است مجرد و بی ‌همسر باشد ولی افرادی را تحت تکفل خود داشته باشد.

نکته مهم این است که اگر افرادی تحت تکفل یک شخص باشند، هم متکفل و هم افراد تحت تکفل او از مزایای قانونی مختلفی برخوردار هستند. در ادامه توضیحات بیشتری را در مورد این موضوع بیان خواهیم کرد.

چه کسانی می‌توانند تحت تکفل فرد بیمه شده قرار بگیرند؟

بر اساس ماده ٥٨ قانون تامین اجتماعی هر یک از افراد خانواده بیمه شده که از کمک های مقرر در ماده ٥٤ این قانون بهره مند خواهند شد عبارتند از:

• در صورتی که فرد بیمه شده اصلی مرد باشد می‌تواند همسر خود را تحت تکفل خود قرار دهد.
• فرزندان پسر تا سن 20 سالگی و پس از آن درصورتی که در حال تحصیل در دانشگاه بوده و یا این که معلول یا از کارافتاده نیازمند باشند. فرزندان دختر فرد بیمه شده اصلی در صورت نداشتن شغل و شوهر می‌توانند تحت تکفل والدین خود قرار بگیرند.
• در صورتی که بیمه شده اصلی زن باشد و در صورتی که شوهر وی بیش از ٦٠ سال سن داشته باشد و یا این که به تشخیص کمیسیون‌ پزشکی موضوع ماده ٩١ قانون مذکور از کارافتاده باشد و معاش آن ‌ها توسط بیمه شده تأمین شود. 

شرایط کفالت پدر و مادر توسط بیمه فرزند چیست؟

بیمه شده اصلی در صورتی می‌تواند والدین خود را تحت کفالت خود قرار دهد که در زمان ارائه تکفل، خودشان بیمه شده سازمان تامین اجتماعی نبوده و هیچ منبع درآمدی هم نداشته باشند. در صورتی که بیمه شده اصلی بعد از تحت کفالت قرار دادن پدر و مادر خود فوت کند، ۲۰ درصد حقوق مستمری او به هرکدام از آن ‌ها تعلق خواهد گرفت.در ادامه شرایط دیگر تحت تکفل قرار دادن والدین را بیان می‌کنیم.

از دیگر شرایط تحت تکفل قرار دادن والدین می‌توان موارد زیر را نام برد:

• در صورتی که سن پدر بالای ۶۰ و سن مادر بالای ۵۵ سال باشد
• اگر تامین معاش به عهده بیمه شده باشد
• در صورت تایید کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون مبنی بر از کار افتاده بودن والدین فرد بیمه شده
• در صورتی که پدر و مادر مشمول سایر صندوق ‌های بیمه و بازنشستگی و پرداخت حق بیمه نباشند و از هیچ یک از آن‌ ها حقوق و مستمری دریافت نکرده باشد

خدمات بیمه تامین اجتماعی برای افراد تحت تکفل

• استفاده از خدمات درمانی: افراد تحت تکفل فرد می‌توانند از پوشش خدمات درمانی در قالب دفترچه بیمه تامین اجتماعی استفاده کنند
• مستمری پس از فوت: با توجه به نوع بیمه فرد متوفی، افراد تحت تکفل از مستمری پس از فوت تامین اجتماعی بهره‌مند خواهند شد

مراحل انجام تکفل افراد در بیمه تامین اجتماعی

برای اضافه شدن افراد تحت تکفل برای بیمه تامین اجتماعی باید در دو مرحله حضوری و مجازی فرایند تحت بیمه قرار گرفتن را انجام داد. در حال حاضر بیمه تامین اجتماعی بخش زیادی از خدمات خود را به ‌صورت غیر حضوری و از طریق سایت تامین اجتماعی انجام می‌دهد.

با این حال انجام بسیاری از امور بیمه همچنان نیاز به مراجعه حضوری دارند. یکی از این موارد ذکر شده صدور دفترچه بیمه تامین اجتماعی برای همسر است. بنابراین در مرحله اول برای صدوردفترچه بیمه تامین اجتماعی همسر باید به صورت حضوری مراجعه کرد.

مدارک لازم برای صدور دفترچه بیمه تامین اجتماعی

مدارک مورد نیاز برای تحت تکفل قرار دادن همسر

برای صدور دفترچه بیمه همسر باید مدارک زیر را به همراه برد:

• یک قطعه عکس همسر
• دفترچه درمانی بیمه شده اصلی
• تکمیل فرم درخواست صدور دفترچه درمان
• اصل شناسنامه و کارت ملی بیمه شده اصلی و همسر
• کپی کارت ملی و صفحه اول و دوم شناسنامه هم برای بیمه شده اصلی و هم همسر او، در صورتی که شناسنامه افراد دارای توضیحات باشد، کپی صفحه توضیحات را نیز باید ارائه شود.

مدارک لازم برای تحت تکفل قرار دادن پدر و مادر

شخص بیمه شده اصلی برای تحت تکفل قرار دادن والدین خود می ‌بایست اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی خود را در هنگام مراجعه به شعبه بیمه تامین اجتماعی خود، به همراه داشته باشد.

مدارک لازم برای تحت تکفل قرار دادن فرزندان

از جمله مدارک لازم برای تحت تکفل قرار دادن فرزندان برای بیمه تامین اجتماعی عبارتند از:

• تکمیل فرم درخواست صدور دفترچه درمان
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی (افراد با سن ١٥ سال به بالا شناسنامه باید عکس ‌دار باشد)
• یک قطعه عکس از بیمه ‌شده اصلی و هریک از فرزندان با سن 2 سال به بالا برای الصاق به دفترچه درمان آن‌ها
• گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان پسر بعد از سن 22 سالگی از مؤسسات رسمی آموزشی معتبر
• در صورت بیماری، نقص عضو و از کار افتادگی فرزند باید نظریه کمیسیون پزشکی ارائه شود.
• ارائه تعهد کتبی از بیمه ‌شده اصلی بر مجرد بودن و نداشتن اشتغال درمورد فرزندان دختر

صدور دفترچه بیمه تامین اجتماعی همسر

همانطور که گفتیم برای صدور دفترچه بیمه همسر باید به صورت حضوری مراجعه کرد. برای تحت تکفل قرار دادن همسر باید مراحل زیر انجام شوند:

• مراجعه به کارگزاری مربوطه که بیمه همسر(بیمه شده اصلی) در آن رد می‌شود برای انجام نام نویسی
• دریافت و تکمیل فرم درخواست صدور دفترچه بیمه درمان
• درصورتی که زن قبلا تحت کفالت پدر خود دفترچه درمان داشته، باید به همان شعبه مراجعه کرده و دفترچه قبلی را ابطال نماید و همچنین نامه ابطال دفترچه درمان قبلی خود را ضمیمه مدارک نماید.

نکته مهمی که لازم است به آن توجه کنید این است که اگرهمسر یا فرزندان پیش از قرار گرفتن در کفالت همسر یا والدین خود در جایی اشتغال داشته ‌اند، باید دفترچه قبلی را باطل نموده و نامه ابطال دفترچه قبلی خود را نیز ضمیمه مدارک کنند.