جرم شخص انتقال دهنده بیماری ایدز

قانونگذار به طور کلی جرایم را به سه دسته عمدی،غیر عمدی و خطای محض تقسیم نموده 

جرایمی هستند که مرتکب آن قصد اجام عملی را دارد که سبب ورود صدمه و جنایت می شود و یا هرچند قصد انجام جنایتی را نداشته ولیکن عمل وی نوعا به گونه ای است که سبب وقوع جنایتی خواهد شد مانند هل داد شخصی که شنا بلد نیست از روی قایق به درون دریا که در نهایت سبب مرگ وی شود.

جرایم غیر عمدی بر خلاف جرایم عمدی مرتکب آن قصد انجام عملی را نداشته است به صرفه به واسطه سهل انگاری و بی مبالاتی، بی احتیاطی و یا عدم رعایت قوانین سبب ورود صدمه شود جرم صورت گرفته غیر عمدی خواهد بود مانند راننده ای که در خیابان با سرعت غیر مجاز با عابری تصادف کرده و سبب فوت وی شود.

به جرایمی که حالت خواب یا بیهوشی،یا بوسیله صغیر یا مجنون و یا در حالتی که شخص نه قصد انجام فعلی را دارد و نه قصد جنایت مانند رها کردن تیر به قصد شکار که به فردی برخورد کند. در این حالت شخص مرتکب خطای محض شده و مطابق قانون تنها دیه پرداخت خواهد شد.

بررسی ماده 290 قانون مجازات اسلامی در خصوص عمل کشنده

هرگاه عمل شخص مرتکب مستقیم بوده و سبب وقوع جرمی شود در این حالت صرف اثبات قصد مرتکب برای مجرم شناخت وی کافیست در این خصوص بند الف ماده 290 قانون مجازات اسلامی بیان می دارد «هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا غیر معین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعا موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود،خواه نشود عمدی محسوب خواهد شد.»

اما درصورتی که شخصی عملی را انجام دهد که خود آن عمل نوعا کشنده باشد اما مرتکب قصد انجام آن جنایت را نداشته باشد بر اساس بند ب ماده فوق الذکر نیز از جرایم عمدی محسوب خواهد شد. بند ب ماده 290 قانون مجازات اسلامی :«هرگاه مرتکب، عمدا کاری انجام دهد که نوعا موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، می گردد، هرچند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعا موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود.جرم عمدی محسوب خواهد شد.»

مسئولیت کیفری انتقال ویروس ایدز

شایع ترین روش انتقال ویروس ایدز برقراری رابطه جنسی و استفاده از سرنگ آلوده می باشد که به محض ورود به بدن شخص سیستم ایمنی بدن را مختل و تضعیف خواهد نمود و درنهایت سبب مرگ شخص خواهد شد و از آنجایی که هنوز برای این بیماری واکسن و دارویی کشف نشده است می تواند عامل اصلی مرگ تلقی شود از سوی دیگر ویروس ایدز در علم پزشکی بیماری کشنده تلقی گردیده است.

با توجه به بند ب ماده 290 قانون مجازات اسلامی ، انتقال ویروس ایدز نوعی عمل کشنده محسوب خواهد شد چراکه اشخاص در سطح جامعه از شرایط خاص و خطرات ابتلا به آن آگاهی کافی داشته اند درنتیجه اگر فرد مبتلا سبب انتقال این ویروس به شخص دیگر و درنهایت منجر به فوت وی شود، مجرم محسوب خواهد شد و جرم وی قتل عمد تلقی می گردد. البته باید توجه داشت که مرگ شخص مبتلا باید به دلیل ویروس ایدز رخ دهد و چنانچه شخص به هر علت دیگر غیر از ویروس ایدز فوت نماید مسئولیتی مورد توجه شخص منتقل کننده ویروس نخواهد بود.

در خصوص هزینه های درمانی شخص مبتلا باید توجه داشت که شخص منتقل کننده تنها مسئول پرداخت هزینه های درمانی مربوط به بیماری ایدز می باشد و نه غیر از آن بدین معنا که درصورت مبتلا بودن شخص به بیماری های دیگری مانند قند خون و ... شخص انتقال دهنده مسئولیتی درقبال پرداخت هزینه های درمانی دیگر مانند خرید انسولین و... نخواهد داشت.