سلب حق رجوع به مابذل چیست -بذل مهریه -حق رجوع به بذل مهریه
در حقوق مدنی، یکی از حقوقی که برای افراد در برخی از قراردادها و توافقات وجود دارد، حق رجوع به آن چه بذل کرده اند است. بذل، به معنای بخشش و گذشت از حقوق یا اموال خود به نفع دیگری، یکی از مفاهیم مهم در این حوزه است. در شرایط عادی، فردی که حق یا مالی را بذل کرده است، می تواند تحت شرایطی خاص به آن بازگردد و ادعای خود را مطرح کند. این حق، که به آن "حق رجوع" گفته می شود، می تواند با توافق طرفین یا طبق مقررات قانونی محدود یا حذف شود.
یکی از مصادیق سلب این حق، زمانی است که طرفین در یک قرارداد مشخص می کنند که پس از بذل، فرد بذل‌کننده دیگر حق رجوع به آن را نخواهد داشت. این سلب حق رجوع معمولاً در قراردادهای خاصی همچون هبه، صلح، یا بخشش انجام می شود و در چنین مواردی، اگر طرفین صراحتاً در قرارداد این سلب حق را تصریح کرده باشند، فرد بذل کننده نمی تواند بعد از بذل، ادعایی بر آن داشته باشد.
در تحلیل این موضوع، مهم است توجه داشته باشیم که سلب حق رجوع به ما بذل، محدودیت هایی برای آزادی اراده طرفین ایجاد می کند و به همین دلیل، قانون گذار و محاکم دقت ویژه ای به شرایط و نحوه تحقق این سلب دارند. از جمله این شرایط می توان به رضایت کامل و آگاهانه فرد بذل کننده، مشروعیت هدف از بذل و صراحت در بیان این سلب حق در متن قرارداد اشاره کرد.
مهریه چیست؟
در تعریف مهریه می توان گفت که مهریه مالی است که با انجام عقد نکاح چه دائم چه موقت به زن تعلق میگیرد.
از لحظه عقد نکاح به بعد مهریه در مالکیت زن است و اگر بخواهد میتواند آن را طلب کند.
در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی نیز گفته شده که به محض انجام عقد زن مالک مهر است و میتواند هرگونه دخل و تصرفی که می‌خواهد در آن بکند و هیچ چیز در چگونگی تصرف در مهریه برای زن مانع ایجاد نمی کند.
امروزه رویه به این صورت است که زن در هنگام طلاق مهریه خود را مطالبه می کند، این در حالی است که میتواند از زمان عقد وحتی در زندگی مشترک نیز مهریه را مطالبه کند و طلاق شرط مطالبه مهریه نیست.
راه های بخشیدن مهریه چیست؟
گاهی اوقات زن بنابر مصلحت و یا توافق مهریه خود را می‌بخشد.
بخشیدن مهریه نیازمند شرایط خاصی نیست اما برای اینکه بعدا مشکلی ایجاد نشود ثبت آن در دفتر اسناد رسمی بهترین کار است.
زوجه (زن) برای بخشیدن مهریه خود میتواند مهریه را ابرا، بذل، هبه یا صلح کند.
ابرا مهریه چیست؟
ابرا مهریه یعنی زن دینی که به گردن همسرش است را پاک می کند و در واقع زن از حق خود که مهریه است به اختیار خود صرف نظر می‌کند.
مابذل مهریه چیست؟
"مابذل مهریه" به مالی اطلاق می شود که زن در ازای بخشش مهریه یا در فرآیند طلاق خلع و مبارات به شوهر می دهد. در این نوع طلاق ها، زن به دلیل کراهت از ادامه زندگی مشترک، مهریه یا بخشی از آن را به شوهر می بخشد تا طلاق صورت گیرد.
واژه "مابذل" به معنای چیزی است که بخشیده یا داده شده است. بنابراین، "مابذل مهریه" در واقع همان مالی است که زن به شوهر می دهد تا از حق مهریه یا حقوق دیگری صرف نظر کند.
به عنوان مثال، اگر زوجه در طلاق خلع، در ازای دریافت طلاق مهریه خود را بذل کند (بخشد)، این مهریه، مابذل مهریه نامیده می شود. پس از بذل مهریه، زوجه می تواند تحت شرایطی به مابذل خود رجوع کند، اما در صورتی که در توافق طلاق حق رجوع از او سلب شده باشد، امکان این کار وجود ندارد.
قبول مابذل یعنی پذیرش این بخشش و قبول مالی است که به شوهر تعلق می گیرد. در برخی موارد، امکان رجوع به مابذل وجود دارد، به این معنا که فردی که مالی را بخشیده است، می تواند تحت شرایط خاصی درخواست بازپس گیری آن را داشته باشد. با این حال، بذل مهریه قابل رجوع است، مگر آن که به طور صریح و در شرایط خاص از حق رجوع صرف نظر شده باشد. در مواردی که موضوع رجوع از بذل مهریه به دادگاه کشیده شود، رای دادگاه می تواند به تعیین شرایط و وضعیت حقوقی این نوع بخشش و امکان یا عدم امکان رجوع بپردازد.
نمونه رای رجوع از بذل مهریه
دادگاه خانواده [نام شعبه]
شماره پرونده: 45678/1404
تاریخ: [تاریخ صدور رای]
موضوع: رجوع از بذل مهریه
خواهان:
نام: [نام زوجه]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس کامل]
خوانده:
نام: [نام شوهر]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس کامل]
محتوای رای:
مدارک و مستندات:
با توجه به پرونده موجود و اسناد و مدارکی که خواهان ارائه داده است، و با توجه به درخواست رجوع از بذل مهریه که در تاریخ [تاریخ بذل] به خوانده (شوهر) بخشیده شده، دادگاه به شرح زیر رای می دهد:
تجزیه و تحلیل:
بررسی وضعیت بذل مهریه:
خواهان (زوجه) در تاریخ [تاریخ بذل] مهریه خود به مبلغ [مقدار مهریه] را به خوانده بذل کرده و حق رجوع به مهریه را در آن زمان از خود سلب کرده است.
قوانین و مقررات:
طبق ماده 803 قانون مدنی، در صورتی که هبه به صورت معوض نباشد و عین موهوبه نیز تغییر نکند، امکان رجوع به هبه وجود دارد. اما اگر در قرارداد یا توافقنامه به صراحت از حق رجوع صرف نظر شده باشد، این حق از بین می رود.
تحلیل وضعیت پرونده:
با توجه به توافقات انجام شده و مستندات ارائه شده، دادگاه مشاهده می کند که خواهان در زمان بذل مهریه، به طور صریح و با علم کامل، حق رجوع به مهریه را از خود سلب کرده است. همچنین، مهریه در زمان بذل در وضعیت صحیح و بدون تغییر باقی مانده است و هیچ گونه اجبار یا فشار خاصی در این بخشش مشاهده نمی شود.
نتیجه‌گیری:
با توجه به مفاد قرارداد و توافقات انجام شده، و با بررسی قوانین مربوطه و وضعیت موجود، دادگاه رای به رد درخواست رجوع از بذل مهریه صادر می نماید. بدین ترتیب، درخواست خواهان برای بازپس گیری مهریه پس از بذل، مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد و حق رجوع از بذل مهریه منتفی است.
رای دادگاه:
بنابراین، دادگاه به استناد مدارک و مستندات موجود، درخواست خواهان مبنی بر رجوع از بذل مهریه را رد می کند و حکم به عدم پذیرش آن صادر می نماید.
قاضی پرونده
[نام قاضی]
تاریخ: [تاریخ صدور رای]
هبه مهریه چیست؟
هبه مهریه نیز همان بخشیدن مهریه است با این تفاوت که حق رجوع از هبه مهریه وجود دارد.
در ماده ٧٩۵ قانون مدنی تعریف هبه گفته شده و اینگونه بیان می‌دارد که شخصی مال خود را به صورت رایگان و مجانا در اختیار و مالکیت شخص دیگری درآورد در این صورت هبه انجام پذیرفته است.
نمونه رای رجوع از هبه مهریه
رای دادگاه
در پرونده شماره 12345/1403 شعبه 10 دادگاه خانواده تهران
موضوع: رجوع از هبه مهریه
خواهان: [نام زوجه]
خوانده: [نام شوهر]
مشاهده پرونده:
با توجه به بررسی اسناد و مدارک موجود در پرونده و با توجه به دلایل و مستندات ارائه شده از سوی خواهان مبنی بر درخواست رجوع از هبه مهریه، دادگاه به شرح زیر رای می دهد:
مدارک و مستندات:
خواهان در تاریخ [تاریخ بخشش] مهریه خود را به شوهر بخشیده و در دادنامه طلاق به صراحت اعلام کرده است که از حق رجوع به مهریه خود صرف نظر می کند.
تجزیه و تحلیل:
با توجه به اینکه طبق ماده 803 قانون مدنی، زوجه می تواند تحت شرایطی خاص، به هبه خود رجوع کند و همچنین با در نظر گرفتن ماده 805 که حق رجوع به هبه را پس از فوت واهب یا متهب از بین می برد و با توجه به اینکه هبه مهریه در این مورد معوض نبوده و عین موهوبه نیز از بین نرفته است، دادگاه به بررسی امکان رجوع خواهان از هبه مهریه می پردازد.
نتیجه‌گیری:
دادگاه با توجه به مدارک و مستندات موجود و همچنین قانون گذاری های مربوطه، تایید می کند که اگرچه در وضعیت عادی رجوع از هبه مهریه ممکن است، اما با توجه به اسناد و توافقات ثبت شده در دادنامه طلاق، خواهان به طور صریح حق رجوع به مهریه را از خود سلب کرده است. لذا، بر اساس اسناد و توافقات قبلی، امکان رجوع به هبه مهریه در این پرونده وجود ندارد.
رای دادگاه:
با توجه به مراتب فوق، دادگاه درخواست خواهان مبنی بر رجوع از هبه مهریه را مردود اعلام می کند و حکم به عدم پذیرش درخواست خواهان صادر می نماید.
قاضی پرونده
[نام قاضی]
تاریخ: [تاریخ صدور رای]
صلح مهریه چیست؟
صلح مهریه زمانی اتفاق می‌افتد که مثلاً زن در قبال دریافت چیزخاصی مهریه اش را صلح کند و ببخشد حق رجوع نیز ندارد.
بذل مهریه چیست؟
تا اینجا دانستیم که زمانی که زن از طریق سند رسمی یا سند عادی مهریه ی خود را ببخشد بذل مهریه صورت گرفته است. نکته قابل توجه در بذل مهریه آنکه درست است که در شرع و قانون شرط خاصی برای بخشیدن مهریه گفته نشده اما امروزه دفترخانه ها اجازه پدرِ زن را شرط می دانند و این برای آن است که بعدها خانواده و پدرِ زن اعتراضی به دفترخانه ها نداشته باشند.
زن این اختیار را دارد که هر زمان که بخواهد مهریه خود را به شوهر ببخشد یا از آن بگذرد تا مرد دیگر مسئولیتی برای پرداخت آن نداشته باشد. در صورتی که زن چنین اقدامی انجام دهد، در واقع شوهر خود را از بدهی مهریه بری می کند و این اقدام موجب می شود که تعهد مرد به پرداخت مهریه به طور کامل از بین برود. پس از این بخشش، زن دیگر نمی تواند در آینده درخواست پرداخت مهریه کند.
رجوع از مابذل مهریه:
رجوع از مابذل مهریه فقط در صورتی امکان دارد که مهریه هبه شده باشد.
در ابرا و صلح حق رجوع برای زن شناخته نشده است، اما در هبه ی مهریه یا همان بذل مهریه از طریق هبه کردن امکان رجوع نیز فراهم است. البته باید توجه داشت که باید هبه معوض باشد، یعنی در ازای دریافت مال مهریه بخشیده شده است وقتی که مال مورد نظر توسط زن دریافت نشود حق رجوع از بخشش ایجاد می شود. همچنین بذل مهریه اگر در مقابل طلاق باشد و خانم بخواهد به مهریه رجوع کند آقا هم میتواند از طلاق رجوع کند.
برای رجوع از بذل مهریه باید کجا رفت؟
برای رجوع از بذل مهریه باید به دفتر اسناد مراجعه و اعلام رجوع از مابذل مهریه را کرد.
سلب حق رجوع به مابذل مهریه:
برای آن که زوجه نتواند پس از بذل مهریه از آن رجوع کند باید حق رجوع به مابذل مهریه را اسقاط کرد.
یعنی دیگر زن نتواند به آنچه که بذل کرده رجوع کند و بنابر تعهدی که داده حق رجوع به مابذل مهریه را از خود ساقط کرده است و دیگر نمی‌تواند برای گرفتن مهریه به دادگاه مراجعه کند.
سلب حق رجوع از طریق اسقاط حق رجوع امکان پذیر است به این صورت که زوجه در نوشته عادی یا رسمی به دریافت مهریه اقرار می‌کند و آن را امضا می‌کند در این صورت حق رجوع به مابذل مهریه را از خود ساقط کرده است.
آشنایی با روش های بذل مهریه
بذل مهریه توسط زوجه به روش های مختلفی امکان پذیر است و در برخی موارد زوجه مهریه خود را در برابر دریافت امتیازهایی همچون دریافت حق حضانت فرزند، ملک و... به زوج می بخشد؛ در ادامه تعدادی از روش های بذل مهریه را بیان می کنیم:
بذل مهریه با دست نوشته:
از رایج ترین روش های بذل مهریه است که در آن زوجه اظهارات خود مبنی بر بذل تمام یا قسمتی از مهریه را که بر اساس جدول محاسبه مهریه تعیین شده است در قالب یک دست نوشته تنظیم و امضا می کند و تاریخ دقیق را نیز در آن درج می نماید؛ اما این روش به لحاظ قانونی فاقد اعتبار است و مدرک محکمی برای اثبات زوج به بذل مهریه زوجه نیست.
بذل مهریه شفاهی:
این روش نیز یکی دیگر از روش های بذل مهریه محسوب می شود و به این صورت است که زوجه در حضور زوج یا چند شاهد اعلام می کند که مهریه خود را به زوج می بخشد؛ این روش نیز فاقد اعتبار قانونی بوده و دلیل قابل استنادی برای عدم پرداخت مهریه توسط زوج نیست.
بذل مهریه در دفتر ثبت اسناد رسمی:
این روش از بذل مهریه، بر خلاف روش های پیشین دارای ارزش و اعتبار قانونی می باشد و برای انجام آن کافی است زوجه با شناسنامه یا کارت ملی، سند ازدواج و اجازه پدر خود به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کرده و ضمن تنظیم شرایط خود، سند بذل مهریه را تنظیم نموده و آن را امضاء کند.
بذل مهریه طی طلاق توافقی:
این روش یکی از آسان ترین و بی دردسر ترین روش های بذل مهریه است که در آن زوجین ضمن توافق به طلاق، در سایر موضوعات مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل، حضانت فرزند، استرداد جهیزیه و... توافق حاصل می کنند.
بذل مهریه در برابر دریافت حق طلاق:
طبق قانون حق طلاق با زوج است؛ اما در این روش زوجه می تواند ضمن بذل مهریه خود، حق طلاق را از او مطالبه کرده و آن را در قبال بخشش مهریه خود دریافت نماید.
برای این کار کافی است زوجین به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه نمایند و توافق خود را ضمن یک سند رسمی به ثبت برسانند. طبیعتا در صورتیکه زوجه به حق مهریه خود رجوع کند، حق طلاق را از دست می دهد.
نحوه بذل مهریه در عقد موقت
یکی از ضروری ترین ارکان صحت عقد موقت، مانند عقد دائم، مهریه است؛ لذا عدم تعیین مهریه در این نوع از عقد نکاح موجب بطلان آن خواهد شد.
همچنین امکان بذل مهریه در عقد موقت نیز برای زوجه وجود دارد و او می تواند مهریه خود را به زوج بخشیده یا دریافت آن را مطالبه نماید.
در صورتیکه ثبت عقد موقت در یکی از شعب دفاتر ثبت اسناد رسمی صورت گرفته باشد، لازم است زوجه برای دریافت مهریه خود از طریق اجرای ثبت اقدام نماید؛ اما چنانچه عقد موقت ثبت نشده باشد، ابتدا باید مراحل اثبات عقد موقت در دادگاه انجام شود تا زوجه بتواند درخواست مطالبه مهریه خود را در آن مرجع پیگیری نماید.
لازم به ذکر است که برای بذل مهریه در عقد موقت نیز باید از طریق دفاتر اسناد رسمی اقدام شود و زوجه با مراجعه به آن، حق دریافت مهریه خود را به زوج خواهد بخشید.
بذل مهریه و دریافت حضانت
زمانی که زوج و زوجه قصد طلاق دارند، باید ابتدا در مورد مسائلی همچون مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و... تعیین تکلیف کنند؛ زیرا در غیر این صورت دادگاه وظیفه رسیدگی و تصمیم گیری به مسائل مذکور را بر اساس قوانین خواهد داشت.
بنابراین چنانچه زوجین در زمان طلاق توافقی مبنی بر بذل مهریه زوجه در برابر دریافت حضانت فرزند یا فرزندان را داشته باشند، دادگاه نیز بر اساس این توافق به دادخواست طلاق آن ها رسیدگی می کند و بر همین اساس می توان گفت: "امکان دریافت حضانت در مقابل بذل مهریه برای زوجه وجود دارد."
اسقاط حق رجوع از بذل مهریه
اسقاط حق رجوع از بذل مهریه به معنای آن است که فردی که مهریه را بخشیده، به طور رسمی و قانونی از حق خود برای بازپس گیری آن صرف نظر کند. در این زمینه، حق رجوع به مابذل یعنی حقی که فرد بعد از بذل مهریه ممکن است برای بازپس گیری آن داشته باشد، به طور کامل و رسمی از بین می رود. اسقاط حق رجوع به مابذل در واقع به معنای از بین بردن هرگونه امکان بازگشت به وضعیت قبلی و نهایی کردن بخشش است. به عبارت دیگر، زمانی که فرد از حق خود برای رجوع به مابذل صرف نظر می کند، این حق به طور کامل سلب و ساقط می شود. در این وضعیت، سوالی که مطرح می شود این است که آیا حق رجوع قابل اسقاط است؟ بله، حق رجوع می تواند به طور رسمی و قانونی اسقاط شود، به شرط آن که فرد به طور صریح و با رعایت تمامی شرایط قانونی از این حق خود صرف نظر کرده باشد. این عمل باعث می شود که فرد دیگر نتواند در آینده به رجوع به مابذل اقدام کند و بخشش مهریه به طور نهایی به حساب آید.
نکات مهم رجوع از بذل مهریه
در رابطه با مطالبه مهریه یا رجوع از بذل مهریه نکات مختلفی وجود دارد که در زیر تعدادی از آن ها را ذکر خواهیم کرد:
برائت ذمه زوج:
زمانی که زوجه همسرش را از پرداخت مهریه مبرا نماید، یعنی مهریه خود را ببخشد و این امر را در سندی به ثبت برساند، دیگر هیچ تکلیفی در رابطه با پرداخت مهریه بر ذمه زوج نخواهد بود و به اصطلاح حقوقی برائت از ذمه برای زوج محقق می شود؛ همچنین در این حالت حق مطالبه مهریه از زوجه سلب شده و حق رجوع از بذل مهر را نیز نخواهد داشت.
بذل مهریه در طلاق توافقی:
طلاق توافقی در فقه اسلامی دارای دو نوع خلع و مبارات می باشد که طی آن زوجه ضمن بذل مهریه خود، از زوج طلاق می گیرد.
این نوع از طلاق زمانی صورت می گیرد که زوجه به هیچ عنوان مایل به ادامه زندگی نیست و قصد جدایی دارد، طبق قانون مهلت رجوع به مهریه برای زوجه در این نوع از طلاق ها محدود به اتمام عده او است.
وجود سندی برای دریافت مهریه:
چنانچه سند دست نوشته ای مبنی بر اقرار زوجه به دریافت مهریه وجود داشته باشد، امکان رجوع به مهریه برای او دشوار خواهد بود؛ زیرا در این حالت انکار بعد از اقرار رخ داده است، مگر اینکه زوجه اثبات کند که اقرار او فاقد اعتبار می باشد.
بذل مهریه در دفترخانه:
زمانی که زوجه مهریه خود را در دفترخانه و ضمن یک دست نوشته می بخشد و به بیان دقیق تر هبه می کند، به اعتقاد برخی از مراجع، امکان رجوع به مهریه برای او وجود دارد؛ اما عده ای دیگر از مراجع با استناد به ماده 806 قانون مدنی، رجوع به مهریه یا به اصطلاح رجوع به مال بخشیده شده را جایز نمی دانند.
آیا هبه از طرف واهب قابل رجوع می باشد؟
هبه به طور کلی از سوی واهب (کسی که مال را بخشیده) قابل رجوع است، اما این امکان مشروط به باقی بودن عین موهوبه (مالی که بخشیده شده) است. به عبارت دیگر، اگر مالی که به عنوان هبه داده شده هنوز به همان شکل و بدون تغییر باقی باشد، واهب می تواند آن را پس بگیرد. به همین دلیل، طلا و جواهراتی که مرد هنگام عقد یا در طول زندگی مشترک به زن هدیه می دهد، در صورت درخواست، قابل استرداد هستند. با این حال، برخی دادگاه ها در بررسی چنین پرونده هایی، استرداد این نوع هبه را نپذیرفته و حق رجوع مرد را از او سلب کرده اند. دلیل این تصمیمات معمولاً این است که این نوع هبه ها را معوض در نظر می گیرند، یعنی در مقابل توقع یا تعهد خاصی انجام شده اند. در این حالت، چون هبه به صورت معوض بوده، رجوع به آن ممکن نیست و حق پس گرفتن از واهب سلب می شود.
شرایط رجوع به هبه برای واهب
بر اساس ماده 803 قانون مدنی، شرایطی که واهب می تواند به هبه خود رجوع کند به این صورت است:
اگر متهب (گیرنده هبه) پدر، مادر یا فرزند واهب باشد، امکان رجوع وجود ندارد.
اگر هبه به صورت معوض انجام شده باشد و عوض آن پرداخت شده باشد، واهب نمی تواند رجوع کند.
اگر عین موهوبه از مالکیت متهب خارج شده یا حق دیگری به آن تعلق گرفته باشد، مانند زمانی که مال هبه شده به رهن گذاشته شود، حق رجوع برای واهب از بین می رود.
در صورتی که تغییر قابل توجهی در عین موهوبه رخ دهد، واهب دیگر نمی تواند به آن رجوع کند.
رابطه مهریه بذل شده با فوت زوج
بر اساس ماده 805 قانون مدنی، بعد از فوت واهب یا متهب، حق رجوع به هبه از بین می رود. در این راستا، اگر زنی مهریه خود را بذل کند و سپس همسرش فوت کند، دیگر نمی تواند برای دریافت مهریه از ماترک همسرش اقدام کند. این به این معناست که با فوت همسر، حق رجوع به مهریه ای که پیش تر بخشیده شده، از بین می رود و زوجه نمی تواند پس از فوت شوهر درخواست مطالبه مهریه را داشته باشد. در نتیجه، بذل مهریه نهایی و غیرقابل بازگشت خواهد بود.
آیا زوجه برای بخشش مهریه نیازمند اذن پدر می باشد؟
بخشش مهریه یکی از ساده ترین اقداماتی است که زوجه می تواند انجام دهد، اما در خصوص نیاز به اذن پدر برای این کار، قانون هیچ الزام خاصی را تعیین نکرده است. پس از ازدواج، زوجه اختیار کامل دارد که بدون نیاز به اجازه پدر، مهریه خود را به شوهر ببخشد. اما از دیدگاه احتیاط و مصلحت، بهتر است این اقدام با حضور و مشورت پدر انجام شود. این توصیه به این دلیل است که در برخی موارد، بخشش مهریه ممکن است تحت تأثیر فشارهای روانی، احساسات یا شرایط خاص انجام شود. حضور و مشورت پدر می تواند از این نوع تصمیمات عجولانه یا تحت فشار جلوگیری کرده و در نتیجه از بروز مشکلات احتمالی در آینده پیشگیری کند.
وکیل برای اسقاط حق رجوع به مابذل چه کمکی می تواند بکند؟
در مواردی که زوجه در ازای طلاق، مهریه خود را بخشیده و حق رجوع به مابذل را از خود سلب کرده باشد، طبق قانون دیگر نمی تواند برای دریافت مهریه به دادگاه مراجعه کند. اما با وجود این، در بسیاری از موارد زوج همچنان نگران است که زوجه به هر دلیلی در آینده بخواهد مهریه را مطالبه کند. در چنین شرایطی، حضور وکیل می تواند به اطمینان زوج کمک زیادی کند.
وکیل با آگاهی از قوانین و رویه های حقوقی می تواند اسناد و مدارک لازم را تنظیم کند تا اسقاط حق رجوع زوجه به مهریه به طور کامل و بدون هیچ ابهامی در قراردادها یا توافق نامه های رسمی ثبت شود. این اقدام از هرگونه سوء استفاده احتمالی یا دعوای مجدد جلوگیری می کند و نگرانی های زوج درباره تعهدات مالی ناشی از مهریه را از بین می برد. در واقع، با گرفتن وکیل متخصص در این زمینه، زوج می تواند از لحاظ حقوقی به‌صورت کامل مطمئن شود که زوجه دیگر امکان رجوع به مهریه را نخواهد داشت و از ایجاد مشکلات حقوقی بعدی جلوگیری می شود.
چگونه کار خود را به بهترین وکیل اسقاط حق رجوع به مابذل بسپاریم؟
برای سپردن کار خود به بهترین وکیل در زمینه اسقاط حق رجوع به مابذل، انتخاب وکیل متخصص و مجرب اهمیت زیادی دارد. بهترین وکلا در این زمینه کسانی هستند که تجربه کافی در امور مربوط به مهریه و مسائل مرتبط با طلاق توافقی و اسقاط حق رجوع دارند.
برای انتخاب وکیل مناسب، می توانید از خدماتی استفاده کنید که به شما امکان مقایسه و انتخاب بر اساس معیارهای مختلف را می دهند. از جمله این معیارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رزومه و سابقه کاری وکیل:
بررسی تجربیات و موفقیت های قبلی وکیل در موارد مشابه می تواند به شما در انتخاب بهتر کمک کند.
قیمت پیشنهادی و هزینه های وکالت:
با دریافت پیشنهاد از چند وکیل مختلف، می توانید گزینه ای را انتخاب کنید که با بودجه شما سازگار باشد.
هزینه مشاوره اولیه:
قبل از سپردن کار، می توانید از مشاوره اولیه استفاده کنید تا اطمینان حاصل کنید که وکیل انتخابی درک مناسبی از نیازها و شرایط شما دارد.
پیشنهاد متنی از وکلای متخصص:
دریافت پیشنهادهای متنی از وکلای مختلف و بررسی استدلال ها و راهکارهای آنان می تواند به انتخاب بهترین وکیل کمک کند.
امتیازات و نظرات کاربران:
بررسی نظرات و امتیازات دیگر مشتریان که قبلاً از خدمات وکلای مورد نظر استفاده کرده اند، می تواند معیار خوبی برای سنجش کیفیت کار وکیل باشد.
با استفاده از این روش ها، می توانید به یک وکیل متخصص و متعهد دسترسی پیدا کنید که بتواند به بهترین شکل ممکن، موضوع اسقاط حق رجوع به مابذل را برای شما پیگیری و حل کند.
اختلاف نظر بذل مهریه در محاکم قضایی
در رابطه با امکان بذل مهریه به روش هبه یا ابرا و امکان رجوع از بذل مهریه در محاکم قضایی اختلاف نظر وجود دارد؛ طبق رای شماره 9309970925600240 شعبه 41 دیوان عالی کشور مورخ 93/10/27، تعیین تعدادی سکه به عنوان مهریه، عین معین نیست بلکه به صورت دین و بر ذمه شوهر است.
در نتیجه بذل تمام یا قسمتی از سکه ها از مصادیق عقد هبه نیست تا بتواند قابل رجوع باشد، بلکه از مصادیق ابرا است و قابل رجوع نیست.
اما طبق رای شعبه 26 دیوان عالی کشور در خصوص بذل مهریه، هبه جزء عقود است و نمی توان آن را در قالب ابرا تلقی کرد. در واقع در این نمونه رای، مهریه که به صورت سکه های طلا است را عین معین دانسته و بذل مهریه را از مصادیق هبه به شمار آورده که در نتیجه قابل رجوع است.
نمونه رأی دادگاه بدوی در رابطه با ابرا مهریه
در این قسمت یک نمونه رأی دادگاه بدوی در رابطه با ابرا مهریه را جهت آشنایی بیشتر شما همراهان گرامی ذکر خواهیم کرد:
رأی شعبه 265 دادگاه عمومی خانواده
در خصوص دادخواست تقدیمی خانم ..... با وکالت آقای ..... به طرفیت آقای ..... با وکالت خانم ..... به خواسته مطالبه مهریه تعداد ..... عدد سکه بهار آزادی کامل به نرخ روز، با احتساب هزینه دادرسی می باشد.
با توجه به محتویات پرونده از جمله تصویر مصدق سند عقد نامه رسمی به شماره ..... صادره از دفتر ازدواج شماره ..... حوزه ثبتی ..... می باشد و وجود رابطه زوجیت بین طرفین به سبب عقد نکاح دائم محرز و مسلم می باشد و وکیل خوانده ادعا نموده است، برابر اقرار نامه عادی مورخ ..... زوجه کل مهریه خود به جز یک عدد را به زوج بذل نموده است.
نظر به اینکه طبق ماده 798 قانون مدنی، هبه واقع نمی شود، مگر با قبول و قبض که زوجه به نظر دادگاه مهریه خود را دریافت نکرده است تا نسبت به آن بذل و بخشش داشته باشد؛ لذا قبض متهب (کسی که هبه را قبول کند) اعم از اینکه مباشر قبض متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب (هبه کننده) اثری ندارد که در این موضوع به لحاظ عدم قبض و اقباض بذل مهریه توجیه قانونی ندارد.
وکیل خوانده دلیلی بر اینکه مهریه مذکور را پرداخت کرده باشد، به دادگاه ارائه ننموده است و اینکه به محض وقوع عقد نکاح، زن مالک مهریه می شود، هر گونه تصرفی را که بخواهد، می تواند انجام دهد. دعوی خواهان به نظر دادگاه ثابت تشخیص و مستندا به مواد 198، 519 و 522 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 1082 قانون مدنی، حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت تعداد ..... عدد سکه بهار آزادی به نرخ روز با شاخص تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی به مبلغ ..... ریال بابت مهریه و هزینه دادرسی به مبلغ ..... ریال بابت حق الوکاله وکیل که به سبب طرح دعوی به خواهان وارد گردیده، در حق صندوق دولت صادر و اعلام می گردد.
رای صادره حضوری محسوب و ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدید نظر در محاکم تجدید نظر می باشد.
نمونه رای بخشش مهریه با سند عادی
دادگاه خانواده [نام شعبه]
شماره پرونده: 98765/1404
تاریخ: [تاریخ صدور رای]
موضوع: بخشش مهریه با سند عادی
خواهان:
نام: [نام زوجه]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس کامل]
خوانده:
نام: [نام شوهر]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس کامل]
محتوای رای:
مدارک و مستندات:
با توجه به اسناد و مدارک موجود در پرونده و به ویژه سند عادی که خواهان (زوجه) در تاریخ [تاریخ بخشش] به امضاء رسانده و مبنی بر بخشش مهریه به خوانده (شوهر) می‌باشد، دادگاه به شرح زیر رای می دهد:
تجزیه و تحلیل:
بررسی سند عادی:
سند عادی ارائه شده توسط خواهان مبنی بر بخشش مهریه، به مبلغ [مقدار مهریه] ریال/تومان، در تاریخ [تاریخ سند] تنظیم شده است. سند عادی به امضاء طرفین رسیده و نشان دهنده توافق آن ها در مورد بخشش مهریه می باشد.
قانون و مقررات:
طبق ماده [شماره ماده] قانون مدنی، بخشش مهریه با سند عادی نیز معتبر است، مشروط به اینکه سند به طور صحیح تنظیم شده و از نظر قانونی فاقد نقص باشد. همچنین، ماده [شماره ماده] قانون مدنی تصریح می کند که بخشش مهریه در صورت عدم وجود شرط خلاف آن، نهایی است و حق رجوع به آن وجود ندارد.
تحلیل وضعیت پرونده:
با توجه به اینکه سند عادی به‌درستی تنظیم شده و هیچ گونه اجبار یا فشار خاصی در آن مشاهده نمی شود و با توجه به مفاد سند که نشان دهنده توافق صریح طرفین در مورد بخشش مهریه است، دادگاه این بخشش را معتبر و نهایی می داند.
نتیجه گیری:
دادگاه با توجه به مدارک و مستندات موجود و با لحاظ قوانین مربوطه، بخشش مهریه توسط خواهان با سند عادی را تایید می نماید. به این ترتیب، درخواست خواهان مبنی بر بازپس گیری مهریه یا هر گونه مطالبه دیگر در این خصوص، مورد پذیرش قرار نمی گیرد.
رای دادگاه:
بر این اساس، دادگاه حکم به تایید بخشش مهریه با سند عادی صادر می نماید و هرگونه درخواست متقابل در این زمینه را رد می کند.
قاضی پرونده
[نام قاضی]
تاریخ: [تاریخ صدور رای]
سخن پایانی
سلب حق رجوع به مابذل، یکی از مفاهیم کلیدی در حقوق مدنی است که به موضوع بخشش و نداشتن امکان بازگشت به آن مربوط می شود. این مفهوم به ویژه در مواردی مانند مهریه، هبه و دیگر تعهدات مالی اهمیت پیدا می‌کند و می تواند تأثیرات عمیقی بر روابط حقوقی و شخصی افراد داشته باشد.
سلب حق رجوع به مابذل، به معنای آن است که فردی که مالی را به دیگری بخشیده یا از حق خود صرف نظر کرده، دیگر نمی تواند پس از انجام این بخشش، آن را بازپس گیرد یا ادعای جدیدی در این خصوص مطرح کند. این موضوع به حفظ ثبات و امنیت حقوقی در روابط میان طرفین کمک می کند و از بروز اختلافات و دعاوی آینده جلوگیری می نماید.
از منظر حقوقی، برای سلب حق رجوع به مابذل، لازم است که این بخشش به طور صریح و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه انجام شود. اگر در زمان بخشش، تمامی شرایط قانونی و توافقات مورد نیاز رعایت شده باشد، فرد بخشنده نمی تواند در آینده از این عمل خود پشیمان شود یا دوباره به آن رجوع کند.
در نهایت، سلب حق رجوع به مابذل به عنوان یک ابزار حقوقی، در صورت استفاده صحیح و آگاهانه، می تواند به مدیریت بهتر روابط حقوقی و فردی کمک کند و از بروز مشکلات بعدی پیشگیری نماید.
