ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه - نمونه متن لایحه عدم حضور

ارسال لایحه به جای حضور در جلسه دادگاه

در قانون ما اصل بر این است که طرفین دعوا یا وکلای آن ها بتوانند برای رسیدگی به دعاوی حقوقی و کیفری در دادگاه و مراجع قضایی حاضر شده و بتوانند از خود دفاع کنند. با این وجود گاهی پیش می آید که طرفین دعوا یا وکلای آن ها به دلایل مختلفی نمی توانند در دادگاه حضور یابند. در این حال این امکان برای آن ها وجود دارد تا بتوانند به جای حضور در دادگاه لایحه ارسال کرده و تمامی دفاعیات خود را در آن ذکر نمایند.

امروزه با راه اندازی سامانه خدمات الکترونیک قوه قضاییه، لوایح از طریق این سامانه خدمات الکترونیک قوه قضاییه تنظیم و به دادگاه ارسال می شود. بنابراین آشنایی با شرایط و نحوه انجام آن لازم و ضروری است. به همین علت ما در این مقاله قصد داریم نحوه و شرایط ارسال لایحه به دادگاه را بررسی کنیم و اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم.

آیا می توان به جای حضور در دادگاه لایحه ارسال کرد؟

بر اساس قوانین ایران هر فردی حق دارد تا در دادگاه های صالح اقامه دعوا کرده و بتواند از خود دفاع کند. بدین منظور فرد باید در دادگاه حضور یافته و دفاعیات و دلایل و شواهد خود را ارائه دهد.

به همین علت زمانی که از طرف دادگاه زمان رسیدگی به پرونده تعیین شده، این زمان به اطلاع خواهان و خوانده رسیده و آن ها می توانند در موعد مقرر در دادگاه برای دفاع از خود حاضر شوند.

در برخی از شرایط حضور طرفین دعوا در دادگاه و ارائه توضیحات و دفاعیات آن ها با قاضی لازم و ضروری بوده، هر چند که در این شرایط نیز دادگاه در صورت عدم حضور به صورت غیابی به پرونده رسیدگی کرده و حکم خود را صادر می کند. 

همچنین دادگاه در صورتی که نتواند در مورد پرونده خواهان، رای را صادر کند؛ درخواست او را رد نماید. به طور کلی اگر خوانده به هر دلیل از حضور در دادگاه امتناع کرده و حاضر نشود قاضی بر علیه او حکم غیابی را صادر می کند.

با این وجود گاهی پیش می آید که طرفین تمایل ندارند تا در دادگاه و در جلسات رسیدگی حاضر شوند. در این صورت قانونگذار به خواهان و خوانده و وکلای آن ها این اجازه را داده تا به جای حضور در دادگاه لایحه ای به دادگاه ارسال کرده و دفاعیات خود را در آن ذکر کنند و متن مربوطه را به دادگاه ارائه دهند.

در این صورت دادگاه با بررسی دفاعیات فرد و اسناد و مدارک او پرونده را بررسی کرده و حکم خود را صادر می کند.

بنابراین برای پاسخ به این سوال که آیا می توان به جای حضور در دادگاه لایحه را ارسال کرد؟ باید بگوییم که بله قانون این امکان را برای خواهان و خوانده و وکلای آن ها فراهم کرده است تا بتوانند به جای حضور در دادگاه و نزد قاضی دفاعیات خود را به صورت مکتوب ارائه دهند.

شرایط ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه

در بخش قبل اشاره کردیم که قانون گذار به طرفین دعوا و وکلای آن ها اجازه می دهد تا در صورت عدم حضور در دادگاه بتوانند دفاعیات خود را به صورت مکتوب به دادگاه ارسال کنند. دادگاه با دریافت این لایحه روند رسیدگی به پرونده را طی کرده و رای مورد نظر را صادر می کند.

به علاوه در شرایطی که افراد برای عدم حضور خود در دادگاه عذر موجهی داشته باشند، می توانند لایحه ای را به دادگاه ارسال کرده و عذر خود را بیان کرده و از دادگاه بخواهند تا وقت جلسه رسیدگی به پرونده را تغییر دهد.

سوالی که اکثر افراد با آن مواجه هستند این است که برای ارسال لایحه به دادگاه به جای حضور چه شرایطی وجود دارد و در چه مواردی طرفین این اجازه را دارند تا به جای حضور در جلسه دادگاه لایحه خود را ارسال کنند. برای پاسخ به این سوال باید به سراغ ماده 93 و 94 قانون آیین دادرسی مدنی برویم. در این دو ماده قانون گذار به شرایط ارسال لایحه پرداخته است.

بر اساس دو ماده فوق هر کدام از طرفین می توانند در جلسات دادگاه و رسیدگی به پرونده حاضر شود و یا این که به جای آن تا زمانی که دادگاه به پرونده رسیدگی می کند، لایحه خود را برای دادگاه ارسال کند. ارسال لایحه برای دادگاه ضروری نیست.

به علاوه خوانده و خواهان می توانند وکیلی را به دادگاه معرفی نمایند. در شرایطی که قاضی حضور خود فرد را لازم بداند در برگه احضاریه این موضوع را به اطلاع او می رساند و در این شرایط او باید در دادگاه حاضر شود.

در این شرایط در صورت عدم حضور رسیدگی به دعوا ادامه خواهد یافت. اگر خواهان در دادگاه حاضر نشود، درخواست او باطل می شود و در صورتی که خوانده حضور نیابد بر علیه او رای غیابی صادر می شود. 

از شرایطی که برای ارسال لایحه به جای عدم حضور بیان شده این است که باید تمام مطالب مهم و اصلی که در مورد ماهیت پرونده وجود دارد را در لایحه به صورت کاملا مستند ذکر کنید و از پرداخت به حاشیه و مطالب اضافی خودداری شود.

به علاوه برای ارسال لایحه در زمان نوشتن آن باید از هر گونه دروغ؛ توهین و یا نوشتن جزئیات بی اهمیت پرهیز شود. برای تنظیم لایحه بهتر است از افرادی که مشاوره لایحه نویسی هستند و در این زمینه تخصص دارند کمک بگیرید تا درخواست شما مورد قبول دادگاه واقع شود.

نحوه ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه

همان طور که متوجه شدید حضور فرد در دادگاه الزامی نبوده و در شرایط عادی خواهان و خوانده می توانند در دادگاه حاضر نشوند و تنها با ارسال لایحه دلایل و مدارک خود را بیان کنند. مگر این که دادگاه در احضاریه حضور فرد را ضروری بداند. 

موضوع بعدی نحوه ارسال لایحه به دادگاه است. در این خصوص باید بگوییم که در گذشته ارسال لایحه برای دادگاه به صورت کاغذی و از طریق مراجعه به شعبه دادگاه انجام می شد.

اما امروزه ارسال لایحه به دادگاه می تواند به صورت اینترنتی و از طریق سامانه ثنا انجام شود و هر یک از طرفین می توانند این لایحه را برای دادگاه ارسال کرده و در دادگاه حاضر نشوند. 

از طریق سامانه ثنا افراد می توانند علاوه بر این که دادخواست و لایحه های خود را ثبت کنند، این امکان برای آن ها وجود دارد تا بتوانند اخطاریه ها و رای های صادر دادگاه را در همین سامانه مشاهده نمایند.

همچنین افراد می توانند به دفاتر مراجع قضایی مراجعه کرده و لوایح خود را در این دفاتر ثبت کنند. به علاوه وکلای افراد نیز می توانند از طریق حساب کاربری خود لایحه های خود را ارسال کنند. 

برای ثبت لایحه به صورت الکترونیکی ابتدا باید در یک بازه زمانی خاص که سایت عدل ایران قوه قضاییه مشخص کرده وارد سایت شده و لایحه کتبی خود را ثبت نمایید. در زمان ثبت لایحه شما باید مستندات خود را به لایحه مورد نظر ضمیمه کنید. 

نکته ای که وجود دارد این است که چنانچه سایت ثبت الکترونیک لایحه قضایی در دسترس نبوده و افراد می توانند به صورت حضوری به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنند.

ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه کیفری

با توجه به این که رسیدگی به دعاوی حقوقی با دعاوی کیفری کاملا متفاوت است یک سوال پیش می آید و آن هم این است که آیا می توان در دعاوی کیفری مانند ضرب و جرح، سرقت و غیره در دادگاه حاضر نشد و به جای آن لایحه فرستاد؟ 

برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که روند رسیدگی در دادگاه کیفری با دادگاه حقوقی تفاوت دارد و در این دادگاه در صورتی که قاضی تشخیص دهد و نیاز به حضور متهم باشد، می تواند دستور جلب وی را صادر کند.

بنابراین در صورتی که دادگاه کیفری در احضاریه متهم حضور او را الزامی دانسته باشد، بهتر است فرد به دادگاه مراجعه کرده و از خود دفاع کند. مگر این که به دلایل موجه نتواند در دادگاه حاضر شود که در این صورت این اجازه را دارد تا با ارسال لایحه ای عدم حضور و عذر موجه خود را برای دادگاه ذکر کرده و توضیح دهد.

در صورت تایید دادگاه در این خصوص رسیدگی به پرونده به زمان دیگری موکول خواهد شد.

با این وجود می توان نتیجه گرفت که امکان ارسال لایحه در دادگاه کیفری نیز وجود دارد و فرد یا وکیل او می توانند در به جای حضور در دادگاه، لایحه ای را برای دادگاه ارسال کرده و مستندات خود را ارائه دهند. 

یادآوری این نکته مهم و ضروری است که فرد در شرایطی می تواند لایحه را ارسال کند که دادگاه حضور او را لازم و ضروری نداند.

نمونه لایحه عدم حضور در دادگاه

بازپرس محترم شعبه ....... دادسرای

با سلام

احتراما به استحضار می رساند، اینجانب .......................... به کدملی ................................ متهم پرونده کلاسه .......................... با عنوان اتهامی سرقت مقرون به آزار و توهین و فحاشی، در تاریخ .................................. با ارسال یک برگ احضاریه به نشانی بنده، واقع در .......................................................................... از سوی آن مرجع قضایی، برای ادای توضیحات لازم احضار شده ام. اما با توجه به فوت پدر اینجانب که در تاریخ .................................... اتفاق افتاده، در شهرستان حضور داشته و احضاریه را دریافت نکرده ام. لیکن پس از بازگشت به منزل، از طریق همسایه ها متوجه ابلاغ احضاریه شده ام.

اکنون با توجه به اینکه عدم حضور اینجانب، مستند به عذر موجه قانونی بوده و با استناد به ماده 178 قانون آیین دادرسی مدنی کیفری مصوب 1392، درخواست تجدید وقت و رفع دستور جلب، جهت حضور در شعبه و ادای توضیحات لازم را  از جنابعالی، استدعا دارم. ضمنا گواهی فوت پدر، ضمیمه لایحه تقدیم آن مرجع می گردد.

ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه توسط وکیل

همان طور که اشاره کردیم افراد می توانند به جای حضور در دادگاه لایحه را ارسال کرده و دلایل و دفاعیات خود را در آن ذکر کنند. همچنین اشاره کردیم که این امکان برای وکلای خوانده و خواهان نیز وجود دارد و آن ها هم می توانند به جای حضور در دادگاه لایحه ای را ارسال کنند. 

وکلا با مراجعه به سامانه ثنا و ورود به حساب کاربری خود می توانند لایحه های مربوط را در این سامانه ثبت کرده تا به دادگاه ارائه شود.

در ماده 42 قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده که اگر وکیلی به صورت همزمان چند دادگاه داشته باشد و نتواند در تمام این دادگاه ها حاضر شود، باید به دادگاهی مراجعه کرده و حضور یابد که حضور او را لازم دانسته؛ در این صورت او می تواند برای دادگاه های دیگر لایحه کتبی ارسال کند و یا اگر حق وکالت در توکیل داشته باشد، می تواند وکیل دیگری را به جای خود معرفی کند.

همچنین مانند سایر افراد اگر وکلا برای عدم حضور خود در دادگاه های کیفری و حقوقی عذر موجهی داشته باشند، می توانند در قالب یک لایحه دلایل خود را بیان کنند. در این صورت دادگاه با مشاهده لایحه و بررسی مفاد آن می توانند وقت رسیدگی را به زمان دیگری موکول کند.

جمع بندی

ارسال لایحه به جای حضور در دادگاه امکانی است که قانونگذار برای افرادی فراهم کرده که به هر دلیلی نمی توانند در دادگاه حاضر شوند. البته باید بدانید در صورتی که دادگاه حضور فرد را لازم و ضروری بداند و در احضاریه نیز این موضوع را ذکر کرده باشد، فرد باید در دادگاه حاضر شود و در صورت عدم حضور او دادگاه تشکیل می شود. مگر این که فرد برای عدم حضور خود عذر موجهی داشته که باید آن را در قالب لایحه ارسال کند.

بنابراین استفاده از لایحه به جای حضور نیز شرایط خاص خود را دارد و علاوه بر خوانده و خواهان وکلا نیز می توانند از آن استفاده کنند و در دادگاه حاضر نشوند. آشنایی با نحوه ارسال لایحه و شرایط آن به شما کمک می کند تا بتوانید در شرایط خاص و زمانی امکان حضور در دادگاه را ندارد از آن استفاده کنید.