مهریه عندالاستطاعه و شرایط گرفتن مهریه عندالاستطاعه

مهریه عندالاستطاعه یکی از انواع مهریه است که پرداخت آن به توانایی و استطاعت مالی مرد بستگی دارد. برخلاف مهریه عندالمطالبه که زن هر زمان بخواهد می تواند آن را طلب کند، در این نوع مهریه، زن تنها زمانی موفق به دریافت حق خود می شود که بتواند ثابت کند شوهرش توانایی پرداخت آن را دارد. در واقع، راه اصلی برای گرفتن این نوع مهریه، اثبات توانمندی مالی مرد در دادگاه است و بار این اثبات کاملا بر دوش زن قرار دارد. این موضوع، تفاوت اصلی و تعیین کننده ای است که این دو نوع مهریه را از هم جدا می کند.

برای پرسیدن سوالات حقوقی خود در این زمینه باید به بخش مشاوره حقوقی خانواده مراجعه کنید. 

شرایط گرفتن مهریه عندالاستطاعه

برای اینکه زن بتواند مهریه خود را بگیرد، باید اموالی از شوهر خود به دادگاه یا اداره اجرای ثبت معرفی کند. این اموال باید به جز مستثنیات دین باشند؛ یعنی اموالی که برای زندگی اولیه و شرافتمندانه مرد ضروری هستند، مثل خانه مسکونی در حد نیاز یا ابزار کار، قابل توقیف نیستند. روش های اثبات توانایی مالی مرد عبارت اند از:

1. استعلام از طریق اداره ثبت: زن می تواند با مراجعه به دفترخانه ای که عقد در آن ثبت شده، درخواست صدور اجرائیه کند. پس از ابلاغ اجرائیه به مرد، اگر او مهریه را پرداخت نکند، زن می تواند از طریق اداره اجرای ثبت، درخواست استعلام اموال ثبت شده به نام شوهرش (مانند ملک و خودرو) را بدهد.
   
   

2. استعلام از طریق دادگاه: زن می تواند دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه خانواده تقدیم کند و در ضمن آن، از دادگاه بخواهد که دارایی های مرد را از نهادهای مختلف استعلام کند. این استعلام ها شامل موارد زیر است:
   
   

• حساب های بانکی: استعلام از بانک مرکزی برای شناسایی وجوه نقد و سپرده های بانکی.

• املاک و مستغلات: استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک کشور.

• خودرو: استعلام از پلیس راهور برای شناسایی خودروهای به نام مرد.

• سهام: استعلام از سازمان بورس و اوراق بهادار.

• حقوق و دستمزد: اگر مرد کارمند دولت یا شرکت های خصوصی باشد، زن می تواند درخواست توقیف بخشی از حقوق او را بدهد. این میزان معمولا یک چهارم حقوق برای مرد دارای فرزند و یک سوم برای مرد بدون فرزند است.

اگر پس از این استعلام ها مالی از مرد پیدا شود، دادگاه حکم به پرداخت مهریه از محل آن اموال می دهد. اما اگر ثابت شود مرد هیچ مالی جز مستثنیات دین ندارد، زن نمی تواند مهریه خود را وصول کند، هرچند این حق همچنان برای او باقی می ماند تا در آینده در صورت بهتر شدن وضع مالی مرد، دوباره آن را مطالبه کند.

نکته بسیار مهم این است که در مهریه عندالاستطاعه، امکان درخواست اعسار (ادعای ناتوانی از پرداخت) و تقسیط مهریه از سوی مرد معنایی ندارد. زیرا فرض اولیه بر ناتوانی اوست و زن باید توانایی او را ثابت کند. تنها در صورتی که توانایی مالی مرد ثابت شود ولی او از پرداخت خودداری کند، بحث تقسیط مطرح می شود.

برای محاسبه دقیق مهریه وارد صفحه محاسبه مهریه به نرخ روز شوید. 

قانون جدید مهریه عندالاستطاعه

قوانین و رویه های قضایی جدید در سال های اخیر، بیشتر بر شفاف سازی نحوه اثبات توانایی مالی مرد و کاهش مجازات های مرتبط تمرکز کرده اند. طبق رویه جدید، دادگاه ها وضعیت مالی مرد را به دقت بررسی می کنند و اصل را بر ناتوانی او می گذارند، مگر اینکه زن خلاف آن را ثابت کند.

یکی از مهم ترین جنبه های قوانین جدید، موضوع حبس یا زندان است. در مهریه عندالاستطاعه، چون پرداخت مشروط به توانایی مالی است، صرفِ درخواست مهریه از سوی زن منجر به صدور حکم جلب برای مرد نمی شود. اما این تصور که این نوع مهریه هرگز زندان ندارد، اشتباه است. اگر زن بتواند توانایی مالی مرد را در دادگاه ثابت کند و دادگاه حکم به پرداخت مهریه بدهد، ولی مرد عمدا از پرداخت آن خودداری کند، این عمل "فرار از دین" محسوب شده و زن می تواند درخواست حکم جلب او را بکند.

همچنین، قوانین جدید بر این نکته تاکید دارند که مطالبه مهریه ابتدا باید از طریق اداره اجرای ثبت پیگیری شود و سپس در صورت پیدا نشدن مال، به دادگاه ارجاع داده شود. این روند به سریع تر شدن فرآیند شناسایی اموال کمک می کند.

سخن پایانی

مهریه عندالاستطاعه یک حق مالی مشروط برای زن است که وصول آن به طور کامل به اثبات توانایی مالی مرد بستگی دارد. مسئولیت جمع آوری مدارک و معرفی اموال مرد بر عهده زن است و بدون اثبات این موضوع، دادگاه مرد را ملزم به پرداخت نمی کند.  در این نوع مهریه، حکم جلب در ابتدای کار صادر نمی شود، اما در صورت اثبات توانایی و امتناع مرد از پرداخت، امکان حبس او وجود دارد.

درک پیچیدگی های قانونی و مراحل اثبات توانایی مالی، نیازمند دانش حقوقی دقیق است. مجموعه حقوقی وکیل وند به کمک وکلای متخصص در امور خانواده، می تواند شما را در تمامی مراحل مطالبه مهریه، از مشاوره اولیه تا پیگیری های قضایی و ثبتی، همراهی کند. برای دریافت راهنمایی های تخصصی و دفاع از حقوق خود، می توانید به کارشناسان ما مراجعه کنید.