3 راه تضمینی برای آزاد کردن مدرک | سامانه ثبت درخواست + جدول هزینه سال 1401

ادامه تحصیل در خارج از کشور این روزها برای بسیاری از جوانان تبدیل به یک دغدغه شده و روز به روز بر تعداد متقاضیان تحصیل در خارج از کشور افزوده می‌شود. تحصیل در خارج از کشور مزایای زیادی دارد و همین مزایا است که باعث می‌شود جوانان دوری از خانواده و غربت را به جان بخرند و مهاجرت کنند. راحت‌ترین راه برای مهاجرت نیز مهاجرت از طریق تحصیلی است.

حال اگر کسی بخواهد از طریق تحصیلی به کشور دیگری مهاجرت کند، باید مدارک خود را برای این کار تکمیل کند. یکی از مدارکی که شخص باید ارائه دهد مدرک تحصیلی مقطع پیشین خود است از همین جهت باید اقدام به آزاد کردن مدرک خود کند.

آزادسازی مدرک دانشگاه دولتی موضوع مهمی برای افرادی است که در دانشگاه روزانه تحصیل کرده و اکنون تصمیم به مهاجرت تحصیلی گرفته‌اند. آنها باید در وهله اول مدرک خود را آزاد کرده و سپس آن را به دارالترجمه رسمی بدهند تا آن را ترجمه کند. اما مهم‌ترین سوال این است که نحوه آزادسازی مدرک چگونه است و چه راه‌هایی برای آن وجود دارد. در ادامه همراه ما باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.

مدرک تحصیلی موقت

اگر شما در یکی از دانشگاه‌های سراسری در نوبت روزانه تحصیل کرده باشید چنانچه بخواهید داخل کشور مشغول به کار یا تحصیل شوید، نیازی به آزاد کردن مدرک تحصیلی و اخذ اصل مدرک خود ندارید. در واقع تمام کارهای شما با همان مدرک موقتی که دانشگاه می‌دهد حل می‌شود.

نکته‌ای که وجود دارند این است که پسرها برای دریافت مدرک موقت خود باید خدمت سربازی را به پایان رسانده و کارت پایان خدمت خود را دریافت کنند و یا آنکه کارت معافیت از خدمت خود را ارائه داده تا بتوانند مدرک موقت را از دانشگاه دریافت کنند.

اخذ اصل مدرک تحصیلی از دانشگاه

اما گاهی شما به اصل مدرک خود نیاز پیدا می‌کنید؛ به عنوان مثال تصمیم می‌گیرید به خارج از کشور و از طریق تحصیلی و یا کاری مهاجرت کنید، در چنین حالتی باید اصل مدرک خود را داشته باشید. بعضی از کشورها نیز قبل از صدور ویزا تمامی مدارک را از شما می‌خواهند و این جاست که بحث آزادسازی مدرک مطرح می‌گردد.

البته این موضوع را باید خاطر نشان کنیم که بحث آزاد کردن مدرک تحصیلی تنها مربوط به دانشگاه‌های دولتی و نوبت روزانه است و افرادی که در دانشگاه‌های آزاد و یا حتی در نوبت شبانه دانشگاه‌های دولتی تحصیل کرده باشند به دلیل آنکه شهریه پراخت کرده‌اند این دردسرها را ندارند. آزادسازی مدرک مختص به کسانی است که در مقطع روزانه و به صورت رایگان آموزش دیده‌اند و متعهد شده‌اند که معادل ترم‌های تحصیلی در سنوات خود، به کشور خدمت کنند.

نکته‌ای که وجود دارد این است که افرادی که سهمیه منطقه 2 و 3 داشته‌اند باید به ترتیب 2 برابر و 3 برابر ترم‌های تحصیلی در سنوات خود به کشور خدمت کنند.

برای آزاد کردن مدارک تحصیلی 3 راه اصلی وجود دارد که در ادامه این مطلب تصمیم داریم مفصل درباره آن صحبت کنیم. پیمودن هر یک از این راه‌ها مزایا و معایب خود را دارد که بهتر است نسبت به آنها آگاه باشید و با آگاهی یک راه را انتخاب نمایید.

راه‌‌های آزاد کردن مدرک تحصیلی

1. آزاد کردن مدرک تحصیلی به وسیله پرداخت هزینه تحصیل
2. آزادسازی مدرک تحصیلی به وسیله کاریابی
3. آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق سابقه بیمه

این مراحل هم برای دختران و هم برای پسران قابل اجراست تنها تفاوتی که برای پسران وجود دارد این است که باید اول وضعیت نظام وظیفه خود را مشخص کنند. یعنی یا باید کارت پایان خدمت و معافیت دائم و یا معافیت موقت مثل معافیت تحصیلی ارائه بدهند. پس از آنکه شخص مراحل لازم برای آزادسازی مدرک را طی نمود باید به سایت سامانه سجاد وزارت علوم به نشانی https://portal.saorg.ir/  مراجعه کرده و پس از ثبت نام، درخواست لغو تعهد خود را ثبت نماید.

پس از بررسی درخواست و تایید آن، می‌توان از نامه لغو تعهد پرینت گرفته و به دانشگاه داد تا مدرک را تحویل بدهند.

1- آزادسازی مدرک تحصیلی به وسیله پرداخت هزینه تحصیل

راحت‌ترین و آسان‌ترین و البته پرهزینه‌ترین راه برای آزاد کردن مدرک تحصیلی پرداخت هزینه تحصیل است.  در این روش شما باید تمام مبلغی که برای مقطع تحصیلی شما تعیین شده را بپردازید تا بتوانید مدرک تحصیلی خود را آزاد کنید.

هزینه آزادسازی مدرک، به سال ورودی شما، مقطع تحصیلی و همچنین تعداد ترم تحصیلی‌تان بستگی دارد. به عنوان مثال اگر شما دانشجوی کارشناسی ورودی سال ۸۹ باشید این مبلغ برای هر ترم حدود یک میلیون تومان خواهد بود.

البته خوب است بدانید که اگر دانشجو بنا به هردلیلی مثل تغییر مقطع از روزانه به شبانه برای ترم تحصیلی خود هزینه پرداخت کرده باشد، آن ترم از هرینه آزاد سازی مدرک او کسر خواهد شد. مثلا اگر کسی 4 ترم در مقطع روزانه تحصیل کرده و بعد 4 ترم دیگر خود را در نوبت شبانه و با پرداخت هزینه تحصیل کرده باشد، این دانشجو باید برای آزاد کردن مدرک خود هزینه 4 ترم را پرداخت کند.

اما احتمالا برایتان سوال شده که نحوه آزاد سازی مدرک تحصیلی به وسیله پرداخت هزینه چگونه است؟

اگر شما بخواهید با پرداخت هزینه تحصیل به صورت مستقیم اقدام به آزادسازی مدرک خود کنید باید به این نکته توجه داشته باشید که پیش از شروع مراحل آزاد کردن، تمامی بدهی خود مانند بدهی خوابگاه و یا بدهی به کتابخانه و... را با دانشگاه تسویه کرده و هیچ بدهی به دانشگاه نداشته باشید.

اگر در مقاطع تکمیلی مانند کارشانسی ارشد و دکتری در یک دانشگاه سراسری نوبت روزانه تحصیل کرده‌اید مشکلی بابت آزاد سازی مدرک به وسیله پرداخت هزینه نخواهید داشت. اما درصورتی که مدرک مقطع پیشین شما آزاد نشده است، باید اول آن را آزاد کنید تا بعد بتوانید مدرک مقطع فعلی را آزاد نمایید. ولی خوب است بدانید که برای آزاد کرد مدرک مقطع قبلی به مدرک بالاتر نیازی نیست. 

2- آزادسازی مدرک تحصیلی به وسیله عدم کاریابی

راه دومی که برای آزادسازی مدرک وجود دارد و نسبت به روش پرداخت هزینه تحصیل کم هزینه‌تر اما به نسبت زمان‌بر است، کاریابی است. البته پسرها برای آنکه بتوانند مدرک خود را به وسیله کاریابی آزاد کنند باید تکلیف سربازی خود را مشخص کرده باشند یعنی یا کارت پایان خدمت و یا کارت معافیت دائم از خدمت داشته باشند.

اما در مورد چگونگی آزاد کردن مدرک تحصیلی به وسیله کاریابی باید بگوییم از آنجایی که قوانین و مقررات وزارت کار و وزارت علوم در خصوص آزادسازی مدارک تحصیلی دائما در حال تغییر است، مشکلات متعددی را برای متقاضیان ایجاد کرده است. به عنوان مثال یکی از این مقررات این است که فرد متقاضی نباید در زمان درخواست آزاد کردن مدارک در یکی از دانشگاه‌های سراسری و در نوبت روزانه مشغول به تحصیل باشد.

نکته مهمی که در این روش وجود دارد این است که نباید قبل از آنکه نامه عدم کاریابی اخذ شود، برای شخص متقاضی بیمه رد شده باشد. همچنین هر فرد پس از پایان تحصیل خود تنها 6 ماه فرصت دارد که به یکی از کاریابی‌ها مراجعه و درخواست خود را ثبت کند.

بنابراین فاصله تاریخ تقاضای کار با عدم کاریابی نباید بیشتر از ۶ ماه باشد. برای پسران این امر از تاریخ صدور کارت پایان خدمت محاسبه خواهد شد. تقاضای فرد باید ۶ ماه در کاریابی بماند و پس از آن نامه عدم کاریابی را می‌تواند دریافت کند.

برای آزاد کردن مدرک تحصیلی باید نامه عدم کاریابی را به وزارت کار و رفاه اجتماعی برید تا آن را تایید کند. توجه داشته باشید که مدرک موقت خود را به همراه ببرید زیرا برای تایید این نامه الزامی است. زمانی که نامه تایید شد، تنها یک ماه اعتبار دارد و باید پس از آن سایر مراحل مثل ثبت نام در سامانه سجاد را انجام دهید.  

آدرس کاریابی‌های مورد تایید وزارت کار را می‌توانید در سایت وزارت کار و رفاه اجتماعی قسمت کاریابی به آدرس https://karyabi.mcls.gov.ir/ پیدا کنید.

3- آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق سابقه بیمه

کم دردسرترین راه برای آزاد کردن مدارک، از طریق سابقه بیمه است. چون در این روش شخص متقاضی لازم نیست هیچ هزینه‌ای پرداخت کند. البته باید توجه داشت که سابقه بیمه باید با سنوات تحصیلی برابری داشته باشد و یا اگر شخص سهمیه منطقه 2 و 3 داشته 2 یا 3 برابر باشد. پس از آنکه مدت تعهد خدمت خود را سپری کرد، می‌تواند با ارائه بیمه کاری، اقدام به آزادسازی مدرک تحصیلی خود نماید.

نکته قابل ذکری که وجود دارد این است که اگر هرکس حتی یک روز بیمه کاری داشته باشد به همان میزان از تعهد خدمتش کم می‌شود. به عنوان مثال اگر کسی ۶ سال تعهد خدمت داشته باشد، یعنی 4 سال کارشناسی و 2 سال کارشناسی ارشد، و دارای 5 سال سابقه کار با بیمه باشد، می‌تواند درخواست آزاد کردن مدارک تحصیلی خود را بدهد. مدت بیمه 5 سال او تمام دوره کارشناسی و نصف دوره کارشناسی ارشد را پوشش خواهد داد.

وی در چنین حالتی می‌تواند مدرک کارشناسی خود را آزاد کرده و با پرداخت نصف هزینه کارشناسی ارشد، مدرک آن مقطع را نیز آزاد کند. چیزی که بسیار مهم است بدانید این است که اگر در حین تحصیل در دانشگاه سراسری و نوبت روزانه مشغول به کار بوده و بیمه هم شده باشید، این بیمه برای آزاد کردن مدرک به کار نخواهد آمد. صرفا سابقه بیمه‌ای که پس از اتمام تحصیل رد شده باشد محاسبه خواهد شد.

اگر هم شخص به کار آزاد مشغول شده باشد، تاریخی که پروانه کسب دریافت کرده باشد معیار قرار می‌گیرد. پسرانی هم که به خدمت سربازی رفته و دوره آن را به پایان رسانده باشند، با پرداخت حق بیمه می‌توانند مدت زمان خدمت را در سابقه بیمه خود قرار دهند.

سامانه ثبت درخواست برای لغو تعهد خدمت

حالا که به سه روش آزاد کردن مدارک تحصیلی آشنا شدید و چگونگی هر روش را یاد گرفتید باید مرحله بعدی آزادسازی را برای شما توضیح دهیم. پس از اینکه یکی از سه روش فوق را انتخاب کرده و پیش رفتید، باید درخواست خود را در سامانه سجاد برای لغو تعهد خدمت ثبت کنید. اما فراموش نکنید که قبل از اینکار حتما به صورت کامل با دانشگاه تسویه کرده و هیچ بدهی به دانشگاه نداشته باشید. 

اولین قدم این است که به سامانه جامع امور دانشجویان (سجاد) به آدرس https://portal.saorg.ir/ مراجعه و ثبت نام کنید. سپس اطلاعات و مدارک مورد نیاز را وارد و بارگذاری کرده و به بخش «لغو تعهد» بروید. حال در اینجا باید درخواست خود مبنی بر آزاد نمودن مدرک را بدهید. توجه داشته باشید که اگر ظرف مدت یک ماه به پورتال مراجعه نکنید، حساب کاربری شما باطل خواهد شد و دیگر نمی‌توانید از آن استفاده کنید.

هزینه آزادسازی مدرک سال 1401-1402

همان طور که ذکر کردیم، یکی از راه های آزاد کردن مدرک تحصیلی، پرداخت هزینه های تحصیل است؛ در ادامه هزینه آزادسازی مدرک در سال 1401-1402 را بر اساس گروه های تحصیلی (برای یک ترم تحصیلی) مشاهده می کنید:

§         گروه علوم انسانی مقطع کاردانی و کارشناسی= 600 / 743 / 59 ریال

§         گروه علوم انسانی مقطع کارشناسی ارشد= 400 / 806 / 106 ریال

§         گروه علوم انسانی مقطع دکتری= 000 / 716 / 174 ریال

§         گروه علوم پایه مقطع کاردانی و کارشناسی= 800 / 748 / 63 ریال

§         گروه علوم پایه مقطع کارشناسی ارشد= 200 / 941 / 125 ریال

§         گروه علوم پایه مقطع دکتری= 200 / 275 / 224 ریال

§         گروه هنر مقطع کاردانی و کارشناسی= 800 / 096 / 86 ریال

§         گروه هنر مقطع کارشناسی ارشد= 200 / 597 / 148 ریال

§         گروه هنر مقطع دکتری= 400 / 092 / 248 ریال

§         گروه فنی و مهندسی مقطع کاردانی و کارشناسی= 600 / 265 / 70 ریال

§         گروه فنی و مهندسی مقطع کارشناسی ارشد= 600 / 377 / 125 ریال

§         گروه فنی و مهندسی مقطع دکتری= 200 / 671 / 224 ریال

البته شرایط و میزان هزینه مورد نیاز برای خرید تعهد خدمت رشته های پزشکی، پیراپزشکی و رشته های زیر گروه علوم پزشکی متفاوت است و از طریق وزارت بهداشت اعلام می شود که مبلغ اعلام شده آن ها برای سال 1401-1402 به شرح زیر می باشد:

-مقطع کاردانی: دانش آموختگان سال تحصیلی 1373-1374 تا پایان سال 1389-1390، سالی 000 / 000 / 35 ریال و دانش آموختگان سال 1390-1391 تا پایان سال 1401-1402، سالی 000 / 000 / 140 ریال

-مقطع کارشناسی: دانش آموختگان سال تحصیلی 1373-1374 تا پایان سال 1389-1390، سالی 000 / 000 / 42 ریال و دانش آموختگان سال 1390-1391 تا پایان سال 1401-1402، سالی 000 / 000 / 150 ریال

-مقطع کارشناسی ارشد و رشته پزشکی: دانش آموختگان سال تحصیلی 1373-1374 تا پایان سال 1389-1390، سالی 000 / 000 / 117 ریال و دانش آموختگان سال 1390-1391 تا پایان سال 1401-1402، سالی 000 / 000 / 300 ریال

-رشته دندان پزشکی: دانش آموختگان سال تحصیلی 1373-1374 تا پایان سال 1389-1390، سالی 000 / 000 / 94 ریال و دانش آموختگان سال 1390-1391 تا پایان سال 1401-1402، سالی 000 / 000 / 340 ریال

-رشته داروسازی: دانش آموختگان سال تحصیلی 1373-1374 تا پایان سال 1389-1390، سالی 000 / 000 / 84  ریال و دانش آموختگان سال 1390-1391 تا پایان سال 1401-1402، سالی 000 / 000 / 280 ریال

مدارک لازم برای ثبت نام در موسسات کاریابی

برای ثبت نام در مؤسسات کاریابی و مشاوره شغلی غیر دولتی در شهرستان های فاقد کاریابی، ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ها، به مدارکی از جمله: اصل و کپی گواهی موقت فارغ التحصیلی عکس دار از دانشگاه مربوطه، اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی و اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم (مخصوص آقایان) نیاز دارید.

آزادسازی مدرک از طریق حکم بازنشستگی

یکی دیگر از راه های آزاد کردن مدرک روزانه برای داوطلبانی که قصد تحصیل یا مهاجرت به خارج از کشور را دارند، ارائه حکم بازنشستگی متقاضی می باشد. لغو تعهد خدمت مدارک دوره روزانه، بسته به مناطق مختلف کنکور متفاوت بوده و داوطلبانی که با استفاده از سهمیه منطقه یک در کنکور سراسری شرکت نموده و در دوره روزانه قبول شده، باید به میزان مدت تحصیل خود که چهار سال است، خدمت کنند.

لازم به ذکر است، متقاضیانی که شامل سهمیه منطقه دو و سه هستند، باید دو و سه برابر مدت تحصیل خود یعنی هشت سال و دوازده سال، به خدمت در کشور بپردازند؛ بنابراین، دانش آموختگان بازنشسته در صورتیکه در طول مدت اشتغال در کشور مشغول به خدمت بوده باشند، می توانند با ارائه حکم بازنشستگی مورد تایید مراجع قانونی ذی صلاح، نسبت به آزاد کردن مدرک روزانه و لغو تعهد خدمت آموزش رایگان خود اقدام نمایند.

مدارک لازم برای لغو تعهد آموزش رایگان

افراد و دانش آموختگان دانشگاه ها که قصد لغو تعهد آموزش رایگان خود را دارند، باید لیست مدارک خواسته شده را در سامانه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (سامانه سجاد) به آدرس portal.saorg.ir بارگذاری نمایند.

با توجه به اینکه شرایط لغو تعهد، با بررسی پرونده فارغ التحصیل صورت می گیرد، لازم است متقاضیان کلیه مدارک خواسته شده را، طبق دستور العمل، در سامانه مذکور قرار دهند تا احتمال برگشت دادن پرونده به کمترین حد برسد. مدارک لازم برای لغو تعهد آموزش رایگان عبارت است از:

1.      اسکن صفحه اول و توضیحات شناسنامه

2.      اسکن تصویر پشت و روی کارت ملی

3.      ریز نمرات دوران تحصیل

4.      اسکن کارت پایان خدمت / کارت معافیت (افرادی که کارت پایان خدمت یا معافیت ندارند، می توانند نامه معافیت تحصیلی یا برگه اعزام به خدمت خود را ارائه دهند)

5.      گواهی موقت مقطع تحصیلی مربوطه (در این خصوص، آقایان می توانند در صورت نداشتن گواهی موقت، برگه معرفی به نظام وظیفه خود را ارائه دهند)

6.       مدارک مربوط به روش های خرید و پرداخت هزینه های لغو تعهد آموزش رایگان (اصل گواهی سابقه بیمه از سایت تامین اجتماعی، اصل نامه عدم کاریابی از اداره کار یا رسید پرداخت اینترنتی مبلغ مشخص شده)

لغو تعهد خدمت آموزش رایگان از طریق از کارافتادگی

دانش آموختگانی که به علت از کار افتادگی و عدم توانایی قادر به انجام تعهد خدمت خود نیستند، و از کار افتادگی آن ها از سوی شورای پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی استان محل تحصیل شان تایید شده، از تعهد خدمت آموزش رایگان معاف خواهند شد. لازم به ذکر است، افرادی که صرفاً توانایی انجام کار خاصی را ندارند، مشمول این معافیت نخواهند شد.

لغو تعهد خدمت آموزش رایگان برای دانشجویان بورسیه

دریافت بورسیه و پذیرش در یکی از دانشگاه های خارج از کشور، راهی بسیار مناسب برای آن دسته از دانشجویانی است که به دنبال هزینه کمتری برای تحصیل در خارج از کشور هستند. اخذ بورسیه کار آسانی نیست و تنها شامل افرادی خواهد شد که از نظر سطح آموزشی، در رتبه بالایی قرار دارند.

فاکتور هایی نظیر نمره زبان و معدل، از جمله مواردی هستند که در دریافت بورسیه بسیار تاثیر دارند؛ لغو تعهد دوره خدمت دانشجویان بورسیه، بعد از اعلام اتمام تعهد خدمت از سمت سازمان مربوطه میسر خواهد بود. 

دانشجویان بورسیه باید برای این کار، مدارکی همچون اصل گواهی موقت، برگه تسویه حساب از صندوق رفاه دانشجویی، کپی دانشنامه، سند احراز شرایط پایان خدمت آقایان، اسکن تصویر ابلاغ بورس، گواهی اتمام تعهدات بورس و نامه لغو تعهد خدمت مقطع قبلی را به سازمان ارائه نمایند.