تقاضای طلاق از طرف مرد - مراحل، شرایط و مدارک لازم

تقاضای طلاق از طرف مرد

این متن با هدف ارائه توضیح مختصر در مورد مراحل درخواست طلاق مرد از ثبت دادخواست تا ثبت طلاق است. جملات زیر این فرآیند را به شیوه ای جامع و در عین حال مختصر تشریح می کند.

1.    اختیار اقامه طلاق همانطور که در ماده 1133 قانون مدنی آمده است با مرد است و به او اجازه می دهد بدون نیاز به دلیل موجه دادخواست طلاق به درخواست مرد را به دادگاه تقدیم کند. با این حال، برخی از وکلا از تعدیل‌های بالقوه برای این سهولت طلاق که توسط مرد هستند که تااکنون هیچ تغییری در قانون در این زمینه ایجاد نشده است.

2.    طلاق اقامه شده توسط مرد فقط در صورت عقد دائم جاری است و دادخواست طلاق او در عقد موقت پذیرفته نمی شود. در چنین مواردی اختیار تمدید مدت (بذل مدت) را دارد و موضوع به دادگاه کشیده نمی شود.

3.    سوال می شود که عدم رضایت زوجه (زن) تاثیری در روند پرونده طلاق از طرف مرد دارد یا خیر؟ باید گفت که خیر؛ به این دلیل که امتناع زوجه از رضایت تنها ممکن است موجب طولانی شدن مراحل طلاق توسط مرد شود، اما نمی تواند مانع از صدور حکم طلاق شود. اما توجه به این نکته ضروری است که حقوق مالی زوجه صرف نظر از رضایت یا عدم رضایت وی پابرجاست.

4.    رای صادره از سوی دادگاه در پی دادخواست طلاق از طرف مرد به عنوان «گواهی عدم امکان سازش» شناخته می شود. مرد متقاضی طلاق 3 ماه فرصت دارد به دفتر رسمی طلاق مراجعه و با ثبت آن رای دادگاه را اجرا کنند. عدم انجام این کار در این بازه زمانی، تصمیم صادر شده را بی اعتبار می کند.

5.    در پرونده طلاق، صرف نظر از اینکه متقاضی مرد یا زن باشد، اگر اعتراضی وجود داشته باشد، روند معمولا شامل سه مرحله است: دادگاه بدوی، دادگاه تجدید نظر استان و دیوان عالی کشور. در صورت اعتراض زن، حتی اگر اعتراض غیرقابل توجیه تلقی شود، روند طلاق می تواند تا یک سال طول بکشد. بنابراین مدت زمان رسیدگی به طلاق از طرف مرد به شدت وابسته به اعتراض مطرح شده توسط طرفین درگیر، به ویژه زوجه است و ممکن است از 3 ماه تا 1 سال، احتمالا کمی طولانی تر باشد.

6.    اگر مرد از زن وکالت طلاق داشته باشد می‌تواند با طلاق توافقی با وکالت و گرفتن وکیل که توسط وکیل انجام می‌شود، اقدام به طلاق کند. در چنین مواردی، وکیل به عنوان یک واسطه برای زن عمل می‌کنذ.

نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد

•    طبق ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده، قاضی دادگاه خانواده موظف است در هر مورد طلاق، مسئولیت‌های مربوط به مهریه، نفقه همسر، نفقه فرزند، حضانت فرزند، حق ملاقات و سایر موارد مرتبط را احراز کند. این امر در مورد انواع طلاق از جمله طلاق توافقی، طلاق از طرف مرد یا طلاق از طرف زن صدق می کند.

•    در مراحل درخواست طلاق از طرف مرد، دادگاه موظف است با ارسال ابلاغیه ای به طرفین از آنها بخواهد در مهلت تعیین شده داور تعیین کنند. با این حال، امروزه داوری در پرونده های طلاق بیشتر جنبه تشریفاتی پیدا کرده است، زیرا اغلب در حل اختلافات بین زوجین بی اثر می باشد. علاوه بر این، نظریه داوران ممکن است وزن قابل توجهی در دادگاه نداشته باشند. در حالت ایده‌آل، داوری مناسب شامل یک نماینده از خانواده مرد و یک نماینده از خانواده زن می‌شود تا بین زوجین آشتی برقرار شود و سپس نظر خود را به دادگاه ارائه دهند. متأسفانه، این رویکرد به ندرت در واقعیت انجام می شود.

•    زمانی که مرد تقاضای طلاق می کند لازم است در سامانه ثنا ابلاغ الکترونیک ثنا ثبت نام کند. در صورتی که زوجه قبلاً در سامانه ثنا عضویت داشته باشد، ابلاغ های مربوط به طلاق به صورت الکترونیکی ارسال می شود. 

•    در صورت درخواست طلاق از طرف مرد، حتی در صورت داشتن رأی غیابی، مهریه زن ساقط نمی شود. اما در صورت عدم نزدیکی بین زوجین، ممکن است در طلاق، مهریه نصف شود. توجه به این نکته ضروری است که اگر مرد به دلیل تدلیس زن، دادخواست فسخ نکاح ارائه کند، ممکن است بر نتیجه مهریه تأثیر بگذارد.

•    نوع طلاق مورد درخواست مرد به عنوان طلاق رجعی شناخته می شود. این نوع طلاق به شوهر این امکان را می دهد که ظرف مدت 3 ماه با رجوع به همسرش ترتیب طلاق خود را پس بگیرد. در چنین مواردی طلاق باطل می شود مگر اینکه زن باکره یا یائسه باشد که در این صورت طلاق لازم الاجرا یا طلاق بائن بوده و قابل رجوع نیست. رویه ای که دفاتر طلاق برای ثبت طلاق رجعی انجام می دهند، ابتدا شامل تنظیم صورتجلسه طلاق رجعی است. پس از یک دوره 3 ماهه عده، گواهی طلاق (طلاق نامه) صادر می شود و شناسنامه ها مهر می شود.

•    بر اساس قانون جدید حمایت از خانواده و اصلاحات اخیر در مفاد قانون طلاق، اکنون می توان شرط نصف اموال (که به عنوان شرط تنصیف نیز شناخته می شود) همراه با اجرت المثل لحاظ کرد. 

•    در صورتی که مرد به تنصیف مندرج در عقدنامه های چاپی رضایت داده باشد (امضاء کرده باشد) موظف است در هنگام طلاق به درخواست مرد، تا نصف اموالی که در طول ایام زناشویی یا معادل آن را به همراه مهریه به زوجه خود اختصاص دهد. 

•    در صورتی که مرد وکیل داشته باشد، کلیه مراحل طلاق از طرف مرد توسط وکیل وی انجام می شود در واقع نیازی به حضور موکل (زوج) در جریان رسیدگی نخواهد بود.

•    در مواردی که مرد مهریه را پرداخت نکرده و حکم دادگاه قبلی در این خصوص صادر نشده باشد، حکم طلاق صادره از دادگاه شامل دستوراتی در خصوص پرداخت مهریه خواهد بود. در مواردی که مهریه عند الاستطاعه باشد، پرداخت آن منوط به ارائه مدرک و اثبات از سوی زوجه بر تمکن مالی زوج است.

•    در صورتی که مهریه عند المطالبه باشد و قبل از آن توسط دادگاه تقسیط نشده باشد، مرد مختار است به دادگاه صادرکننده حکم طلاق دادخواست اعسار تقدیم کند. از طریق این این دادخواست زوج با استناد به گواهی عدم امکان سازش، تقاضای پرداخت دفعی مهریه تعیین شده مندرج در دادنامه طلاق را دارد. پس از تقدیم این دادخواست، دادگاه با تشکیل جلسه و دعوت از طرفین درگیر، اجازه ارائه اظهارات خود را می دهد. ممکن است از شاهدان نیز برای ارائه شهادت فراخوانده شود. با توجه به مدارک و اسناد ارائه شده در نهایت دادگاه در مورد اعسار مرد تصمیم گیری می کند.

•    دادگاه، مطابق قانون و با در نظر گرفتن مصلحت کودک، مسئول تعیین حضانت فرزندان و میزان مناسب نفقه کودک است.

•    موضوع اثبات رابطه نامشروع زوجه یا هر گونه تخلف دیگر از وظایف زناشویی وی جدا از مهریه است. مهریه یک قرارداد مالی مربوط به عقد نکاح است و مستقیماً تحت تأثیر چنین اموری نیست. 

•    در صورتی که زوجین در حین رسیدگی به درخواست طلاق از طرف مرد در مورد شرایط جدایی و سایر امور مربوطه به توافق برسند، این اختیار را دارند که تقاضای تبدیل پرونده به طلاق توافقی را داشته باشند. در صورتی که نیاز به وکیل طلاق توافقی خبره دارید، می توانید در لینک آبی رنگ کلیک کنید.

•    در صورتی که قبلاً در مورد اجرت المثل ایام زوجیت رای صادر نشده باشد، دادگاه با بررسی دادخواست طلاق از طرف مرد می‌تواند برای تعیین اجرت المثل ایام زوجیت زن، کارشناس تعیین کند. سپس در حکم طلاق تکلیف پرداخت آن که توسط دادگاه تعیین شده است مشخص می شود و مرد باید آن را بپردازد.

درخواست طلاق از طرف مرد در دوران عقد

در حال حاضر بخش قابل توجهی از جدایی ها در دوران عقد اتفاق می افتد که به شرایطی اطلاق می شود که عقد نکاح منعقد شده اما زوجین هنوز زندگی مشترک خود را آغاز نکرده اند. صرف نظر از دلایل چنین جدایی هایی که خارج از حوزه تخصصی حقوقی است، درک حقوق مرد در چنین مواردی مهم است. او حق دارد در هر زمان به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادخواست طلاق را برای شروع مراحل قانونی ارائه کند.

دادگاه خانواده ایی صلاحیت رسیدگی دارد که نشانی محل سکونت زوجه در آن جا می باشد. خواه خود زوج اقدام کند یا وکیل بگیرد، دادخواست طلاق از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می شود که مرجع اولیه برای شروع روند طلاق است.

مدارک لازم برای ثبت درخواست طلاق از طرف مرد در دوران عقد

•    عقدنامه
•    شناسنامه
•    کارت ملی

معمولاً عقدنامه ازدواج در اختیار زوجه یا خانواده اوست. در چنین مواردی لازم است زوج با به همراه داشتن شناسنامه به دفتر ثبت ازدواج که ازدواجشان در آنجا ثبت شده است مراجعه کرده و رونوشت عقدنامه را درخواست کنند. بدون اصل عقدنامه و یا رونوشت آن امکان طرح دادخواست طلاق وجود ندارد.

بر اساس ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده رسیدگی به امور مالی و غیرمالی مربوط به ازدواج در پرونده طلاق بر عهده دادگاه است. اما در زمان دوران عقد، مسائلی مانند حضانت، اجرت المثل و نحله قابل اجرا نیست. در عوض، در درجه اول تمرکز بر اموری مانند مهریه و نفقه است. در مواقعی که بین زوجین نزدیکی صورت نگرفته باشد، مهریه مندرج در سند عقد نصف شود و زوج موظف به پرداخت مهریه زن پس از طلاق می باشد. 

در شرایطی که اختلاف بین زن و شوهر در مورد وقوع مقاربت جنسی وجود دارد مثلا ازدواج قبلی زن و یا هر دلیل دیگر، به ویژه اگر شوهر ادعا می کند هیچ مقاربتی صورت نگرفته در حالی که زن این ادعا را رد می کند در غیر این صورت، قانون راهنمایی صریح در مورد این موضوع ارائه نمی دهد. با این حال، با توجه به فقه حقوقی، قول زوجه با قسم معمولا وزن بیشتری نسبت به انکار شوهر دارد.

در مورد شرط تنصیف اموال مندرج در عقدنامه های چاپی و امضای زوج در دوران عقد جاری نیست. این شرط معمولاً مربوط به اموالی است که پس از عقد به دست می‌آید و در صورت طلاق مطرح می‌شود.

مهم است که با یک متخصص حقوقی واجد شرایط مشورت کنید یا از مقامات مربوطه مشاوره بگیرید تا اطلاعات دقیق و به روز مخصوص به حوزه قضایی و شرایط خود را به دست آورید.

به طور خلاصه، طلاق اقامه شده توسط زوج در دوران عقد، حتی در مواردی که زوجین به بایکدیگر نزدیکی برقرار نکرده باشند، بلامانع است. در چنین شرایطی باز هم مسئولیت پرداخت نیمی از مهریه بر عهده شوهر است. نوع طلاق را می توان به عنوان طلاق بائن غیر مدخوله طبقه بندی کرد. همچنین امکان تعویض شناسنامه برای زوجین پس از گذشت مدتی وجود دارد.

طلاق از جانب زوج از نظر حقوق مالی مزیتی برای زوجه دارد؟

قانون به شوهران (مردان) این حق را می دهد که به صلاحدید خود و بدون هیچ دلیل خاصی به دادگاه خانواده مراجعه کنند و علیه زوجه خود تقاضای طلاق را آغاز کنند. ارائه این درخواست طلاق از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی و طی دادخواست الزامی است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که این قانون خاص طلاق مربوط به افرادی است که خود را مسلمان می دانند، در حالی که سایر اقلیت های مذهبی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند دارای مقررات متمایز خود هستند که دادگاه ها موظف به رعایت آن هستند.

در صورتی که زنی با درخواست طلاق شوهر مخالفت کند یا از تعهدات زناشویی خود کوتاهی نکرده باشد، ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا باز هم رای طلاق داده می شود؟ پاسخ به این سؤال در این است که اعتراض یا عدم قصور زن تأثیر مستقیمی بر اصل طلاق ندارد. اما در چنین شرایطی ممکن است زوجه از حقوق و مزایای مالی خاصی برخوردار شود.

لازم به ذکر است که اولاً اگر شوهر به شرط تقسیم اموال مندرج در سند ازدواج رضایت داده باشد، می‌تواند با احراز شرط اعطای نیمی از دارایی موجودی پس از عقد به زوجه، نسبت به طلاق اقدام کند. ثانیاً در جریان طلاق، نفقه زن بر عهده شوهر است.

ثالثا در پرونده طلاق، در صورت مطالبه اجرت المثل از سوی زوجه، دادگاه از رویه خاصی برای رسیدگی پیروی می کند. دادگاه موضوع را به کارشناس ارجاع می دهد که مقدار مناسب را ارزیابی و برآورد می کند. در نهایت بر اساس رای دادگاه، زوج شرعاً مکلف به پرداخت است.

رابعا همچنین در مورد پرداخت کامل مهریه، در مواردی که زن باکره نباشد، شوهر مسئول پرداخت آن می باشد. با این حال پس از قطعی شدن طلاق، زوج این اختیار را دارد که در این خصوص به دادگاه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه تقدیم کند. در نهایت دادگاه صلاحیت تصمیم گیری در مورد پرداخت مهریه را دارد.

خامساً: اگر شوهر در عده - عده بعد از طلاق - فوت کند، زن با وجود ثبت طلاق، طبق قوانین ارث جاری از او ارث می‌برد.

طلاق زن بدون دلیل امکان پذیر است؟

طبق مقررات فعلی، واقعاً امکان طلاق برای مرد بدون دلیل خاصی وجود دارد. برخی از افراد ممکن است این موضوع را زیر سوال ببرند و از خود بپرسند که آیا طلاق می تواند صرفاً به دلیل عدم عشق به زوجه اتفاق بیفتد. پاسخ مثبت است. در حالی که دادگاه ممکن است ابتدا اعتراض زوجه را غیرقابل قبول و غیر موجه تشخیص دهد، این تصمیمات اغلب در دادگاه های عالی تجدیدنظر و دیوان عالی کشور لغو می شود. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که دادگاه هنگام تصمیم گیری برای طلاق، حقوق مالی زن را در نظر می گیرد. دادگاه به ارزیابی و تعیین تمهیدات مالی مناسب برای زن در دادرسی طلاق می پردازد.

طلاق زن ناشزه چگونه است؟

زنی که بدون دلیل موجه از شوهر خود تمکین عام و خاص نکند، «ناشزه » نامیده می شود.

مصداق صریح نشوز زن زمانی است که در مورد او حکم تمکین و اجرائی صادر شود. ناشزه بودن که شامل بی‌توجهی به وظایف شرعی و قانونی نسبت به شوهر است، هم از طریق اقرار و هم از طریق شهادت او قابل اثبات است. توجه به این نکته ضروری است در درخواست طلاق برای زن ناشزه، شرط دریافت نصف دارایی شوهر شامل حال او نمی شود. با این حال مهریه دست نخورده باقی می ماند و از طلاق بی تأثیر می ماند.

رای دادگاه طلاق از طرف مرد چقدر طول میکشد؟

طبق قانون آیین دادرسی مدنی، زن یا مرد حق دارند تقاضای طلاق کنند. علاوه بر این، هر دو طرف این امکان را دارند که نسبت به تصمیم دادگاه در دادگاه تجدیدنظر استان و در صورت لزوم در دیوان عالی کشور تجدیدنظر کنند.

با توضیحات ارائه شده، حقاً امکان اعتراض زن یا مرد و یا هر دو طرف به دادنامه و رأی دادگاه بدوی وجود دارد. در این صورت موضوع به دادگاه تجدیدنظر استان مربوطه ارجاع می شود. پس از رای دادگاه تجدیدنظر، امکان تجدیدنظرخواهی در دیوان عالی کشور وجود دارد. با طرح اعتراض به رای صادره حتی بدون دلیل موجه، صدور حکم قطعی طلاق به تاخیر می افتد. در نتیجه، ارائه پیش‌بینی دقیق در مورد بازه زمانی طلاق زمانی که توسط مرد آغاز شود، چالش برانگیز می‌شود. با این حال، به طور معمول، این فرآیند می تواند از حدود 4 ماه تا یک سال طول بکشد.

ممکن است این سوال وجود داشته باشد که آیا داشتن وکیل طلاق به نمایندگی از مرد می تواند روند اعتراض را تسریع کند؟ با این حال، ذکر این نکته حائز اهمیت است که حق اعتراض یا اعتراض به تصمیم برای خود طرف های درگیر محفوظ است.